Beeldend kunstenaar en schrijfster Pam Emmerik overleden

Pam Emmerik schreef romans, essays (over kunst vooral) en maakte ook graphic essays. Ze schreef Soms feest (1997), Het bottenpaleis (2000), Het wonder werkt (2004, genomineerd voor de AKO Literatuur Prijs, bekroond met de J. Greshoff-prijs), Jummie (2010) en Voor wie het paradijs verdragen kan (2014). In Museum Boijmans van Beuningen is sinds april 2013 een grote muurschildering van haar hand te zien.  

In oktober 2006 kwam ze ten val tijdens het nachtelijk slaapwandelen in het huis in Cata­lo­nië waar zij en haar man, beeldend kunstenaar Pjotr van Oorschot, woonden. Ze droomde, zoals vaker, dat ze in een concentratiekamp zat – haar moeder is een joodse overlever – en struikelde over haar hond. Onbeschermd, zonder afweer, stortte ze op de tegels. Schedel­basis­fractuur. Hersenkneuzing. Hersenbloeding. Ze lag een maand in coma in het academisch ziekenhuis van Tarragona, waarvan twee weken op sterven. ''De artsen dachten dat ik hooguit als plant uit coma zou komen'', zei Emmerik vorig jaar in een interview met Vrij Nederland. ''Dat is een tikje anders gelopen, want ik ben eerder een wild bloeiende cactus geworden.''

Tijdens de maand in coma lag ze aan de beademing. Haar stembanden waren onderwijl gefixeerd geraakt, vandaar dat ze een tracheostoma kreeg, een buisje in haar keel dat in rechtstreekse verbinding stond met haar longen. De eerste anderhalf jaar na de coma bracht ze in een rolstoel door. ''Het heeft jaren oefenen gekost om alles weer op een rijtje te krijgen'', aldus Emmerik. ''Ik begon met de voorwerpen in mijn omgeving te benoemen, de juiste naam bij het juiste voorwerp; geleidelijk ging dat beter.'' 

Pam Emmerik werd in 1964 in Amerongen geboren. In maart 2014 verscheen bij uitgeverij Prometheus haar laatste roman Wie het paradijs verdragen kan. Daarin maakt de fotografe Lara een documentaire over de oorlogsjaren die haar familie heeft doorgebracht in een lieftallige vallei rond het plaatsje Sollér, in het noordwesten van het eiland Mallorca. Volgens Lara's vader was dat een hemelse tijd. Maar als Lara in de pers vanwege haar documentaire hevig wordt bekritiseerd en zelfs beschuldigd wordt van bedrog, vraagt ze zich af wat er waar is van haar vaders verhalen. Als een privédetective besluit ze zijn levensverhaal te onderzoeken. Ze rust niet voordat ze achter zijn oorlogservaringen gekomen is, die hij juist voor zichzelf wil houden.