Al 30 jaar op zoek naar de 'thrill' met Tess Gerritsen

27 boeken heeft ze inmiddels op de teller staan maar Tess Gerritsen denkt nog lang niet aan stoppen. De energieke 64-jarige bestsellerschrijver heeft in haar carrière als thrillerschrijfster een belangrijke les geleerd: ‘Je kunt niets onder controle hebben,’ licht ze toe. ‘Het enige dat jij als schrijver in je macht hebt, is het feit dat je iedere keer weer het beste boek in je carrière kan schrijven. Daarna wordt het losgelaten en moet je je erbij neerleggen dat anderen er iets van gaan vinden. Je kunt alleen maar hopen op het beste, maar schrijvers moeten niet gelijk de schuld bij zichzelf neerleggen als iets mislukt. Dat is een belangrijke les die ik in mijn carrière steeds beter kan begrijpen.’  

Het afscheid

Haar nieuwste thriller Ik weet een geheim is het twaalfde deel met rechercheur Jane Rizzoli en patholoog anatoom Maura Isles in de hoofdrollen. Gerritsen, die bekend staat om haar medische achtergrond, heeft ook in dit verhaal de moordenaar een bijzondere modus operandi gegeven. Zo wordt het eerste slachtoffer gevonden met de ogen uit haar kassen, die vervolgens in haar handen zijn gelegd. Rizzoli en Isles komen op het spoor van een moordenaar die een link legt met heiligen.   Gerritsen vond de inspiratie voor deze verhaallijn tijdens een reis naar Italië: ‘Op een zeker ogenblik begon het mij te vervelen dat ik op ieder schilderij dezelfde weergaves van mensen en symbolen zag. Dit veranderde toen ik leerde welke betekenis de symbolen in schilderijen hebben. Daardoor leer je met een volledig nieuwe blik naar het schilderij te kijken en ontdek je het werkelijke verhaal. Toen bedacht ik hoe het zou zijn als een moordenaar de plaats delict als een schilderij beschouwt en symbolen achterlaat die een boodschap representeren.’  

Naast hun gezamenlijke doel om een moordenaar achter slot en grendel te krijgen, hebben Rizzoli en Isles in de reeks zich ook ontwikkeld tot vrouwen die op hun eigen manier gelukkig zijn. ‘Aan het begin van deze reeks had ik mijn weg met Jane en Maura helemaal nog niet uitgestippeld. Ik heb zelfs eraan gedacht om Jane na het eerste boek (De chirurg, red.) te laten sterven en van het toneel te laten verdwijnen. Maar kijk nu eens wat ze allebei hebben meegemaakt. In Ik weet een geheim heb ik veel verhaallijnen afgerond, ook voor enkele bijpersonages, en zijn er belangrijke vragen beantwoord.’ De schrijfster laat even een pauze vallen als ze vervolgt: ‘Dus ja, dit boek kan wel eens het laatste deel met Rizzoli en Isles zijn. Ik kan nu van ze weglopen en zeggen dat dit het was of ik geef ze rust en wacht tot een nieuw verhaal zich aankondigt. Maar op dit moment voelt het als een waardig afscheid.’  

Op de grens

Tijdens hun zoektocht naar de dader worden Rizzoli en Isles geconfronteerd met de verschillende weergaves van de waarheid als getuigen teruggeworpen worden in het verleden. Gerritsen, die ook elementen uit waargebeurde zaken gebruikt voor haar verhaallijnen, koos dit keer een zaak die in de jaren ’80 voor veel opschudding zorgde in de Verenigde Staten. ‘De media gaven veel aandacht aan een zaak die draaide rond satanische kindermoorden. Algauw geloofden burgers dat onder hen veel van deze moordenaars rondliepen, maar dat de slachtoffers nog niet gevonden waren. Later bleek dat de beoogde daders in deze zaak onschuldig waren en door valse verklaringen in de rechtbank de jury zo tot hun uitspraak kwam.’  

In het verhaal gaat Gerritsen in op het vraagstuk dat mensen onbetrouwbare getuigen zijn. Onder invloed van bepaalde factoren, zoals de dreiging van de rechercheurs die verdachten verhoren, kunnen mensen gedwongen worden om een valse bekentenis af te leggen. ‘De verwoestende kracht van zo’n bekentenis wilde ik in mijn verhaal verwerken,’ aldus de Amerikaanse bestsellerauteur. ‘Je kunt je bijna niet voorstellen hoe woorden iemands leven definitief kunnen veranderen.’ Het ‘false memory syndrome’ is een thema dat Gerritsen mateloos interesseert omdat ze het zelf aan den lijve heeft ondervonden. ‘Een familievriend vermoordde zijn schoonzus en de dag dat hij zijn daad uitvoerde, heeft hij ons huis nog bezocht, zoals bleek uit het onderzoek uitgevoerd door de politie. Ik herinner me dat hij die dag zichzelf was en koekjes meebracht voor mijn moeder, alsof er niets aan de hand was. Jaren later werd ik gevraagd om iets te schrijven over deze gebeurtenis en toen realiseerde ik dat ik nooit thuis geweest kon zijn omdat ik honderden kilometers verder weg zat omdat ik op de universiteit was. Maar waarom heb ik dan zo’n heldere herinnering aan deze dag? Omdat mijn moeder die dag keer op keer aan mij heeft uiteengezet waardoor ik haar voorstelling heb overgenomen.’  

Nog een grens wordt aangetroffen tussen de personages Daniel en Maura, die het geloof in het bovennatuurlijke en wetenschap in vlees en bloed representeren. Gerritsen vond het juist interessant om hen lijnrecht tegenover elkaar te zetten omdat mensen met een geloof haar fascineren. ‘Net als Maura heb ik een rotsvast vertrouwen in wetenschap en vind ik het boeiend om te zien dat mensen met een geloof niet met wetenschappelijke argumenten te overtuigen zijn. In die zin zijn Maura en Daniel ook een afspiegeling van deze twee groepen in onze maatschappij. Maar tegelijkertijd zijn ze een man en een vrouw die van elkaar houden en hun eigen visie daarvoor opzij moeten leren zetten.’

Met schrik en beven

In het nawoord van haar laatstverschenen thriller verklaart Gerritsen haar interesse voor horror films, een thema dat tevens voorbij komt als blijkt dat één van de slachtoffers werkte aan de productie van zo’n film. ‘Het was een ding tussen mijn moeder en ik om samen te genieten van de schrikmomenten,’ legt de schrijfster uit. ‘Ik doe dat nu ook in mijn boeken, maar voor de grap zei ik tegen mijn zoon (hij werkt als documentairemaker, red.) dat we ooit zoiets samen moesten doen. Toen hij reageerde dat ik het script dan moest schrijven, ging ik meteen aan de slag.’  

In Island Zero gaat Gerritsen terug naar de traditie van klassieke horror films, zoals haar favoriet The Invasion of the Body Snatchers. ‘Van familieproject gingen we naar een professionele opdracht met het inhuren van een filmcrew en acteurs. In een koude maand filmden we binnen drie weken alle scènes in Maine en omstreken.’ Het project dat in eerste instantie als een grap begon, zorgde ervoor dat de schrijfster wel een concreet doel voor ogen had. ‘In de hedendaagse horror films zie je vaak dat de psychologische aard is om te beschadigen. Ik wilde een verhaal met een hogere entertainment factor en daarnaast een vrouw van middelbare leeftijd opvoeren als hoofdpersonage.’  

Gerritsen blijft hangen in deze sfeer voor haar volgende standalone thriller. 'Ik wilde mezelf uitdagen door een prikkelend griezelverhaal te schrijven. Tijdens een research periode maakte ik kennis met ghost hunters en het paranormale. Het resultaat is een verhaal over een vrouw die in Maine een huis koopt waar een verhaal achter steekt. In het huis ontmoet ze een man, op wie ze verliefd wordt. Maar hij blijkt een geest te zijn, en niet een van het goedaardig type. Want er is iets vreselijks gebeurd met de voorgaande bewoonsters.'   

Een vervolg

De personages Rizzoli en Isles kregen naast hun aanwezigheid in de boeken van Tess Gerritsen een televisieserie op de Amerikaanse zender TNT. Onlangs viel het doek voor de serie die zeven seizoen lang draaide. Toch heeft Gerritsen bijzonder nieuws voor de lezers die ook trouwe volgers van de televisieserie zijn: ‘Ik had de smaak te pakken na het bedenken van de horror film en werd benaderd door Sascha Alexander (de actrice die de rol van Maura Isles vertolkte, red.) om mee te doen aan een nieuw project. De verhaallijn draait dan volledig om Maura Isles, uitgegroeid tot thrillerschrijfster en ze reist de wereld over om haar boeken te promoten. In het eerste seizoen is ze in Rome, maar terwijl ze haar boek promoot wordt er een moord gepleegd waar ze bij betrokken raakt om de zaak op te lossen.’

Gerritsen blikt vooruit naar een moderne Sherlock Holmes met 'haar' Maura Isles die de wereld rond zal reizen om uiteenlopende misdaden op te lossen voorzien van een bijzondere setting. Het geeft de veelzijdigheid van de Amerikaanse schrijfster aan die nog lang niet aan stoppen denkt: 'Ik ben nu 64 jaar en denk regelmatig hoeveel goede jaren ik nog voor de boeg heb. Maar dan realiseer ik dat nu het uitgekozen moment is om alles uit het leven te halen. Daardoor lijk ik enorm drukbezet, maar ik ben nog lang niet klaar met het vertellen van verhalen.'

Ik weet een geheim is verschenen bij The House of Books.