Aan de debutant gevoeld: Nhung Dam
Wie is Nhung Dam en waarom is zij gaan schrijven?
'Nhung Dam werkt als theatermaker, actrice en schrijfster. Ze studeerde na haar Bachelor psychologie af aan de Amsterdamse Toneelschool en Kleinkunstacademie. Nhung Dam, geboren in Groningen, dochter van één van de eerste loempiaverkopers in Nederland, woont tegenwoordig in Amsterdam. Nhung schreef diverse toneelstukken, die vertaald zijn naar het Duits en Engels. In april 2017 verscheen haar debuutroman Duizend vaders bij uitgeverij De Bezige Bij. De vertaalrechten zijn verkocht aan Duitsland (Ullstein). Nhung speelde bij diverse toneelgezelschappen en is regelmatig te zien in tv-series en films. Ze staat met haar solovoorstellingen op theaterfestivals, o.a. Oerol, Tweetakt en Festival der Aa. Verder houdt ze van zwemmen in natuurwater en van zeevruchten waar ze tevens allergisch voor is, en probeert ze tegen de klippen op vegetariër te worden.'
Weet je nog wanneer je voor het eerst aan iemand hebt verteld dat je bezig was met het schrijven van een boek?
'In mijn dagboeken schreef ik als kind al herhaaldelijk: “ik hoop dat het op een dag lukt om een boek te schrijven.” Onderweg ben ik actrice en theatermaker geworden en schrijf ik toneelstukken. Ik las ergens dat in Nederland 1,5 miljoen mensen een boek willen schrijven. Ze zouden me uitlachen als ik mijn wens uitspreek, heb ik lang gedacht. Toen ik daadwerkelijk een boekcontract had ondertekend voelde ik pas dat ik kon zeggen tegen mensen dat ik bezig was met een boek'
Hoe hoorde je dat jouw boek genomineerd is voor de Hebban Debuutprijs 2017?
'Ik stond de avond ervoor bibberend in een luchtballon. Mijn vriend had me ten huwelijk gevraagd (ja! was het antwoord). De volgende ochtend kreeg ik een appje van mijn collega Johan Fretz met ‘gefeliciteerd!’ Ik vond het vreemd dat hij ervan wist. Maar dat ging over dat Duizend vaders op de shortlist van Hebban stond!'
Wat was je eerste reactie?
'Zoveel geluk binnen zo’n korte tijd. Nee, dat is niet echt iets wat mij vaak overkomt. Als de luchtballon onderweg kapot was gescheurd èn iedereen genomineerd was voor de shortlist behalve Duizend vaders, èn Johan Fretz mij per ongeluk had gefeliciteerd, was dat meer een typische Nhung Dam dag geweest. Nu was ik heel, heel blij. En trots.'
Hoe ben je aan het onderwerp van je debuut gekomen?
'Ik wilde geen autobiografie schrijven, maar er waren wèl elementen uit mijn leven die ik wilde gebruiken: het feit dat ik me als kind gevangen voelde in de fysieke omgeving waarin ik opgroeide, opgeteld bij de heftige achtergrond van mijn ouders, die als Vietnamese bootvluchtelingen in Nederland geplaatst zijn. Ik heb lang geloofd dat ik nooit, maar dan ook nooit weg zou kunnen komen daar. Mijn fantasie en hang naar verhalen hebben me gered. Grote dromen had ik. Daar wilde ik over schrijven.'
Zit er een bepaalde gedachte achter de openingszin van je roman?
'Vanaf het moment dat mijn vader verdween lag er een jaar lang sneeuw in Beiahêm.'
'Ik wilde in een zin de lezers in de door mij gecreëerde wereld onderdompelen. Aan hen om te bepalen: hier heb ik wel of geen zin in.'
Wat vond of vind je het lastigste van het schrijven?
'Om te stoppen met denken. Of ik nu in de bioscoop zat, door een museum liep of met iemand koffie zat te drinken: ik kon alleen aan het boek denken. Obsessief haast. 'Dat zou ik kunnen gebruiken.' 'Dat moet ik onthouden.' Ik heb wel eens gedroomd dat er allerlei draadjes in mijn hersenen vlam vatten van de cognitieve overload. En tijdens momenten dat ik vastliep kon ik als een junkie over straat lopen op zoek naar inspiratie. En des te groter het manuscript werd, hoe moeilijker het was om het overzicht te houden. En dan toch, tegenover mijn meelezers en redactie, en hun vele (vaak tegenstrijdige) meningen, te blijven staan voor waar je in gelooft.'
Hoeveel brieven/manuscripten heb jij naar uitgeverijen gestuurd om ze van jouw boek te overtuigen?
'Ik heb een nauw groepje collega’s en vrienden een tekst gestuurd. Mensen waarvan ik wist dat ze me eerlijk zouden zeggen dat ik het bij het toneel moest houden als het bagger was. Twee ervan hebben het bij twee verschillende uitgeverijen neergelegd. Ik raakte een beetje in paniek toen ik gelijk bij beiden op gesprek kon komen.'
Hoe ver ben jij gegaan om je boek onder de aandacht te brengen?
'Ik ga met alles tot het uiterste. Vier jaar schrijven, spaargeld tot op de bodem, werk opgezegd, vriendschappen verwaarloosd, aan de anti-depressiva gegaan tegen mijn angstige dromen. Nu het boek er is, voel ik me er zó verantwoordelijk voor. De lancering was in een just one day Pop-up store, dat was heel bijzonder. Ik heb een theatervoorstelling rondom Duizend vaders gemaakt waar ik mee optreed op festivals en theaters. Ik probeer tegen mijn natuur in, iedereen, bekend of onbekend, te vertellen dat het er is. Best raar. Enerzijds wil je na het uitkomen diep onder de wol kruipen, anderzijds voelt het zo slecht om niet voor je boek te zorgen.'
Heb je plannen of ideeën voor een volgend boek?
'Ja.'
Mocht je de Hebban-award winnen, zou dat jou vertrouwen geven bij het schrijven van een volgend boek? Of zou het je juist druk geven?
'Nu zeg ik vertrouwen. Dat het gezien is. Dat het er mag zijn. Dat ik niet gek ben, in dat waar ik in geloof. Maar tijdens het schrijven zou ik best het andere kunnen roepen. Och, het schrijven maakt me zo grillig.'
25 woorden-pitch: Vertel in max 25 woorden waarom we jouw debuut moeten lezen?
'Dit soort vragen zijn net zo moeilijk als dat je me vraagt in 25 woorden aan iemand moet uitleggen waarom hij of zij verliefd op me moet worden. Kus me maar.'
Meer lezen?
Ben je na het lezen van dit interview benieuwd naar Duizend vaders?
Lees een fragment
