Eigenwijze selfpubbers #3: Greet Ilegems

Greet Ilegems (1985) uit het Vlaamse Londerzeel is burgerlijk ingenieur, ex-model en sinds deze zomer ook schrijver en uitgever. In juni 2015 verscheen haar debuut, Hybrid, De nieuwe wereld, het verhaal over een meisje, Amina, dat in een arme buitenwijk opgroeit en via een wedstrijd op een eliteschool belandt. In die wereld vol sociale strijd moet ze zich staande houden. Maar er is meer. Tijdens het verhaal komt een groot ander mysterie naar boven. De dertigjarige debutante geeft haar roman uit in eigen beheer.

'Twee jaar heb ik geschreven aan dit boek, tijdens de weekends en op vakantiedagen. Ik hoop dan ook uit de grond van mijn hart dat het leven van Amina en de vele andere personages ook jullie ooit mag inspireren,’ zo stelt de Vlaamse op haar site. En dat doet het blijkbaar, gezien de vele goede beoordelingen. En zo stond Hybrid eind juli ineens op de eerste plaats van de Hebban tiplijst.

Deze zomer is jouw debuutroman - Hybrid, de nieuwe wereld - verschenen, een young adult-roman. Heb je specifiek gekozen om te schrijven voor een jong publiek of overkwam het je? En waarom?

Ik heb altijd al een ontzettend rijke fantasie gehad. Zo hou ik ervan om in de huid van een personage te kruipen en in mijn hoofd al die emoties te doorleven. In mijn jeugd maakte ik hier vaak zelfs bijna een sport van en misschien is dat wel de reden waarom die leefwereld me nog steeds zo nauw aan het hart ligt. Wat je als jong volwassene meemaakt is dan ook zo rijk en de wereld van het volwassen worden zit vol boodschappen die ons allemaal aanspreken, zowel jong als oud. Het combineren van deze rijke leefwereld met een mysterieus fantasieverhaal vind ikzelf dan ook de ultieme beleving. Vroeger was ik constant opzoek naar boeken die dergelijke verhalen vertellen, al waren die toen bijster moeilijk te vinden. Eigenlijk heb ik dit boek dus gewoon voor de jongere ik geschreven: het boek waar ik vroeger altijd naar gezocht heb, maar nooit wist te vinden.

In een interview met theSword magazine vertel je dat de grondvesten van de reeks (want Hybrid is tenslotte het eerste deel van een groter geheel) zijn gebaseerd op 'verschillende concrete thema's die me zeer sterk fascineren'. Kun je iets meer vertellen over deze thema's?

Het verhaal speelt zich af in een wereld die net iets anders is dan de onze en ik heb me hiervoor inderdaad door bepaalde thema’s laten inspireren. In het eerste boek komen de personages tot leven en ontdekken ze beetje bij beetje dat er iets aan de hand is. Hoe hun wereld uiteindelijk zal evolueren en wat de achterliggende thematiek is, is uiteraard een groot mysterie.

We hebben het over de thema's gehad, maar weet je nog het moment waarop je dacht: ja, dít moet ik schrijven?

Exact januari 2009, ergens midden in de nacht. Ik heb toen een notitieboek genomen en het helemaal volgeschreven. Nooit eerder had ik eraan gedacht iets met mijn fantasie te doen. Schrijven was toen voor mij de enige manier om anderen ooit op een dag met me te laten meekijken. Pas veel later ben ik aan het eerste boek begonnen zoals ik het nu heb uitgegeven. Ik heb er een volle twee jaar aan gewerkt en ik heb er bijna al mijn vrije tijd voor opgeofferd. Ik heb een rijk en geamuseerd studentenleven gehad en mijn modellenwerk en mijn andere reizen hebben me reeds een mooi stukje van de wereld laten zien. Nu schrijf ik liever dan uitgaan, winkelen, op vakantie gaan of wat dan ook. Ik doe niets liever.

Hoeveel van jou vinden we terug in de hoofdpersoon?

Om een goed verhaal te schrijven heb je eigenlijk drie dingen nodig: een tikkeltje gek zijn en heel veel doorzettingsvermogen hebben, over een zekere basis aan taalvaardigheid beschikken, maar vooral beroep kunnen doen op een massa aan eigen ervaringen en wijsheden. Je kan pas levensechte fantasieën neerpennen als je die vanuit jezelf laat komen, in welk personage je je uiteindelijk ook inleeft. In zeker zin zitten er dus elementen van mezelf in meerdere personages, al werden deze zo vervormd en veranderd dat ze uiteindelijk helemaal niet meer biografisch zijn.

Je hebt selfpublishers en selfpublishers. Een blik in het colofon maakt duidelijk dat jij het-zelf-doen tot in de puntjes hebt uitgevoerd. Je hebt zelf de cover ontworpen, zelf het binnenwerk opgemaakt. Hoe lang ben je met al deze facetten van Hybrid bezig geweest? Heb je tussendoor nog wel hulp van anderen gekregen en geaccepteerd?

Ongeveer een half jaar geleden heb ik besloten mijn boek in eigen beheer uit te geven. Ik heb toen een corrector aangesproken, die mijn boek op woord- en zinsniveau heeft verbeterd. Een redacteur heb ik nooit gehad en ik heb enkel kunnen rekenen op de raad van nog geen handvol vrienden, die mijn manuscript in preview gelezen hebben. Voor het drukwerk en de distributie werk ik samen met een Nederlands bedrijf dat gespecialiseerd is in het voorzien van faciliteiten voor self publishers. Al de rest heb ik zelf gedaan: de volledige website, de cover, de covertekst, het binnenwerk, de promotie en ga zo maar door. Ik moest dan ook veel zelf doen om binnen mijn vooropgestelde budget te blijven.

Je bent in het dagelijks bestaan ‘key account manager’ bij een groot technologiebedrijf. Hoe combineer je het selfpubben met deze job? Want er komt natuurlijk veel meer bij kijken dan alleen het schrijven.

Ik heb de laatste maanden ontzettend hard gewerkt. Ik werk professioneel inderdaad full time. Ik ben burgerlijk ingenieur - master in energie van opleiding - en heb een functie met veel verantwoordelijkheid. Schrijven kan ik hierdoor enkel in de weekends of tijdens mijn vakantiedagen, maar voor het selfpubben ben ik daarenboven ook in de week elke dag tot ’s avonds laat bezig geweest. Niet veel mensen begrijpen hoe je zo fanatiek aan iets kan werken, maar zo ben ik nu eenmaal. Ik hou van die extremen. Als ik iets doe moet het perfect zijn.

De cover is trouwens prachtig. Opvallend detail: je vertelt niks over jezelf op de cover. Je bent model geweest, een mooie foto (en een goed verhaal) kan het probleem niet zijn geweest, dus er moet een andere reden voor zijn. Vind je jezelf - de auteur - niet belangrijk bij het in de markt zetten van het boek?

Mijn verhaal speelt zich af in een eigen fantasiewereld. Een foto van mezelf past dus helemaal niet op dit boek. Ik heb daarom inderdaad expliciet gekozen om deze informatie over mezelf weg te laten, omdat ik de focus op het verhaal en het verhaal alleen wil houden. Als mensen meer over mij te weten willen komen kan men gerust online kijken. Ik ben zowat op alle sociale media actief, zoals op instagram en mijn blog waar ik vaak foto’s en quotes post; een van mijn andere passies is inderdaad fotografie en dan in het bijzonder landschapsfotografie.

We hebben het hier over 'eigenwijze selfpubbers'. Een vooroordeel over het in eigen beheer uitgeven is dat het nooit goed kan zijn, want anders zou een (gerenommeerde) uitgeverij het manuscript wel hebben opgepakt. Vorig jaar won Bronja Hoffschlag de Hebban thrillerdebuutprijs met haar zelf uitgegeven thriller, waarmee bovenstaande stelling aardig onderuit wordt gehaald. Waarom denk je dat jouw manuscript ‘het niet heeft gered’ bij de uitgevers waar je het naar toe hebt gestuurd? 

De reden waarom mijn manuscript nooit door een uitgever werd opgenomen is omdat ze het nooit gelezen hebben. Ik heb ooit een mail gestuurd naar vijf grote uitgeverijen en heb van niemand een antwoord gekregen, buiten van één uitgeverij die een commentaar gaf waaruit bleek dat ze enkel de eerste alinea hadden bekeken: ze zeiden net het omgekeerde van wat mijn boek was. Om eerlijk te zijn, ik had gewoon geen zin om te gaan lobbyen en alzo toch ergens binnen te geraken, gezien de slechte voorwaarden die auteurs bij uitgeverijen toch krijgen. Waarom al die moeite doen? Waarom naar een investeerder zoeken als ik er zelf in geloof? De wereld is niet meer zoals vroeger en er zijn nu veel meer mogelijkheden. Ik wou niet dat anderen zouden beslissen hoe mijn boek er uiteindelijk zou uitzien. Ik ben dus blij dat ik de eindverantwoordelijkheid had en ik ben ervan overtuigd dat mijn verhaal hierdoor veel meer karakter heeft. Het is eerlijk en puur en komt recht uit mijn pen.

In het buitenland zien we goede voorbeelden van selfpublishers die door hun succes uiteindelijk toch bij een reguliere uitgeverij terecht komen. Is dat uiteindelijk ook jouw ambitie? Of wil je ze nu vooral laten zien dat ze een stomme fout hebben begaan door je links te laten liggen?

Ik geloof niet meer in de reguliere uitgeverij zoals die vandaag bestaat. Ik denk persoonlijk zelfs dat er hierdoor heel veel talent en ideeën verloren gaan, net omdat beginnende schrijvers niet de juiste respons en hulp krijgen. Ik wil mijn werk dus niet laten bijdragen aan een systeem waar ikzelf niet achtersta.

Je viel de redactie van Hebban op toen je ineens uit het niets de Hebban tiplijst in denderde met prachtige lezersrecensies voor Hybrid. Dat het boek goed is ontvangen is duidelijk een understatement. Ook de Hebbanrecensent was lovend (4*). Hoe belangrijk zijn recensies voor jou als debuterend schrijver? Leer je ervan? Hoe ga je om met negatieve kritiek?

Doordat ik van nul moest beginnen, zijn online media en recensies ontzettend belangrijk. Hoe kunnen mensen mijn boek anders ooit leren kennen. Het eerste wat ik daarom gedaan heb bij de lancering was recensenten aanschrijven en hen een recensie-exemplaar bezorgen. Enkel op die manier kon ik te weten komen hoe men mijn boek echt ontving. Iedereen die het tot nu toe gelezen heeft is trouwens enorm onder de indruk en op dit moment heb ik enkel nog maar positieve feedback gekregen, wat fantastisch is. Hier en daar krijg ik een kleine opmerking, maar dat is allemaal zeer leerrijk. Buiten één keer, want net na de lancering kreeg ik van iemand een bitsige reactie die enkel de eerste drie bladzijden had gelezen. Ik vond dat toen ontzettend jammer, omdat kritiek die amper ergens op gebaseerd is zo machteloos aanvoelt.

Boek één is klaar. Je wilt heel graag verder met je serie, maar wanneer vind je dat je redenen genoeg hebt om door te gaan? Heb je een target gesteld qua verkoop van Hybrid #1? Of eigenlijk, nog belangrijker: wanneer is Greet Ilegems een gelukkig mens?

Ik zie het tweede en het derde deel reeds volledig in al zijn detail voor ogen. Ook de daaropvolgende delen hebben reeds ruw vorm. Ik zal het dus sowieso opschrijven, wat er ook gebeurt. De verkoop heeft enkel impact op de tijd die ik hiervoor nodig zal hebben. Hoe beter mijn boek ontvangen wordt, hoe meer tijd ik hiervoor kan en zal vrijmaken. Maar voor mij is boek één eigenlijk nu al geslaagd, dankzij de vele leuke reacties van bekenden en onbekenden. Dat maakt me gelukkig. Als ik nu terugkijk kan ik bijna niet geloven welke weg ik ondertussen heb afgelegd. Het doet me geloven dat vele van onze dromen echt werkelijkheid kunnen worden, zolang we de dingen maar positief en vol geloof en ambitie blijven aanpakken, hoe moeilijk men het soms ook voor ons maakt. En het is die positieve kijk die het schrijven me heeft geleerd, die me nog gelukkiger maakt.

Oké, als verkoper mag dit niet nieuw voor je zijn: de Elevator Pitch. Overtuig mij en de lezers waarom we ons moeten begeven in de nieuwe wereld van Hybrid. Met andere woorden welkom bij de Hebban Pitch in Zeven Zinnen. Zoals de titel zegt. Je krijgt 7 zinnen (niet meer, niet minder) voor je verhaal.

Het verhaal gaat over een arm meisje dat via een overheidswedstrijd als buitenbeentje tussen de kinderen van de elite belandt. In een wereld vol sociale strijd probeert ze zich staande te houden. Maar er is nog iets wat haar anders maakt. Ondertussen laten de eerste tekenen van een groots mysterie zich opmerken, met verstrekkende gevolgen. Het verhaal speelt zich af in een fictieve wereld en snijdt thema's aan zoals pesten, armoede en hoe hard mensen voor elkaar kunnen zijn. De meerdere verhaallijnen zorgen voor extra dynamiek en complexiteit. Ook sciencefiction elementen komen aan bod, al blijft het verhaal vrij dicht bij onze hedendaagse realiteit staan, waardoor het zowel fantasy als niet-fantasy lezers aanspreekt.

Greet Ilegems wordt columnist voor Hebban

Hoe het verder gaat met Greet Ilegems, de ontvangst van haar boek, het werken aan het vervolg en alle andere avonturen van een 'eigenwijze zelfpubber' kun je vanaf de eerste vrijdag in september lezen in haar maandelijkse - exclusieve - columns voor Hebban.

Eerdere afleveringen van Eigenwijze selfpubbers:

• #1: Herman Heinsbroek, Michael Pilarczyk, Jeroen Guliker en Bronja Hoffschlag
• #2: Nanda Roep, Sophia Drenth, Nemon en Natte Lunch