Auteur Michiel Stroink en acteur Mike Weerts gaan samen op schrijfretraite
Of ik gek ben
‘Ik las het boek toen het net uit was, in 2012’, zegt Mike Weerts, de 34-jarige film-, tv- en theateracteur, die onder meer in Borgman speelde. ‘En ik was nog niet eens op pagina 50 toen ik dacht: ‘Ja, deze rol wil ik spelen’. Meteen belde ik mijn agent om te vertellen dat ik de rechten van het boek wilde verkrijgen en er een film van wilde maken. Maar hij zei: ‘Mike, dat is heel ingewikkeld hoor, een film maken.’ Waarop ik alleen maar zei: ‘Dan gaan we het doen!’ Daarop heb ik contact gezocht met Michiel en mijn visie op het boek uit de doeken gedaan. Mijn lezing van zijn roman bleek precies zoals hij hoopte dat de lezer het zou ervaren. We hadden meteen een goede klik.’
‘Mijn debuutroman was nog niet eens gepresenteerd, toen er al een telefoontje kwam van Mikes agent!’, vertelt Michiel Stroink (1981), schrijver van Of ik gek ben, Tilt en Exit, over zijn kant van het verhaal. ‘Het boek lag namelijk al iets eerder in de winkel en Mike was blijkbaar een van de eerste kopers, dus ik stond letterlijk op het feestje van de boekpresentatie toen mijn uitgever gebeld werd. Nu was het natuurlijk al gaaf dat mijn debuut uitkwam, maar dat telefoontje kwam er nog eens bovenop. We spraken later af in onze stamkroeg in Amsterdam en het belangrijkste was dat het meteen klikte. Omdat Mike er een persoonlijk verhaal bij had en omdat zijn interpretatie van het verhaal mij lag, wilde ik dat hij de film ging maken en niet een of andere grote producent zonder persoonlijke betrokkenheid.’
Hobbels op de weg
Terwijl Stroink op dat moment de rechten van zijn debuut uit handen gaf, moest het hele maakproces voor Weerts nog beginnen. ‘Ik vond het heel spannend om het los te laten’, zegt Stroink, ‘maar ik voelde me er wel goed bij. Ik heb een creatief project gemaakt, een roman, en anderen gaan daarmee verder om er iets nieuws van te maken. Ik wilde me zoveel mogelijk op de achtergrond houden, maar tegelijkertijd was ik ook heel nieuwsgierig. Gelukkig waren Mike en ik inmiddels goede vrienden geworden, dus ik kon wel steeds meekijken.’
Het loslaten van het boek bleek zelfs een van de kleinste hobbels op de weg voor Weerts. ‘Soms kan het voor schrijvers heel moeilijk zijn om het boek los te laten, maar dat was bij Michiel gelukkig niet het geval’, licht Weerts toe. ‘Hij begreep heel goed dat wij een film moesten maken van zijn roman en hij had niet het idee dat hij een creatief ei had gelegd waar vervolgens niemand aan mag komen. Het belangrijkste was dat het thema, de pragmatische generatie waar Benjamin het product van is, overeind bleef.’
Brabantse gezelligheid
Een fascinerend personage was natuurlijk nog maar het begin van de productie, zeker als je nooit eerder van scratch een film hebt gemaakt. ‘Ik had bedacht dat ik het vooral anders dan anders moest aanpakken’, vertelt Weerts. ‘Ik moest out of the box denken. Ik moest een regisseur vragen die eigenlijk geen regisseur is, maar het wel kan. Zo kwam ik bij Frank Lammers terecht, ik had met hem samengewerkt bij De Bende van Oss en hij had al wel theater geregisseerd. Hij was gelukkig enthousiast.’
Ook de financiering moest anders, volgens Weerts, om voor een niet-mainstream film toch voldoende geld binnen te halen. ‘Ik dacht aan crowdfunding, maar heel vaak mislukt dat omdat het te breed wordt ingezet. Wat kan iemand het schelen dat ik een film wil maken? En toen realiseerde ik me, met Frank als een soort burgemeester van Brabant, dat we het geld uit Brabant moesten halen. Ik kom immers zelf ook oorspronkelijk uit Brabant en Michiel ook. Het idee was dat iedere Brabander een euro zou storten, want dan waren we er al, maar dat is uiteindelijk niet gelukt. Wel hebben we veel financiering uit Brabant gekregen en dat was niet gelukt als we geen Brabanders waren. Het is dan ook een Brabantse productie, maar gemaakt voor heel Nederland.’
Debutantenbal
Brabant blijkt niet de enige toevallige overeenkomst in deze productie: het is de eerste hoofdrol voor Mike Weerts en tevens is hij voor het eerst creative producer, het gaat bovendien om de debuutroman van Michiel Stroink, het is daarbij het regiedebuut van Frank Lammers en tot slot heeft Kyteman zijn eerste volledige filmsoundtrack gemaakt. ‘Het bleek toevallig voor iedereen iets met een debuut te maken te hebben’, lacht Weerts. ‘Het was niet van tevoren zo bedacht, maar doordat het voor iedereen een eerste keer was, leek iedereen extra gebrand om er iets bijzonders van te maken.’
Schrijfretraite
Weerts heeft inmiddels de smaak van het film maken te pakken. ‘Ik zou graag als creatief producent meer dingen willen ontwikkelen’, vertelt hij. ‘En het leuke is dat Michiel en ik eind juni vijf dagen naar Spanje gaan om aan nieuwe verhalen te werken. Ik vind dat hij een zeer creatieve geest heeft als het op verhalen aankomt en ik kan die verhalen vervolgens vertalen naar een filmscript. Zo kunnen we elkaar ontzettend aanvullen.’ ‘We zien elkaar regelmatig’, vertelt Stroink. ‘Dus dat is heel erg leuk. Voor een acteur heeft Mike een erg goed gevoel van hoe verhalen in elkaar steken, dus we gaan naar Spanje om samen te schrijven.’
Ondertussen werkt Stroink, inmiddels allang geen debutant meer, aan zijn vierde roman. ‘Op het moment ben ik bezig met de opbouw van de plot, ik werk altijd heel systematisch’, legt hij uit. ‘Maar het wordt een heel ander boek dan lezers van me gewend zijn, namelijk een historische roman die zich in het negentiende-eeuwse Amsterdam afspeelt.’ En heeft het nog gevolgen voor zijn schrijfproces, dat nu zijn eerste boekverfilming een feit is? ‘Het verhaal is altijd de baas!’, zegt Stroink. ‘Al is het stiekem wel moeilijk om het idee van een film uit mijn hoofd te zetten, want ik zou het wederom hartstikke gaaf vinden.’
Of ik gek ben draait vanaf 2 juni in verschillende Nederlandse bioscopen en filmhuizen. De speciale filmeditie van de roman ligt nu in de winkels (Meulenhoff, 10 euro).
