Aan de debutant gevoeld: Femke Schavemaker
Wie is Femke Schavemaker en waarom ben je gaan schrijven?
'Ik heb het schrijven in alles wat ik doe altijd opgezocht. Ik studeerde filosofie want dat bestond uit het schrijven van papers. In baantjes bleek ik uit te blinken in het schrijven van emails. Zo werd ik uiteindelijk ontdekt als redacteur en later copywriter in advertising. Ik wilde van kinds af aan een roman schrijven. Maar daar moest ik eerst 42 voor worden blijkbaar.'
Weet je nog wanneer je voor het eerst aan iemand hebt verteld dat je bezig was met het schrijven van een boek?
'Absoluut. Ik vertelde het bevend aan Walter van den Berg. We hebben samen op de Rietveld Academie gezeten en zijn altijd vrienden gebleven. Ik heb hem mijn eerste probeersels gegeven. Verpakt in bruin papier en verontschuldigingen voor de kwaliteit.'
Hoe hoorde je dat jouw boek genomineerd is voor de Hebban Debuutprijs 2017?
'Ik zag het ’s ochtends op Instagram. Want in zo’n tijd leven we nu.'
Wat was je eerste reactie?
'Ik geloof dat ik heel hard NEE riep. Ik was echt verbaasd. En gelukkig. Dat uitte zich kennelijk in ontkenning.'
Hoe ben je aan het onderwerp van je debuut gekomen?
'Soms ligt iets zo dichtbij dat je het niet ziet. Ik wilde een roman schrijven en draaide steeds om allerlei onderwerpen heen. Het lukte alleen niet dichterbij te komen. Ik raakte de kern niet. Tot ik ontdekte dat dit boek andere boeken in de weg stond. Ik moest eerst mijn eigen systeem ontrafelen.'
Zit er een bepaalde gedachte achter de openingszin van je roman?
'Je zet je fiets in de stalling achter het parkeerterrein.'
'Karkas begint in de onbeduidendheid van ons doen. Het stallen van een fiets. Die energie die alledaagse handelingen vergen staat centraal in Karkas. Het is de alledaagsheid die de hoofdpersoon leeg trekt. En het is diezelfde alledaagsheid die haar uit de leegte trekt. Het is de pijn en het medicijn.'
Wat vond of vind je het lastigste van het schrijven?
'Om Karkas te kunnen schrijven moest ik herbeleven. Afstand nemen van het hier en nu. Tot ik de jaren tachtig en negentig weer kon ruiken. Proeven. Horen. De donkere dalen, de helverlichte pieken, ik moest ze oproepen om het tempo in woorden te vatten. Het enige doel was om het onbenoembare te verwoorden. Te vervoelen eigenlijk. Ik schreef naast mijn werk. ’s Avonds als de kinderen in bed lagen en in de weekenden. Maar dat gevoel kon ik niet aan en uit zetten. Het haalde alles overhoop.'
Hoeveel brieven/manuscripten heb jij naar uitgeverijen gestuurd om ze van jouw boek te overtuigen?
'Toen Walter van den Berg mijn stukken had gelezen heeft hij ze aan Paul Sebes gestuurd, zijn literair agent. Die belde me vrijwel meteen voor een afspraak. Samen hebben we aan een proposal gewerkt en ik schreef nog wat extra passages. Paul benaderde een paar uitgeverijen. Uiteindelijk bleek ik te mogen kiezen. Ik koos voor Nijgh & Van Ditmar. Zij waren het meest literair en het minst sensationeel. Ze begrepen werkelijk wat ik wilde dat het voor boek werd. Het was de beste keuze van mijn leven.'
Hoe ver ben jij gegaan om je boek onder de aandacht te brengen?
'Mensen denken soms dat ik helemaal los ben gegaan, als ’reclamevrouw’. Maar eerlijk gezegd is het me allemaal een beetje overkomen. Mijn uitgever was enorm actief en ik stond perplex van de aandacht.'
Heb je plannen of ideeën voor een volgend boek?
'Ik kan me mijn leven niet meer voorstellen zonder een idee voor een boek. Voor de volgende roman zit ik in de onderzoeksfase. Het wordt geen autobiografisch verhaal overigens. Tussendoor werk ik aan non-fictie. Ik heb een model ontwikkeld voor werken met millenials in de creatieve industrie.'
Mocht je de Hebban-award winnen, zou dat jou vertrouwen geven bij het schrijven van een volgend boek? Of zou het je juist druk geven?
'De aandacht van de pers ging vaak vooral naar mij als persoon uit. Het feit dat ik mijn verhaal deelde. Daardoor raakte Karkas als literair werk wat op de achtergrond. Dat maakt onzeker. Ik dacht: zo, dat was het dus. Door de nominatie voor de Hebban Debuutprijs 2017 is dat volledig veranderd. Eindelijk gaat het over het boek zelf. Het sterkt me in alles om mijn volgende verhaal te voltooien.'
25 woorden-pitch: Vertel in max 25 woorden waarom we jouw debuut moeten lezen?
'Karkas onthult wat er achter schijnbaar succesvolle mensen schuil kan gaan. Hoe zij, die voor hun omgeving geen direct probleem vormen, op zichzelf aangewezen zijn.'
Meer lezen?
Ben je na het lezen van dit interview benieuwd naar Karkas?
