Arnon Grunberg: 'Ik vind verplichte vrolijkheid heel somber'
In de klas
Tijdens de Literatour gaan jongeren in gesprek met auteurs en bespreken ze literatuur in de klas. Het bijbehorende lesmateriaal van deze video én alle andere video's van Het Voorwoord Live vind je hier.
In deze aflevering
In deze bijzondere ontmoeting tussen Arnon Grunberg en Joost Oomen treffen twee heel verschillende temperamenten elkaar. Ze spreken over fruit, over verliefdheid, over weemoed en over geluk. Maar vooral over de vraag: gaat grote literatuur altijd over lijden of is er ook ruimte voor optimisme? Grunbergs achtergrond in de journalistiek is vrij duidelijk: hij gaat hard het gesprek in.
'Deze kaartjes liggen hier toch een beetje als noodgreep. Hoe serieus is jouw optimisme?'
'Nou, ja, ik ben daar wel serieus over ja. Dit klinkt vrij stom,' zegt Oomen, 'maar het is iets wat ik best laat heb ontdekt: dat ik best gelukkig ben. En dat dat ook mag.' Grunberg vraagt hem direct waarom hij dan nog schrijft. 'Om dat te vertellen aan alle mensen!'
Optimisme
Grunberg laat het onderwerp niet los. 'Je hebt een roman geschreven, waarin het gaat over lijden. Kun je een optimist zijn en oog hebben voor het lijden?' Dit vindt Oomen een lastige vraag. 'Pfff. Ja. Denk het wel. Zeker.' En later: 'Ik denk zelfs dat het moet, anders ben je heel onaardig bezig, als je geen oog hebt voor het lijden.' Grunberg lacht om die opmerking. 'Ja, dat is toch zo?' zegt Oomen.
'Als je zegt dat lijden er niet is ben je geen optimist, dan ben je gewoon naïef. Alleen – en zeker als je kunst en literatuur maakt – een enorm gedeelte van de literatuurgeschiedenis gaat over lijden. Op een gegeven moment wordt het saai. We schrijven met z'n allen aan één groot gedicht. Het is vervelend als het allemaal over lijden gaat.'
Of Oomen vond dat er een correctie nodig was? 'Nou ja, er is een gedeelte van de literatuur wat niet per se over lijden gaat. Ik vind dat gedeelte te klein in de Nederlandse literatuur en wilde daaraan toevoegen.'
Grunberg is nog niet overtuigd van het optimisme. Als hij vertelt dat iemand zijn werk zo somber vindt, zegt hij: 'Ik word vrolijk van somberheid. Ik vind weinig zo deprimerend als een huwelijksfeest waar iedereen verplicht vrolijk is.' Dat snapt Oomen niet. 'Echt?' 'Ja,' antwoord Grunberg. 'Ik vind verplichte vrolijkheid heel somber.'
Kijk alle uitgezonden afleveringen van Het voorwoord Live hier terug.
De podcast
Beluister alle eerder uitgezonden podcastafleveringen hier terug op Spotify.
De auteurs
Arnon Grunberg
Arnon Grunberg schrijft columns, essays, korte verhalen en romans. Hij debuteerde in 1994 met Blauwe maandagen. Zijn in 2006 verschenen roman Tirza werd bekroond met de Libris Literatuurprijs. Voor de Boekenweek van 2002 schreef Grunberg onder het pseudoniem Marek van der Jagt het essay Monogaam.
Joost Oomen
Joost Oomen is dichter, schrijver en drummer. Hij debuteerde in 2011 met de bundel Vliegenierswonden. Zijn romandebuut Het perenlied verscheen in 2020 en was voor de Volkskrant aanleiding om Oomen te bestempelen als het literaire talent van 2021.
Het voorwoord van de Boekenweek
De Boekenweek vindt plaats van 29 mei tot en met 6 juni 2021. Omdat je het boek nooit genoeg kunt vieren en jouw favoriete boekhandel ook de komende tijd alle steun kan gebruiken, inspireren we je en laten we je genieten van auteurs en boeken(tips) in de aanloop naar de Boekenweek. Hoofdsponsor NS is in 2021 twintig jaar verbonden aan de Boekenweek. Kijk voor meer leesinspiratie op www.ns.nl/treinlezer.
