Bestemming: Italië
Glooiende heuvels met de karakteristieke cipressen, schitterende landschappen, zon, zee en stranden, een overvloed aan kunst en cultuur, zalige ijsjes in vele, vele smaken, een heerlijke keuken en steden met allen een eigen karaker. Italië, het land waar la dolce vita is uitgevonden.
Dat zoete leven heeft ook de Nederlandse auteur Rosita Steenbeek beroerd. In de jaren tachtig vertrok ze na haar doctoraal naar Rome, gaf haar hart aan de stad en het land en ging er nooit meer weg. Nog altijd woont ze het grootste deel van het jaar in de Italiaanse hoofdstad, waarover zij een aantal succesvolle boeken schreef. Maar met Sicilië heeft ze een speciale band, zoals ze jaren geleden in de Volkskrant vertelde. 'Het is een beeldschoon eiland. De geuren, de kleuren... de bougainvillea, de vijgenbomen, de antieke tempels. Mijn liefde voor het eiland is ontstaan toen ik een verhouding had met een Siciliaan.'
De verhouding is inmiddels allang weer voorbij, maar nog altijd lonkt het eiland. Haar liefde voor het eiland weet zij te vangen in Siciliaans testament, waarin een Nederlandse terugkeert naar Siciliė, om haar voormalige geliefde te bezoeken die stervende is. Waar ze vroeger midden in la dolce vita belandde en liefde geen grenzen kende, komt ze nu terecht in een duister drama, met een oude verbitterde man, zijn schizofrene zoon en een tirannieke butler.
Amore
Drama of tragedie hoort net zo bij Italië als de liefde. Daarover zijn al vele romans geschreven. Wat te denken van de klassieker Romeo en Julia van William Shakespeare over twee jongeren die elkaar op een feest ontmoeten. Het is liefde op het eerste gezicht, maar ze kunnen hun liefde niet kenbaar maken, omdat hun families al eeuwen vijanden van elkaar zijn. En Een kamer met uitzicht van E.M. Forster, een klassiek romantisch verhaal over de innerlijke strijd van een jonge vrouw, dat zich afspeelt aan het begin van de twintigste eeuw in Florence.
En zelfs Een huis in Toscane van Frances Mayes kan zich al bijna bij de klassiekers scharen. Deze feelgoodroman is zo zoetsappig dat je er even alle sores van de dagelijkse realiteit kan vergeten.
Een dramatisch liefdesverhaal dat zich in het hedendaagse Italië afspeelt is 100 gelukkige dagen van Fausto Brizzi. Een verhaal over een typische Italiaanse man die erg van la dolce vita houdt. Zijn vrouw is daar minder van gecharmeerd en na de zoveelste escapade van manlief zet ze hem voorgoed de deur uit. De dag erna krijgt de man te horen dat hij ongeneeslijk ziek is en in het gunstigste geval nog honderd dagen te leven heeft. Tegen de achtergrond van het ware Italiaanse dolce vita probeert hij het hart van zijn vrouw en kinderen terug te winnen.
Spanning en sensatie
Italië blijkt erg populair te zijn als plek waar de meest gruwelijke thrillers zich afspelen en ook onder die thrillers zijn al heel wat klassiekers, zoals Ripley, een man van talent van de Amerikaanse schrijfster Patricia Highsmith. De naam van de roos van de Italiaanse auteur Umberto Eco.
In Schijngestalten van Corine Hartman wordt Anne den Hartogh in Toscane met een dode geconfronteerd waar niemand iets over wil horen of weten. En ook Hartmans thriller In vreemde handen speelt zich in Toscane af. De misdaadromans van de Amerikaanse schrijfster Donna Leon spelen zich voornamelijk in Venetië af, waar zij meer dan 25 jaar geleden neerstreek, verliefd op werd en nooit meer wegging. Haar boeken met de sympathieke en vooral menselijke commissaris Guido Brunetti in de hoofdrol zijn met name maatschappijkritische romans waarin de vage grenslijnen tussen goed en kwaad begripvol worden beschreven. Commissario Guido Brunetti debuteerde in Leons thrillerdebuut Dood van een maestro. Het is haar eerste misdaadroman die zich afspeelt in het prachtige Venetië met zijn smalle bruggen, mysterieuze steegjes en eindeloze kanalen. Sindsdien is Brunetti een graag gelezen seriepersonage. Dat blijkt ook wel uit het aantal delen dat inmiddels in de Brunetti-reeks is verschenen. Ik aanbid je, dat begin dit jaar verscheen, is inmiddels het vierentwintigste deel.
Romeinse Rijk
Er wordt wel gezegd dat je letterlijk over de geschiedenis van Italië kan struikelen, want iedere straatsteen is die geschiedenis. Het Romeinse Rijk spreekt dan ook tot op de dag van vandaag nog altijd zeer tot onze verbeelding. Wrede keizers, de een nog erger dan de ander, het gewone Romeinse leven dat in veel opzichten net zo modern was als ons huidige leven, briljante veldslagen, spelen voor het volk in de arena’s en de duim van de Keizer om iemands leven te sparen of niet. Het Romeinse rijk was het grootste rijk dat de wereld ooit gekend heeft. Het kan dan ook niet anders dan dat hierover vele historische boeken zijn geschreven. Een greep uit de lange lijst: De geboorte van Rome van Anthony Everitt, SPQR van Mary Beard, Het einde van het Romeinse Rijk van Maarten van Rossem en Dynastie van Tom Holland.
Het Vaticaan
Iedere keer als een paus is gaan hemelen (of is afgetreden zoals de vorige paus) en kardinalen uit de hele wereld bij elkaar komen om een nieuwe paus te kiezen, zijn alle ogen op het Vaticaan in Rome gericht. Niets heeft zo’n aantrekkingskracht als dit ritueel. De verkiezing vindt plaats door de kardinalen in het conclaaf, dat tussen 15 en 20 dagen na de dood van de afgelopen paus begint. Crista Kramer von Reisswitz schreef met De paus, de kardinalen en het conclaaf een onthullend boek over alle facetten die aan bod komen bij het kiezen van een nieuwe paus.
De wereld van het Vaticaan sprak ook Hella S. Haasse erg aan. Zij schreef De scharlaken stad, het verhaal van Giovanni Borgia, een jonge mysterieuze Italiaan die op zoek is naar het geheim rond zijn geboorte. Het verhaal speelt zich af in het pauselijk hof in Rome in de zestiende eeuw, in de nadagen van de renaissance, het brandpunt van het wereldgebeuren. En ook bestsellerauteur Dan Brown werd gegrepen door de geheimzinnige wereld van het Vaticaan, zoals hij laat blijken in Het Bernini mysterie.
Italië was, is en blijft een inspiratiebon voor auteurs van alle genres. Sommige auteurs verpachten hun hart aan het land en keren nooit meer terug naar hun geboorteland, anderen reizen er doorheen en worden gegrepen door het land, de kunst, de cultuur, het eten en de mensen. Maar het beste is om gewoon met een boek bij de hand zelf Italië te ontdekken en beleven.