Aan de debutant gevoeld: Marion van de Coolwijk
Wie is Marion van de Coolwijk en waarom is zij gaan schrijven?
'Zodra ik kennis maakte met letters in de eerste klas van de lagere school, ben ik gaan schrijven. Ik had verhalenschriftjes, dagboek, penvrienden en las alles wat los en vast zat. Mijn droom was om schrijfster te worden, maar ja… dat voelde als onmogelijk. Ik ben juf geworden en kon mijn verhalen kwijt aan de kinderen van mijn klas. Eigenlijk zijn zij het geweest die ervoor hebben gezorgd dat ik een van mijn verhalen opstuurde naar uitgevers. Het was meteen raak! Mijn eerste kinderboek verscheen in 1989. Daarna ging het rap, ik schreef de afgelopen jaren voor zowel beginnende lezers als oudere jeugd.
Begin deze eeuw was ik op visite bij collega Simone van der Vlugt, toen ook nog volop jeugdschrijver, en we hadden het erover dat een boek voor volwassenen ook best een uitdaging was. Haar boek De Reünie verscheen en ik had het verhaal van Mangelvrouw opgezet, maar door alle drukte op jeugdboekengebied kwam ik niet toe aan het uitwerken tot volwaardig boek. Het thrillergenre werd hot in Nederland, er kwamen coryfeeën op dat gebied en ik vergat Mangelvrouw. Een paar jaar geleden vond ik het manuscript weer, werkte het uit, maar deed er eigenlijk niets mee. Er waren al zoveel thrillerschrijfsters in Nederland, vond ik. Wie zat er te wachten op mij? En… was het wel goed genoeg? Onzekerheid troef dus.
Een paar collega's, waaronder Loes den Hollander, wisten van dit manuscript en vroegen regelmatig wanneer ik er nu eens iets mee ging doen. In december 2015 zei Loes dat ze mijn getwijfel zat was; ze had een afspraak voor mij geregeld met haar toenmalige uitgeverij Karakter. Toen moest ik wel. Ik stuurde Chris (van uitgever Karakter) het eerste hoofdstuk toe, ging op gesprek en binnen twee dagen lag er een contract in de bus. Mangelvrouw is mijn debuut op thriller- en volwassenengebied en ik vond het retespannend. Want hoe zou het vallen? Ik had me voorbereid op het ergste, maar juist het tegendeel bleek: Mangelvrouw kreeg goede kritieken en recensies. Ik ben Loes nog altijd eeuwig dankbaar dat ze mij dat zetje gaf.'
Weet je nog wanneer je voor het eerst aan iemand hebt verteld dat je bezig was met het schrijven van een boek?
'De allereerste keer kan ik me niet meer goed herinneren, dat was eind jaren '80, maar dat zal ongetwijfeld net zo zijn gegaan als toen ik hoorde dat Mangelvrouw werd uitgegeven bij Karakter: muziek keihard aan en even helemaal los gaan. Zo blij! En direct mijn familie op de hoogte brengen, die leven en denken altijd enorm mee.'
Hoe hoorde je dat jouw boek genomineerd is voor de Hebban Debuutprijs 2017?
'Ik ben nog niet zo thuis in alle prijzen en nominaties op thrillergebied. Vlak voor mijn vakantie zag ik opeens dat deze prijs er was en dat Mangelvrouw niet op de totaallijst stond van aangemelde boeken. Toen ik Sander (Verheijen, red.) hierover berichtte, zei hij dat Mangelvrouw wel degelijk een debuutthriller was, maar dat hij het boek niet had ontvangen van de uitgever. Misverstand dus, omdat ik al auteur was waarschijnlijk. De inleverdatum was al voorbij, dus er was nog maar één kans om op de shortlist te komen: er mocht één boek door namens het publiek middels stemming. Zelf was ik in juli/augustus op vakantie, maar via social media heb ik toen maar overal aangegeven dat er wel op Mangelvrouw gestemd kon worden, ondanks dat het boek niet in de titellijst stond. Ook de uitgever heeft dit verspreid. Gelukkig maar, want het heeft gewerkt. Mangelvrouw staat op de shortlist! Ik dank alle lezers die gestemd hebben op dit boek. Nu is het aan de jury. Spannend!'
Wat was je eerste reactie?
'Ik hield het in het buitenland bij op Facebook. De tussenstand was al spannend, daar stond Mangelvrouw tussen. Dus toen ik op 10 augustus wakker werd, en las dat Mangelvrouw had gewonnen, ging ik uit mijn dak. Die mensen daar zullen wel gedacht hebben. Ik ben in het water gedoken en heb onderwater geschreeuwd, haha. Moest het even kwijt. Echt, dit is zo motiverend. Juist omdat de lat zo hoog lag bij mezelf om voor volwassenen te schrijven en het ook echt als een debuut voelt. Gekozen door het publiek is het mooiste compliment dat je als auteur kunt krijgen.'
Hoe ben je aan het onderwerp van je debuut gekomen?
'De titel en de basis had ik al in 2005 rond. Tijdens een vakantie met mijn zus en haar gezin hebben we heerlijk gebrainstormd en ontstond het waanzinnige plot. Daarna heeft het zich gevormd tot verhaal zoals het nu is.'
Zit er een bepaalde gedachte achter de openingszin van je thriller?
'De stilte was oorverdovend.'
'Ja, de tegenstrijdigheid van oorverdovend en stilte. Dat zet je als lezer direct op het spoor van tweestrijd, van onmogelijk, van let op: hier gaat iets gebeuren. Daar houd ik van. Een boek moet meteen in de eerste paar zinnen (liefst eerste zin) grijpen. Daar doe ik in verhouding ook het langste over. Een goede eerste zin is alsof je de motor start om vervolgens met volle vaart weg te rijden.'
Wat vond of vind je het lastigste van het schrijven?
'Schrijven voor volwassenen is anders dan voor jeugd. Vooral de uitgebreidere beschrijvingen waren een leerschool voor mij. Jeugd wil met weinig woorden, veel beleving. Ze vormen zelf een beeld van hoe het eruit ziet. Volwassenen willen veelal wel in woorden worden meegenomen in jouw beeld. Ik zelf heb een hekel aan ellenlange beschrijvingen in boeken, juist omdat ik zelf wil 'creëren' tijdens het lezen. Een film van een boek is voor mij altijd een deceptie qua beeldvorming. Maar… ik leer snel dus kies nu voor de gulden middenweg.'
Hoeveel brieven/manuscripten heb je naar uitgeverijen gestuurd om ze van jouw boek te overtuigen?
'Mangelvrouw heb ik ooit een paar jaar geleden in ruwe versie naar VBK gemaild, maar dat is nooit wat geworden. Ze hadden daar toen natuurlijk al veel thrillerschrijfsters. Het blijft, naast een goede inhoud, ook een kwestie van timing en gelegenheid. Bij Karakter kreeg ik direct groen licht en het vertrouwen. Daar ben ik erg blij mee.'
Hoe ver ben jij gegaan om je boek onder de aandacht te brengen?
'Social media is in dit segment erg belangrijk. Meer nog dan bij kinderboeken, die wereld is kleiner. In de volwassenen boekenwereld zijn er leesclubs, lees community's, en heel veel lezers die contact zoeken. Mijn Facebook was voorheen alleen voor familie en vrienden, maar nu is dat helemaal open en heb ik al honderden extra lezers als 'vriend'. Een keuze, maar wel belangrijk voor de bekendheid en het lezersbereik. Soms denk ik: ze zullen wel gek worden van mij en mijn boeken, maar naar wat ik hoor, valt dat reuze mee. Lezers vinden het fijn om persoonlijk antwoord te krijgen, en een kijkje te krijgen in hoe een auteur dat proces doorloopt van schrijven.'
Heb je plannen of ideeën voor een volgend boek?
'Mannenjacht is net uit en kreeg in drie weken tijd en tweede druk. Dat is geweldig. Doordat ik deze tweede thriller in een compacter tijdsbestek heb geschreven, vind ik het zelf beter nog dan Mangelvrouw. Ik groei als auteur en dat is goed.
Ja, ik heb net aan mijn uitgever de titel doorgegeven voor mijn derde thriller samen met een korte synopsis van het verhaal. Groen licht gekregen, dus komende maanden gaat het beginnen. De uitgever is nu bezig met een omslag, want die komt in de aanbiedingslijst te staan die binnenkort verschijnt. Het schrijven begint dit najaar. Beetje bij beetje zal het verhaal zich verdiepen. De basis en het plot zijn er, nu de verbindende scènes en opbouw van karakters.'
Mocht je de Hebban-award winnen, zou dat jou vertrouwen geven bij het schrijven van een volgend boek? Of zou het je juist druk geven?
'Beide! Juist omdat Mannenjacht veel goede aandacht krijgt, en Mangelvrouw meedoet voor de debuutprijs, ligt de druk hoger bij elk volgend boek. Ik wil mezelf nu eenmaal altijd verbeteren! Ik denk ook dat dat vanzelf gaat: je groeit als auteur, doordat je als mens groeit. Maar ook als ik de prijs niet win, leg ik de lat hoog. Ik lees bijvoorbeeld nooit mijn eigen boeken meer naderhand, want ik ben zo kritisch dat ik het meteen wil herschrijven, haha.'
25 woorden-pitch: Vertel in max 25 woorden waarom we jouw debuut moeten lezen?
'Mangelvrouw heeft een geweldig plot, een twist die je niet ziet aankomen. Daar houd ik van en vele (slimme) lezers met mij. Ik wil lezers op het verkeerde been zetten en altijd een stap voor blijven.'
Mangelvrouw is verschenen bij Karakter Uitgevers.
Meer lezen?
Benieuwd naar deze genomineerde debuutthriller? Lees dan het fragment.