Alwyn Hamilton: Amani is een badass!

De Rebel in de woestijn-serie gaat over Amani, de dochter van een terechtgestelde moeder - omdat ze haar man vermoordde - en een onbekende vader, die door eindeloos te oefenen een scherpschutter is geworden. Ze doet mee aan een schietwedstrijd en ontmoet daar Jin, een mysterieuze vreemdeling. Ook gebeuren er vreemde dingen met aanslagen en magie, terwijl dat niet mogelijk zou moeten zijn in de magieonderdrukkende aanwezigheid van ijzer in Amani's dorp.

De temperaturen tijdens Castlefest waren bijna vergelijkbaar met die in de woestijn van Alwyns boeken. Gelukkig werd er een mooie, koele plek achter de schrijverstent gevonden voor het interview.

Je schrijft Young Adult Fantasy. Was dat een bewuste keuze, of kwam je toevallig in dat genre terecht?

Eerst was het onbewust. Ik schreef fantasy, zonder echt nagedacht te hebben over de doelgroep. Voor deze serie heb ik nog zes andere boeken geschreven en altijd bleken mijn hoofdpersonen zo jong te zijn dat ze nog net voor volwassenen door konden gaan: achttien, negentien hooguit… Gedurende mijn studie kwam ik nauwelijks aan lezen toe, maar daarna kreeg ik een baan als boekverkoper in een Young Adult boekwinkel. Dus ik ging in een keer van zelf tiener zijn, naar het verkopen van boeken voor tieners. In die tijd las ik – automatisch – veel YA en ik vond dat die boeken sneller tot de kern kwamen dan boeken voor volwassenen. Ik was begin twintig en ik had het gevoel dat ik nogmaals door een fase van volwassen worden ging, daar sloot het lezen van YA heel erg bij aan. En toen realiseerde ik me dat YA schrijven heel goed bij mij past.

Denk je dat je altijd YA zal blijven schrijven, of zie je ook mogelijkheden voor boeken die meer in de categorie fantasy voor volwassenen of juist voor kinderen vallen?

Ik heb nu een idee voor een verhaal dat geschikt zou zijn voor een kinderboek. Voor volwassenenboeken heb ik nu geen ideeën, die ik niet ook als YA boek zou kunnen uitvoeren. Als ik een idee zou hebben voor een verhaal waarin de hoofdpersoon veertig jaar oud moet zijn en niet jonger kan, dan zou ik dat wellicht doen.

Is dat het criterium voor YA? De leeftijd van de hoofdpersoon?

Het is denk ik een van de grote verschillen tussen YA en boeken voor volwassenen: karakterleeftijd. Maar ook het onderwerp wel: als ik een zeer sexy romantisch verhaal zou willen schrijven, zou ik het oncomfortabel vinden om het in YA vorm te doen.

Stel je voor dat een veertienjarige naar je toekomt en roept: “Ik heb je boek gelezen” en ik weet hoeveel naakt er in het boek zit… Dat lijkt me akelig. Op dit moment heb ik geen aandrang om een volwassenenverhaal te schrijven. Dus ik blijf, zolang mijn ideeën uitgevoerd kunnen worden met personages tussen dertien en achttien, voorlopig YA schrijven.

In verhalen en ook in jouw boeken wordt iedereen ouder, schuift het dan niet automatisch op den duur op naar een volwassen verhaal?

Bij YA gaat het vaak om opgroeien – coming of age – en aan het eind van het verhaal hebben de personages zichzelf gevonden, of hebben ze bereikt wat ze wilden om de rest van hun leven te kunnen beginnen. Het gaat er om dat ze worden wat ze moeten zijn. De veranderingen die in de tienerjaren optreden zijn vaak groot, dat gebeurt later in het leven ook nog wel, maar niet meer zo dramatisch als in die jonge jaren.

Dus het is mogelijk dat je een Rebel-boek zou schrijven dat jaren na het derde boek speelt?

Mogelijk, maar ik denk dat als ik de personages in de Rebel-serie nog meer verhaal zou geven, dat ik ze een beetje aan het martelen zou zijn, ze hebben al zoveel meegemaakt… Ik denk dat ik eerder een YA boek zou schrijven over personages die in deze serie nog heel jong zijn en dan aan hun tienertijd beginnen.

Hoe kwam je bij de setting van de serie: een woestijn.

Een heleboel redenen. Ik hou van een extreme, dramatische omgeving: woestijn, regenwoud. Ik wilde een intense setting en omdat het een combinatie is van het Wilde Westen en 1001 Nacht, is de woestijn een logische omgeving voor dit verhaal. Het was eigenaardig geweest als ik het in een Nederlands bos, met kanalen eromheen had laten spelen.

Ik heb sterk het gevoel dat als je opgroeit in de omgeving waar verhalen of sprookjes spelen, je ze minder snel als echt aanneemt. Toen ik de Franse geschiedenis op school leerde, wist ik dat er nooit een koningin Belle is geweest en dus dat Belle en het Beest niet echt gebeurd is…

In Canada is dat anders?

Europa is heel ver weg in Canada, Amerikanen kennen geen kastelen, hebben niet zulke legenden zoals in Europa, en dus blijft een sprookje langer mogelijk. Daarom is een fantasieverhaal dat niet in je eigen omgeving speelt volgens mij makkelijker te geloven.

Veel schrijfcursussen zeggen: “schrijf over wat je kent”, wat vind je daarvan? Jouw wereld stamt niet uit je eigen achtergrond.

Ik stem deels in met “write what you know”, maar ik zou het anders verwoorden, namelijk: “schrijf wat je ’s nachts wakker houdt”. Want als je schrijft wat je weet, dan kun je als je advocaat bent alleen een boek over de wet schrijven en dat lijkt me nogal saai. Dus ik schrijf liever over waar ik passie voor voel, waar ik bang voor ben of waar ik midden in de nacht wakker van lig, omdat ik steeds moet denken aan dat verhaal dat ik echt wil schrijven.

En mijn boeken gaan deels ook wel over wat ik weet: ik heb op school de Franse Revolutie meerdere keren behandeld gekregen en ik heb de kunst van de Franse Revolutie als onderwerp voor mijn afstuderen gekozen. Dus het was logisch om een revolutie in dit verhaal te verwerken. En er zitten voorkeuren van mij in, zoals de trope van het meisje dat zich als jongen moet verkleden.

Heb je wel eens commentaar gekregen van mensen uit bijvoorbeeld het Midden Oosten over je wereld? Zoals: je hebt het beeld van de djinn goed weergegeven, of juist niet?

Ja, toevallig vorige week nog, een meisje met ouders die uit het Midden Oosten kwamen, zocht me op tijdens het YALC-festival in Londen en vertelde dat ze het erg leuk had gevonden om haar cultuur in mijn boeken terug te zien. Ze zei dat dat niet vaak voorkomt en dat ze genoten had van de herkenbare van de verhalen die haar als opgroeiend meisje verteld waren. Als iemand naar me toe zou komen om te zeggen dat iets niet klopt, neem ik dat natuurlijk over, maar tot nu toe heb ik vooral positieve reacties gehad.

Maakte je je zorgen over de ontvangst van je boek in dit kader?

Aanvankelijk niet, zeker niet tijdens het schrijven, toen maakte ik me vooral zorgen over de vraag of ik ooit gepubliceerd zou worden. Ik werd me daar later pas bewust van. Ik vermijd clichébeelden en vooroordelen door een gevarieerd beeld te schetsen van de samenleving in mijn wereld. Een recensent merkte op dat het niet klopte dat er alcohol gedronken werd in mijn verhalen, omdat moslims dat niet doen. Maar ik ben heel duidelijk in het verhaal dat in deze wereld andere regels gelden en dat het niet om de ons bekende religies draait.

Heb je veel research gedaan?

Ik had al aardig wat achtergrond opgedaan door te lezen, maar ik heb me extra verdiept door veel volksverhalen en dergelijke te lezen.

Is Miraji gebaseerd op een bestaande plek?

Niet echt, het is een samenstelling van allemaal verschillende plekken die ik gezien heb, in het echt en in verhalen.

Ben je in het Midden Oosten geweest?

Ik ben in Marokko geweest – technisch gezien Noord Afrika, maar met woestijn en een gedeelde cultuur – en Turkije, waar ik ook in de woestijn ben geweest. Heel indrukwekkend. Van daaruit ben ik gaan wereldbouwen: bergen om de regenwolken tegen te houden, zodat het droog is in de woestijn en ik heb stukjes van Iran en Istanboel en andere plekken gecombineerd tot een nieuwe wereld.

Deze boeken wijken af van doorsnee fantasy: er zijn industrie, vuurwapens en treinen. Was dat een bewuste keuze om anders te zijn?

Mijn oorspronkelijke idee was een soort western, vandaar de pistolen, de treinen enzovoorts. De wereld lijkt een klein beetje op onze wereld in 1850. Daar is het Arabische aspect bijgekomen. Op dit moment schrijf ik aan een vervolgverhaal dat in een soort 1920 speelt. De technologie heeft zich verder ontwikkeld, maar nu loop ik tegen het probleem aan dat ik een voertuig een Rolls Royce wil noemen, maar dat ik het moet omschrijven, omdat het een andere wereld is. Het speelt zo’n veertig jaar later, in een ander land. De balans tussen magie en technologie vind ik erg interessant. In de Rebel verhalen werkt technologie tegen magie, maar in dit nieuwe boek wordt technologie juist aangedreven door magie.

Een van de belangrijke thema’s in het verhaal is het patriarchaat. Amani moet zich op meerdere momenten vermommen als jongen, soms zelfs voor weken achter elkaar, om serieus genomen te worden. Waarom is dat zo’n belangrijk onderwerp in jouw boeken?

Ik hou sowieso van de cross dressing trope, om verschillende redenen. Maar hier is het vooral belangrijk omdat het personages in het boek dwingt om hun vooroordelen te confronteren. Onder de kleren is het nog steeds dezelfde persoon. Als je mensen met respect behandelt en denkt dat ze bekwaam zijn zolang je denkt dat ze een jongen zijn, maar dat als blijkt dat het een meisje is – met nog steeds precies dezelfde vaardigheden, die je waardeerde – dat je ze niet meer serieus neemt, dan gaat het meer over degene met de mening, dan over het meisje in jongenskleren. Daarom zit het er in.

Ik houd van personages met een vaardigheid. Amani is een scherpschutter en ze vraagt zich nooit af of ze daar goed in is, dat is ze, ook al roepen allerlei figuren dat ze waardeloos is – omdat ze een meisje is – en zij kan dan koeltjes zeggen: dat is overduidelijk niet waar. Ze accepteert het patriarchaat niet. Ze is een rebel, ze is een badass.

In het kader van de Hebban Top 1000, heb je een aantal boeken die voor altijd bovenaan staan voor jou?

Ik zou makkelijk aan de 25 kunnen komen, maar dat gaat wat ver. Allereerst de Song of the Lioness-serie van Tamora Pierce. Het gaat over een meisje dat een dame en een jongen die een ridder moet worden en dat willen ze allebei niet, dus wisselen ze van plek. Inderdaad: cross dressing again. The Blue Sword van Robin McKinley dat in de woestijn speelt. Ella Enchanted van Gail Carson Levine, een Astepoester hervertelling. Iets recenter bijvoorbeeld The Winners Curse van  Marie Rutkoski, een prachtig geschreven romantisch fantasyboek, waarin geen magie voorkomt. Verder: The Wrath & the Dawn van Renee Ahdieh, ook een 1001 nacht hervertelling. Ook de boeken van Leigh Bardugo verslind ik, zoals Six of Crows, dat in een alternatief Amsterdam speelt.

Heb je nog een bericht aan je lezers in Nederland?

Dank jullie voor het lezen van Amani’s verhaal en het meehelpen aan haar rebellie. Ik verontschuldig me alvast voor het geval je moet huilen, omdat ik van veel lezers heb gehoord dat ze dat deden toen ze aan het eind van de serie kwamen. Ik zal tegelijkertijd blij zijn en spijt hebben als jullie huilen. Dus laat me op twitter weten of dat gebeurde.

Het derde en laatste deel van de Rebel in de woestijn-serie verschijnt vandaag: Een nieuwe dageraad.

De foto van de auteur is gemaakt door Hazel Gardner en beschikbaar gesteld door uitgeverij Luitingh-Sijthoff.