Al vroeg beginnen met voorlezen loont!

Alle baby’s hebben baat bij voorlezen, maar het effect is het sterkst bij prikkelbare baby’s die veel huilen. Dat concludeert orthopedagoge Heleen van den Berg uit haar onderzoek waarop zij op 19 mei jl. promoveerde aan de Universiteit van Leiden.

Voorlezen aan baby’s
Met je baby op schoot een boekje ontdekken is niet alleen leuk, maar ook leerzaam. Het stimuleert de taal- en spraakontwikkeling van je kind, zo blijkt uit onderzoek. En het verhoogt de concentratie. Allemaal zaken waar je baby een leven lang plezier van heeft. Baby’s kunnen meer dan je denkt. Al vanaf de eerste dag luistert je baby naar je stem. In het eerste jaar ontwikkelt een kind zich snel en leert veel nieuwe dingen. Daar speelt BoekStart op in.

BoekStart
BoekStart is een landelijk programma dat voorlezen aan heel jonge kinderen stimuleert. Samen een boekje lezen – plaatjes aanwijzen en verhaaltjes vertellen – versterkt de band met je baby. En kinderen die als baby al zijn voorgelezen, zijn later beter in taal. Je kan dus niet vroeg genoeg beginnen met voorlezen. De Bibliotheek speelt hierbij een centrale rol. Als je je kindje lid maakt – dat is in de meeste Bibliotheken gratis – krijg je het leuke, oranje BoekStartkoffertje met twee boekjes cadeau. In de Bibliotheek is een BoekStarthoek, speciaal ingericht op kleintjes, en worden er regelmatig bijeenkomsten georganiseerd voor ouder en kind.

Effect op woordenschat
Vanaf 2010 heeft Heleen van den Berg van de Universiteit Leiden – onder leiding van hoogleraar orthopedagogiek Adriana Bus – de effecten van BoekStart onderzocht. De belangrijkste vraag die onderzocht werd is of het ‘loont’ om baby’s voor te lezen. Uit het onderzoek blijkt dat ouders die meedoen met BoekStart en hun baby al voordat deze acht maanden oud is voorlezen, kinderen hebben die hoger scoren op taal. Al op vijftien maanden zijn er positieve effecten op de woordenschat. Lees meer.

Heleen van den Berg in het radioprogramma De Taalstaat over haar onderzoek naar de effecten van BoekStart:

“Het is bekend dat ouders die thuis voorlezen meer gevarieerde en meer complexe taal gebruiken. Tijdens voorlezen horen kinderen woorden als ‘olifant’, ‘kabouter’ of ‘graafmachine’. Dat zijn woorden die je niet vaak hoort in het dagelijks leven. Samen een boekje bekijken met je kind is een hele goede aanleiding om verhaaltjes te vertellen, reacties uit te lokken en daar weer op te reageren.”

Goed voor taalontwikkeling

Veel ouders geloven niet dat het mogelijk is al aan baby’s voor te lezen en stellen dat uit tot hun kind twee of drie jaar oud is. Van den Berg vond dat BoekStart daarin verandering brengt. Onder invloed van het programma gaan meer ouders al vroeg voorlezen en dit stimuleert de taalontwikkeling: ouders die meedoen met BoekStart en hun baby al voordat deze acht maanden oud is voorlezen, hebben kinderen die hoger scoren op taal. Bovendien zijn de effecten sterker op langere termijn (‘sneeuwbaleffect’). Kinderen die al vroeg zijn voorgelezen, doen het door een grotere taalontwikkeling beter op school. Deze voorsprong blijven ze vasthouden.

Huilbaby’s
Van den Berg laat ook zien dat het belangrijk is BoekStart aan alle nieuwe ouders aan te bieden. Als de baby vaak huilt en snel geïrriteerd is stellen veel ouders voorlezen uit, ook als ze zich van het grote belang van verbale interactie met de baby bewust zijn. Vooral deze baby’s profiteren ervan als hun ouders meedoen met BoekStart. Uit het onderzoek blijkt ook dat ouders van deze temperamentvolle kinderen meer dan andere ouders interesse tonen in BoekStart. Ze zijn op zoek naar tips en trucs om de dagelijkse omgang met hun kind te verbeteren.

Voorlezen aan kleuters
Voor de woordenschatontwikkeling van kleuters blijft regelmatig voorlezen belangrijk. Daar hoort ook het herhalen en bespreken van moeilijke woorden bij. Dit is van groot belang voor latere leesvaardigheden. Dat blijkt uit onderzoek van Carmen Damhuis die onlangs promoveerde aan de Radboud Universiteit. Lees meer.

Boekjes voor baby’s, dreumesen en peuters
Bij het uitkiezen van een goed boekje voor je baby is het belangrijk te letten op zowel de inhoud als de uitvoering. Die moeten goed aansluiten bij de ontwikkeling van je baby. Elke fase vraagt om andere boekjes. Soms gaat dat snel, soms is je baby wekenlang zoet met hetzelfde boekje, om dan ineens weer een sprong te maken. Ook bij dreumesen en peuters is het van belang om boekjes te kiezen die aansluiten op hun ontwikkelingsfase en vooral ook op hun interesse.


Kijk hier voor boekjes voor jonge kinderen.
Lees hier meer over BoekStart.