Auteur

Voor Nederlandstalige fantasy-auteurs zijn er maar weinig mogelijkheden om uitgegeven te worden. Dat betekent dat ook voor getalenteerde auteurs de weg naar publicatie soms lastig is. Sophia Drenth wachtte niet af, maar startte een crowdfunding campagne om de financiering van het eerste deel van haar romancyclus Bloedwetten rond te krijgen. In 2015 verscheen Bloedwetten I, Vonnis. Dit boek werd genomineerd voor de Hebban fantasy-award en won de Bastaard Fantasyprijs.
Een jaar later volgde het tweede deel in de reeks: Verlossing. Een derde deel is in de maak. Daarnaast verscheen er in 2016 een novelle waarin een personage uit Bloedwetten de hoofdrol speelt, namelijk Zwart Hart.
De in Amsterdam geboren en getogen Drenth was op dat moment al een oude rot in het vak. In 1999 won ze de Millenniumprijs, de voorloper van de Paul Harland Verhalenwedstrijd. Bij uitgeverij Verschijnsel kwam in 2008 haar verhalenbundel Bloedrood, Morgenzwart uit.

Mooi verzorgde publicatie

Sophia Drenth gaf Bloedwetten in eigen beheer uit. Nu wekt een auteur die een dergelijke onderneming op zich neemt mijn onmiddellijke sympathie: ik houd wel van een Asterix die het eigenhandig opneemt tegen een enorm Romeins leger.
Echter, heel wat publicaties in eigen beheer hebben toch grote problemen op gebied van kwaliteit, redactie, afwerking. Bloedwetten vormt hierop duidelijk een uitzondering. Het is een mooi verzorgde publicatie. Dat geldt zowel voor het boek zelf, de omslag, als voor het verhaal. Het is Drenth gelukt een product af te leveren dat niet onderdoet voor dat van de grotere uitgeverijen. Hier is een compliment zeker op zijn plaats!
Het taalgebruik is bijzonder verzorgd: het is wel duidelijk dat er grote aandacht is besteed aan het redigeren.
De coverart is mooi en oogt symbolisch. Een hand met daarin een vogel – het lijkt een nachtzwaluw – die een blaadje in de snavel draagt. De omslag geeft de sfeer van het verhaal goed weer: duister en een tikkeltje mysterieus.

Saskia merkt over de cover nog het volgende op: De in strenge letters weergegeven titel Bloedwetten en de ondertitel ‘Eerste boek-Vonnis’ geven me het idee dat ik een juridisch boek opensla. Dat idee wordt sterker als blijkt dat het boek uit vier delen bestaat met een titel waarin een dubbele punt is gebruikt . Zo heet het tweede deel ‘II: Wederkeer’. De hoofdstukjes worden aangeduid met bijvoorbeeld II/3 ( deel 2 hoofdstuk 3). Dit doet me denken de manier waarop je wetsartikelen noteert. Zo noteer je artikel 4:5 wanneer je het hebt over artikel vijf van hoofdstuk vier. Ik vind dit heel apart en in stijl van het boek dat een nogal formele schrijfstijl hanteert.

Ook het symbool op de cover valt op. Het lijkt op een stilistische vier met een extra streepje en het staat bij het begin van ieder deel van het boek. Het symbool stamt gedeeltelijk uit  The book of signs van Rudolf Koch. De schrijfster heeft vervolgens samen met haar vormgever een eigen draai aan het teken gegeven. Het lijkt op een mix tussen het astrologische symbool voor Jupiter en het alchemistisch symbool voor staal.

( Jupiter)

(Staal)

Het Staal vinden we in het boek terug als de wapens waar Gemaakten aan sterven. Maar ook Jupiter, de Romeinse God voor Onweer en Bliksem, is een metafoor voor de persoon Storm. Niet alleen zijn naam maar ook zijn dadendrang is stormachtig en fel te noemen. Jupiter wordt vaak geassocieerd met beroepen en functies als jurist, senator, raadgever, geestelijke, minister en geleerde. Meerdere hiervan zijn op Roan van toepassing. Hij dient onder andere een zelfgeschreven bloedwet in, is volksvertegenwoordiger en bestudeert in zijn vrije tijd allerlei obscure boeken.

Inhoud

We volgen Roan Storm, een roodharige volksvertegenwoordiger die veel stof doet opwaaien in Stede dat deel uitmaakt van de jonge republiek Laag Neerland. Sinds Reijnhart de Tweede onttroond is, maken volksvertegenwoordigers de dienst uit. De inwoners worden bedreigd door Gemaakten die zich voeden met mensenbloed. Menig leven is door hen beëindigd. Ook Storm heeft een appeltje te schillen met de monsters die zich Ath’vacii noemen. Zijn verloofde is omgekomen tijdens een aanval van deze vampierachtige wezens en nu wil hij een wet invoeren die iedereen het recht geeft om zich met stalen wapens te verdedigen tegen de bloeddorstige Gemaakten. De adellijke volksvertegenwoordigers onder leiding van Eisenwoud zijn hier mordicus tegen. Maar Storm zet door en laat een Gemaakte in de raadszaal executeren. Dat laten de Ath’vacii niet op zich zitten. Ze ontvoeren hem en hebben een vreselijk lot voor hem in gedachten.

De Taal en de Tijd

Saskia: Het speelt zich af in een Victoriaanse tijd setting, waarbij de omgangsvormen stijfjes zijn en dat wordt goed in het boek verbeeld. Het taalgebruik is ietwat formeel en er worden soms woorden gebruikt als ‘courant’ in plaats van krant. Deze woorden uit vroeger tijden worden mondjesmaat gebruikt en zijn niet storend, maar ze dragen wel bij aan de beleving van deze Victoriaans aandoende wereld. Verder weet Sophia de dingen mooi te omschrijven:

Hoe lang ze hem zo lieten hangen wist hij niet. Langer dan dagen, maar korter dan maanden, zo vermoedde zijn lichaam dat tijd niet meer begreep zoals een mens dat zou doen.

Het lijden van Roan, de vuile kleding waarin hij rondloopt en de rauwheid van Argasz en zijn jagers vind ik goed en beeldend omschreven net zoals de smerigheid en bloederigheid in bijvoorbeeld de onderwereld. Hier ontbreekt de afstandelijkheid die de rest van het boek wel tekent.

Adinda: Drenth schildert met woorden, ze kiest haar vocabulaire zorgvuldig om de sfeer van haar verhaal te ondersteunen. Ze gebruikt vaak archaïsche woorden om het tijdvak van haar verhaal te ondersteunen; grofweg ergens tijdens de 18de eeuw.
De kleding en omgangsvormen zijn ronduit Victoriaans te noemen. Het probleem is dat het taalgebruik op zekere momenten nogal afstandelijk blijft waardoor je als lezer niet compleet het verhaal in getrokken wordt. Het sterft soms in schoonheid. Ook de dialogen blijven soms wat hangen in het vormelijke, in het kostuumdramagevoel, ook tijdens meer intieme momenten. De taal springt er wel duidelijk uit, vergeleken met het gros van de Nederlandstalige publicaties. Drenth schrijft in een duidelijk herkenbare, eigen stijl.

Thema’s en Originaliteit

Het is heel verfrissend dat vampiers eens een keer niet samen gaan met lust en seks. Ook heeft Bloedwetten niet veel weg van de traditionele vampierroman. Het gaat meer om de vraag wat het is om mens of monster te zijn en waar dat verschil dan ligt. Een tweede interessante kwestie is de vraag wat er voor nodig is om je ziel kwijt te raken.
Een ander thema is verslaving aan bloed. Gelukkig wordt de zucht naar bloed nu eens niet neergezet als iets wat spannend of verleidelijk is maar wordt het gezien als een ernstig probleem. Overige aandachtspunten zijn macht, het handhaven van wetten en het gegeven dat burgers een stukje vrijheid moeten inleveren om meer bescherming te verkrijgen. Natuurlijk speelt ook de klassenstrijd tussen adel en het gewone volk een rol.

Saskia: Alle thema’s worden vormgegeven via het leven van Roan Storm, de Rode Prediker. Het is jammer dat de klassenstrijd voornamelijk gezien wordt door de ogen van Roan omdat de klassenstrijd daardoor wat dunnetjes aandoet en eenzijdig belicht wordt. Een complexer verhaal had een completer gevoel gegeven. Ook wat meer perspectiefwisselingen zouden het verhaal goed gedaan hebben.

Adinda voegt nog toe: voor mij zouden perspectiefwisselingen niet per sé noodzakelijk zijn. Ik ben het wel met Saskia eens dat de klassenstrijd wat dun aanvoelt, terwijl juist Storm vanuit zijn achtergrond een man van het volk is, en er dus best mogelijkheden zijn om zijn gevoelens en meningen over dit onderwerp duidelijker in te vullen.

Plot

Saskia : Het is vooral de innerlijke worsteling van Roan die belangrijk is. Het plot lijkt daaraan ondergeschikt. Het doel van Storm is de totstandkoming van de Bloedwetten. Dan komt er een kink in de kabel en volgen we hem in zijn misère terwijl hij in het land van de Gemaakten vertoeft. We hebben geen idee wat er tijdens zijn afwezigheid in Stede gebeurt. Wanneer hij weer ‘vrij’ is ontdekken we gelijk met hem wat er allemaal mis is gegaan in Stede. Er worden geen hints gegeven die voor wat spanning en voorkennis zorgen. De lezer krijgt het gevoel alsof hij samen met Roan, struikelend de veranderde werkelijkheid binnen zwalkt. Dat heeft zo zijn eigen charme en is een aparte, ietwat vervreemdende gewaarwording.

Adinda: Het boek bevat nogal wat verhaallijnen en thema's die door elkaar lopen. Wat dat betreft hoef je je als lezer niet te vervelen. Drenth weet daarbij hele oorspronkelijke beelden op te roepen. Wat ik miste was een duidelijke structuur, er gebeurt heel wat zonder dat je als lezer inzicht krijgt in wat belangrijk is. Daardoor verloor ik af en toe het overzicht over dit boek. Er is er ook te weinig sprake van een overkoepelende spanningsboog. Hoewel het allemaal samenhangt, voelt dat niet voldoende zo. Het verhaal meandert daardoor af en toe zonder dat je als lezer voldoende houvast krijgt.

Personages

Saskia: Het verhaal draait alleen om Roan Storm, andere personages zijn weinig uitgewerkt. Ze spelen in dit eerste deel een kleine rol. Hopelijk komen we in deel twee wat meer te weten over Argasz, Eisenwoud en Maïa die de belangrijkste nevenpersonages zijn.

Adinda: Ik sluit me aan bij Saskia. De overige personages kruipen nog niet echt onder je huid.
Roan Storm is een interessant personage om te volgen. Hij maakt een duidelijke ontwikkeling door gedurende het verhaal en moet zichzelf helemaal opnieuw uitvinden nadat hij 'gemaakt' is. Als lezer volg je zijn ontdekkingstocht naar wat hij nu eigenlijk is geworden op de voet, waardoor het vraagstuk wat een mens tot mens maakt heel dichtbij komt. Ook over goed en kwaad moet Roan zijn denkbeelden bijstellen, hoewel dat niet van harte gaat. Doen alsof er niets veranderd is, een beproefde methode van de mens om met onvermijdelijke veranderingen om te gaan, brengt Roan niet veel verder, dus gedurende het verhaal verschuiven zijn denkbeelden nogal eens. Als hij tenminste niet bezig is het vege lijf te redden.

Sprankeling?

We missen beiden een zekere levendigheid in het boek en zijn op zoek geweest naar waar dat aan kan liggen.
Saskia hierover: Er mist iets en ik weet niet zo goed wat het is. Het boek doet wat stijfjes aan. Gedeeltelijk komt dat door de vormelijke taal waardoor ook de actie niet altijd even dringend aanvoelt. De stijfheid past wel bij de vormelijke omgangsnormen van die tijd maar gaat ten koste van de spanning en levendigheid. De hoofdpersoon is ook erg op zichzelf gericht waardoor het voelt alsof hij zich niet kan inleven in anderen. Hierdoor komen de nevenpersonages nog meer op afstand te staan en lijkt hun rol kleiner. Zo mist de tegenwerking door Eisenwoud diepte ten opzichte van het onnoemelijk lijden van Storm. Hierdoor lijkt het tegengas dat Eisenwoud geeft minder urgent.

Adinda: De taal houdt de lezer soms op afstand. Daarnaast is het ontbreken van overkoepelende spanningsbogen misschien een reden dat het verhaal soms de doorleesfactor mist. Het valt soms wat stil. Daarna komt er dan wel weer een wending waardoor de boel weer in beweging komt, dus doorlezen loont. Ook miste ik wat 'lucht' in het verhaal: grotendeels is het ernstig en tragisch, misschien mis ik wat lichtere scenes als contrast.

Conclusie

Saskia : De psychologische ontwikkeling en innerlijke strijd Roan zijn uitstekend beschreven en Sophia heeft een verfrissende kijk op vampieren neergezet. Het verhaal leest wat traag maar kent interessante thema’s en weet over het algemeen tot het einde te boeien. Echt spannend is het niet maar hopelijk geeft het tweede deel ons een wat bredere kijk op wat zich allemaal in Laag Neerland afspeelt.

Adinda: Ik had van Drenth eerder Bloedrood, Morgenzwart gelezen en daardoor al bepaalde verwachtingen. In haar korte verhalen toonde Drenth zich al oorspronkelijk en taalvaardig, de bundel bevatte een aantal heel mooi verhalen, zowel in de taal als in de gelaagdheid ervan. Nu is de overgang van kort naar lang niet makkelijk en heel wat schrijvers vallen dan door de mand. Bloedwetten was duidelijk een debuutroman. Wel een bovengemiddeld goede, maar toch gaat het soms ten onder aan ideeënrijkheid en gebrek aan beperking van keuzes. De beeldende schrijfstijl en oorspronkelijkheid zijn wel een constante in Drenths werk. Al met al was het een boeiend verhaal. Ik ben dan ook benieuwd naar de ontwikkeling in zowel het verhaal als Drenths auteurschap in het tweede deel, Verlossing.