Leerzaam, ontroerend en modern oorlogsverhaal
De zestienjarige Ize is een Amsterdams stadsmeisje en moet de zomer doorbrengen bij haar oma in Zeeland, terwijl haar ouders relatietherapie volgen in Spanje. Er is helemaal niks te doen op het platteland en dan heeft haar vriendje het ook nog eens net uitgemaakt. Bovendien maken haar vriendinnen haar jaloers door in hun WhatsApp-groep allerlei foto’s te plaatsen van de activiteiten die zij samen ondernemen. De verschrikkelijkste zomer ever, vindt Ize.
Maar dan komt ze op de zolder van haar oma oude foto’s uit de Tweede Wereldoorlog tegen van haar overleden opa en een onbekend meisje dat erg op haar oma lijkt. Wie is dat? Samen met buurjongen Flip gaat ze op onderzoek uit en ontdekt veel meer over het meisje Janna, die in het voorjaar van 1944 plotseling voor de Duitse militairen in haar dorp moet werken.
Marlies Allewijn werd zelf geboren in Zeeland en groeide daar ook op. Dat is te merken aan de beschrijvingen in haar tweede jeugdroman: ze schetst een mooi beeld van het Zeelandse landschap en de ‘dorpse’ mentaliteit onder de inwoners. Een artikel vormde voor haar de aanleiding om meer te weten te komen over de gebeurtenissen in 1944 in haar geboorteprovincie. Ze bezocht musea en sprak meerdere mensen over het verleden van Zeeland, waaronder historici, familieleden en een verzetsman. Met Ze was 16 vertelt Allewijn over een deel van de oorlog, de Slag om de Schelde, dat lang niet iedereen kent en dat ook niet tot de standaard lesstof op scholen behoort, zelfs niet in Zeeland.
Die basis is veelbelovend. Gelukkig weet Allewijn het boek naast informatief ook leesbaar en onderhoudend te maken. Ze was 16 wisselt tussen het perspectief van Janna in 1944 en dat van Ize zeventig jaar later, waarmee de schrijfster een indruk weet te geven van beide tijdperken. De verhaallijn van Janna is ontroerend en aangrijpend. Hoewel de lezer al vrijwel direct weet hoe het met haar zal aflopen, blijft haar verhaal interessant door de thematiek die Allewijn daarin verwerkt. Janna leert dat de grens tussen goed en fout maar vaag is, en dat een oordeel snel geveld is – want zelfs dan kun je het nog altijd bij het verkeerde eind hebben.
Allewijn houdt haar zinnen eenvoudig en daardoor krachtig. Door gebruik te maken van gedetailleerde beschrijvingen en veel dialoog is het verhaal beeldend, maar laat het daardoor soms ook weinig aan de eigen verbeeldingskracht van de lezer over. Echte spanning mist in het verhaal, maar de aanwezige, belangrijke thematiek die van alle tijden is maakt dat goed.
Bovendien zijn haar personages herkenbaar. Ize en Janna worstelen beiden met de hindernissen op hun weg naar volwassenheid, het maken van keuzes en met hun familie. Vooral Ize is een hoofdpersonage waarmee lezers zich kunnen identificeren. Niet alleen tieners, maar ook volwassenen zullen zich kunnen herkennen in de twijfels, onzekerheden en onverwachte emotionele uitbarstingen van een puber. Hoewel Ize soms wel erg opvliegend is, komt hiermee wel de impact die de familiesituatie op haar heeft tot uiting.
Naast het oorlogsthema verwerkt de schrijfster op deze manier in Ze was 16 ook heel duidelijk tijdloze aspecten die vooral voor jongeren herkenbaar en belangrijk zijn. Keuzes maken, jezelf durven zijn en het belang van familie, liefde en vriendschappen zijn daar maar enkele voorbeelden van. Ook met een flinke vleug romantiek brengt Allewijn haar boek zo in balans, waardoor het geen dramatisch oorlogsverhaal is, maar wel een ontroerend, leerzaam en soms ook grappig relaas over twee jonge meisjes, die in verschillende tijdperken veel meer met elkaar gemeen hebben dan gedacht.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Lindy de Jong
Gesponsord
Een diepgravend onderzoek naar de meest mysterieuze politieke moord van de 20e eeuw, die op de Amerikaanse president John F. Kennedy.
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
