Auteur van de Week | Graeme Simsion
In 2013 verscheen het debuut Het Rosie project van de Australische auteur Graeme Simsion in Nederlandse vertaling en vond al gauw vele fans. De wijze waarop de auteur de zoektocht naar de liefde van zijn autistische hoofdpersonage Don Tillman beschreef, bleek vele lezers te kunnen bekoren. De manier waarop Simsion dat doet is ook hartverwarmend. Don, docent genetica aan de universiteit, is superintelligent en kan geweldig koken, maar door zijn sociale onhandigheid is hij nooit verder gekomen dan een eerste date. Met behulp van een zestien pagina's tellende vragenlijst hoopt hij zijn perfecte partner te vinden. Dan komt Rosie Jarman in zijn leven: verre van perfect, maar wel intelligent en mooi. En ze is ook op zoek naar haar biologische vader - een zoektocht waarbij Don haar misschien zou kunnen helpen.
Na het bestsellersucces van Het Rosie Project uit 2013 kon een vervolg niet lang op zich laten wachten. Dat verscheen dan ook een jaar later in de vorm van Het Rosie Effect. Met beide boeken schreef Graeme Simsion een verhaal over sociaal gewenst gedrag, over de aanpassingen die mensen maken om aan de maatschappelijke normen te voldoen. Over dat wat wel en niet gewenst is in de menselijke omgang, over zelfacceptatie en het accepteren van elkaar. In tegenstelling tot Het Rosie Project gaat de auteur in de vervolgroman zelfs zo ver om Don daar expliciet een uitspraak over te laten doen:
'Ineens werd ik boos. Ik wilde Lydia door elkaar schudden, en niet alleen haar, maar iedereen die het verschil niet snapte tussen het in bedwang houden van emoties en het niet hebben van emoties, en iedereen die een totaal onlogisch verband legde tussen het niet kunnen interpreteren van andermans emoties en het zelf niet kunnen ervaren van emoties.'
Op 19 februari verschijnt het langverwachte derde deel in de reeks: Het Rosie Resultaat. Don en Rosie hebben een zoon gekregen en Don wil hem zo goed mogelijk voorbereiden op de middelbare school. Hij was zelf toen een buitenbeentje en Hudson is ook een beetje ‘anders’. Op zijn eigen onnavolgbare wijze besluit Don ‘het Hudson Project’ te starten om hem door de veeleisende jungle van de middelbare school te loodsen.
Naast genoeg gniffelmomenten in deze toegankelijke romans, is er in dit deel ook aandacht voor de serieuzere thematiek. Uitgever Hedda Sanders zegt over deze nieuwe roman in de serie over Don en Rosie: ‘In deze roman komt ‘anders-zijn’ en het hebben van autisme of autistische trekken veel openlijker aan bod dan in de eerdere Rosie-romans. Het boek zit vol personages die je aan het denken zetten over je eigen kijk op tolerantie en acceptatie. In de kenmerkende stijl van Graeme Simsion is deze roman echt een schot in de roos.’
Een van de redenen waarom de reeks van Simsion geprezen wordt, is het feit dat de auteur zijn personage niet te kijk zet, hem niet belachelijk maakt, maar de lezer wel de humor van de situaties laat inzien. Dat Don het syndroom van Asperger heeft, is deel van het personage, van zijn doen en laten en daarmee bepaalt het zijn levensloop. Toch ligt het er nergens dik bovenop. Zo vertelt (stem-)acteur Sander de Heer op Hebban over zijn ervaring met het inspreken van het luisterboek van Het Rosie Project: ‘Ik lees geen achterflappen van boeken. Toen ik ongeveer tien pagina’s onderweg was met inspreken, werd me duidelijk dat het hoofdpersonage Asperger heeft. Ik besloot de opname terug te luisteren en kwam tot de conclusie dat het precies klopte. Als ik voorkennis had gehad, waren de observaties niet zo naïef overgekomen zoals de auteur ze ook werkelijk bedoeld had. Vergelijk het met een soort kinderlijke onbevangenheid.’
Tussendoortjes
De auteur voorspelde in een interview met NRC in 2014 al dat het even zou duren vooraleer we zouden weten hoe het Don verder zou vergaan. ‘Ik heb wel een derde boek in gedachten. Laten we wachten tot hun kind vijf tot zeven jaar oud is en tekenen van Asperger gaat vertonen. Willen ze dat dan aanmoedigen of behandelen? Als het kind op Don gaat lijken, wil Rosie het misschien helpen om normaler te worden. Don zal dan zeggen: je houdt toch ook van mij zoals ik ben? Maar ik denk dat dat boek nog vijf of zeven jaar weg is.’ Of hij echt van plan was om vijf tot zeven jaar met het kind van Don en Rosie in zijn hoofd te leven, vroeg de interviewster hem. ‘Ja,’ antwoordde Simsion. ‘Op de achtergrond, heel rustig.’
Dat klopt precies, hoewel Hudson iets ouder is dan de zoon die Simsion in gedachten had. Wellicht is Hudson in de gedachten van Simsion toch twee keer zo snel gegroeid: de auteur was immers ook met andere boekprojecten bezig. In de tussentijd schreef Simsion twee andere romans: Camino (samen met zijn vrouw Anne Buist) en Het beste van Adam Sharp, over een redelijk tevreden veertiger, dataspecialist, die een broer/zus-relatie met zijn vrouw onderhoudt en uit het niets een bericht van zijn Eerste Echte Liefde krijgt. Een ‘wat als’-gevoel volgt.
Over de keuze om het schrijven aan de reeks even te onderbreken zegt hij in een interview met Lees Magazine: ‘Ten eerste omdat ik wat tijd wil nemen om het perfecte verhaal te schrijven voor het derde Rosie-boek. Dat verhaal wil ik laten rijpen. Aan de andere kant wilde ik ook graag laten zien dat ik iets anders kan dan alleen het produceren van makkelijk verteerbare Rosie boeken. Dat wilde ik niet alleen voor mijn lezers, maar ook voor mijzelf.’
Simsion heeft met zijn werk inmiddels laten zien dat hij verschillende soorten personages tot leven kan wekken. Over zijn werkwijze vertelt hij op Hebban: ‘Ik steel stukjes uit het leven van anderen. Als ik het niet weet, omdat ik het zelf niet ervaren heb, dan heb ik het uit tweede hand. Dingen die anderen zijn overkomen, dingen die ik heb gehoord. Ik ken altijd wel mensen die de dingen die ik in mijn boeken beschrijf hebben meegemaakt. Ik ken veel mensen en die vertellen me dingen. Ik neem het echte leven en stel me de wat als-vraag.’
Overeenkomsten met zijn hoofdpersonen heeft Simsion ook wel. Zijn vroegere beroep als data-analist heeft hij gemeen met Adam Sharp, zijn voorliefde voor planningen met Don Tilman. ‘Ja. Ik ben een planner, ‘zegt hij in NRC. ‘Dat komt door mijn technische achtergrond. Je kunt ook geen computerprogramma schrijven door gewoon bovenaan te beginnen met schrijven. Ik maak een verdeling in scènes. Daar zit ik vervolgens niet aan vast, maar die gidst me wel. Zelfs als ik een ontzettende kater heb, weet ik wat er in de volgende scène moet gebeuren. Als je niets plant en je hebt een dag hoofdpijn, ben je verloren.’
Verloren lijkt Graeme Simsion voorlopig nog lang niet: met het derde deel in zijn Rosie-reeks is hij op het juiste pad om wederom vele lezers fijne leesuren te bezorgen.
Het Rosie Resultaat verschijnt op 19 februari bij uitgeverij Luitingh Sijthoff. Houd Hebban in de gaten voor een winactie met deze roman.
Maak jij het jouw project om de romans van Graeme Simsion te lezen, en met welk gehoopt resultaat of effect?
Auteursfoto © Lachlan Woods, verstrekt door uitgeverij Luitingh Sijthoff