Binge-reading | Scifi- & fantasyseries om deze zomer te verslinden
Het speculatieve genre is hét genre waar je in series leest. Standalones zijn zelfs lastig te vinden en dat is prima, want start je eenmaal aan een geweldige serie, dan wil je eigenlijk niet dat het ooit stopt, toch? Daar geven met name de fantasyschrijvers gretig gehoor aan met eindeloze series vol kleppers van boeken.
Omdat lekker doorlezen niet altijd lukt met schrijvers die vijf of tien jaar met een boek bezig zijn en jij toch echt iets vlotter leest dan dat, hebben we in deze listmania prachtige series voor je die daadwerkelijk afgerond zijn. Maar we noemen ook lopende series waarbij we ongeduldig wachten op dat volgende deel (je weet wel welke ik bedoel) én startende series waarbij je nu direct aan kunt haken. Veel plezier!
Doorstomen
Een van de belangrijkste en grootste fantasyseries die recent is afgerond is het verhaal rond Fitz, geschreven door Robin Hobb. Ze startte in 1995 met Leerling en Meester, het eerste deel van de Zieners-trilogie. Ruim twintig jaar en twintig boeken later schreef ze over Fitz' laatste avonturen in Het Lot van de Moordenaar. Nu is het wel even opletten geblazen bij deze reeks, omdat Hobb wat uitstapjes maakt in de chronologie. De directe serie met als hoofdpersonage Fitz en zijn vrienden omvat drie trilogieën: De Zieners, De Boeken van de Nar en Fitz en de Nar. Deze kun je achter elkaar doorlezen. De zijstapjes zijn: de trilogie over de Levende Schepen, De Boeken van de Zoon van de Krijger (drie stuks) en De (vier) Kronieken van de Wilde Regenlanden. Dit zijn deels series die in hetzelfde universum spelen, in andere tijden, gebieden en met andere volkeren en personages. Wil je Hobbs wereld nog niet loslaten, dan kun je na het volledige levensverhaal van Fitz die series in de genoemde volgorde lezen.
Heb je dat allemaal al uit en zit je wanhopig te wachten op nieuw materiaal van Hobb? Weet dan dat ze ook een aantal leuke series en boeken schreef onder haar echte naam Megan Lindholm én dat ze aan het puzzelen is met de mogelijkheid voor een verhaal vanuit het perspectief van Bij (de dochter van Fitz).
Een wat rechtlijniger te volgen serie is het veertiendelige Rad des Tijds van wijlen Robert Jordan, startend in 1990 met Het oog van de wereld. We volgen boerenjongens Rhand, Mart en Perijn als ze uit hun vredige (en saaie) bestaan worden gerukt. Rhand blijkt een bijzondere jongen met magische gaven te zijn (jawel, de klassieker) en loopt gevaar nu hij ontdekt is. Jordan heeft zijn geliefde serie nooit kunnen afmaken. In 2007 overleed hij na een jarenlange ziekte. Hij was echter toegewijd aan zijn boeken, zijn personages en zijn fans. Met liefde en zorg liet hij zo veel mogelijk notities, stukken manuscript, informatie en meer achter voor zijn zelfgekozen opvolger, Brandon Sanderson. Die moet het zweet in de handjes hebben gestaan, want als (destijds nog vrij) onbekende auteur een van 's werelds meest geliefde series afronden is wel een heel spannend klusje. De laatste drie delen (en nog twee novelles) schreef Sanderson en hij lijkt dat naar tevredenheid van de meeste lezers te hebben gedaan. Maak niet de fout te starten met de proloog Een nieuw begin, want hoewel die chronologisch gezien aan het begin hoort, is het alleen voor fans van de serie interessant.
De derde volledig afgeronde serie die we graag noemen is die van Terry Goodkind, het vijftiendelige Wetten van de Magie. Hoodfpersonage Richard maakt ook de ontwikkeling van onbetekenend jochie tot oppermachtige magier door, maar die premisse mag dan grijsgedraaid zijn, hij blijft boeiend indien goed uitgewerkt. Goodkind heeft geduldige en trouwe fans gehad, maar er zijn ook lezers afgehaakt, omdat de auteur zijn politieke en religieuze opvattingen niet goed buiten de boeken kon houden en wat prekerig werd. Toch, de eerste boeken zijn spannend en avontuurlijk. Het zwaard van de waarheid is de eerste Wet van de Magie.
Ook grote series die (bijna) afgerond zijn, zijn de Shannara-reeks van Terry Brooks (vertalingen blijven de laatste jaren uit), de Drenai-boeken van David Gemmell en de Belgariad-reeksen van David Eddings (lees niet De Dromers-reeks, die is vreselijk slecht).
De klassiekers
Elk genre heeft zijn klassiekers en in de fantasy en sciencefiction zijn er meerdere aan te wijzen, die ondanks dat ze al lang geleden gepubliceerd zijn, in de belangstelling blijven staan en steeds heruitgegeven worden. Zo heb je in de epische fantasy de Midden-Aarde boeken van J.R.R. Tolkien: De Hobbit, In de ban van de ring (drie delen) en De Silmarillion. En daaromheen zijn er enorm veel gerelateerde werken en andere boeken van Tolkien, al dan niet postuum uitgebracht. Maar de klassieke binge-read bij Tolkien is toch wel De Hobbit, gevolgd door De reisgenoten, De twee torens en De terugkeer van de koning. De Hobbit overslaan kan, want die is qua toon toch net wat anders en dat bevalt niet iedereen. En start niet met De Silmarillion, want dat is niet een 'leesboek' zoals je dat zou kunnen verwachten.
Sciencefiction heeft met Duin ook zo’n oerklassieker. Frank Herbert schreef zes delen in deze ruimtesaga rond de familie Atreides, die millennia omspant. De verhalen spelen zich grotendeels af op de woestijnplaneet Arrakis, waar de drug spijs melange gewonnen wordt. Die drug zorgt dat gebruikers langer leven en dat gevoelige personen de toekomst kunnen zien. Ook maakt het ruimtereizen mogelijk. De eerste drie delen spelen redelijk strak na elkaar, waarna God-Keizer op Duin vele eeuwen de toekomst in springt. De prequel en vervolgseries geschreven door Brian Herbert (zoon van) en Kevin J. Anderson worden algemeen als minder goed beschouwd, maar als je door wilt bingen zijn die wellicht ook het proberen waard.
Douglas Adams was de meester van de humoristische sciencefiction. Zijn Hitchhikers Guide to the Galaxy-serie (Het transgalactisch liftershandboek en vervolgen) is een absurdistische reis van over elkaar buitelende, bizarre personages door het volledige bereik van tijd en ruimte. Lees hier meer over deze serie. De Boekerij heeft momenteel de boeken verdeeld over twee mooi vormgegeven verzamelbundels uitgebracht.
Eindeloos wachten
Wie ooit start aan een reeks, huivert alvast voor gebrek aan inspiratie of zijpaadjes in een carrière van de auteur. Tien jaar geleden haakte Patrick Rothfuss ons aan de lijn met zijn geweldige In de naam van de wind, het eerste deel van de Kronieken van Kvothe. Een aantal jaar later werd het succesvol opgevolgd met De angst van de wijze en daarna werd het stil. Toepasselijk werd die stilte kort onderbroken met een novelle, De muziek van de stilte, een soort van derde deel in de serie, maar niet echt. Het daadwerkelijk derde boek in de serie is in aantocht, maar wanneer is onbekend. Er is geen enkel nieuws naar buiten gebracht door auteur of uitgeverijen. Binnenkort vast, toch?
Een andere bekende auteur op wiens volgende boek we allemaal zitten te wachten is natuurlijk George R.R. Martin. Inmiddels zijn de boeken ingehaald door de HBO-serie en dat maakt het een rare toestand. In 2019 kunnen we het achtste en laatste seizoen op TV zien en ontdekken we hoe onze geliefde (en gehate) personages eindigen. De serie was al een andere route ingeslagen op veel gebieden, maar het einde der eindes al zien voordat het in boekvorm is gepubliceerd, ook al is dat (enigszins?) anders, is toch raar. Wellicht ziet het zesde boek, Winds of Winter, ook in 2019 het levenslicht, maar dat is op papier nog lang niet het einde van de boekenserie. A Dream of Spring, het zevende en voorlopig laatste deel, zal nog volgen en in dit tempo wordt dat minstens 2025. In november verschijnt eerst Vuur & Bloed, een lijvig tussendoor-deel in de serie, dat over de geschiedenis van de Targaryens handelt. Martin is door zijn 'fans' herhaaldelijk gewezen op de trage voortgang, maar hij laat zich terecht niet opjagen. Word je echt even wanhopig, zing dan dit liedje mee:
De Nederlandstalige auteurs
De eerste twee Nederlandse auteurs die in de mainstream doorbraken met epische fantasy waren W.J. Maryson (Wim Stolk, veel te jong overleden in 2011) en Peter Schaap. Maryson schreef de onderling verbonden series Meestermagiër (zes delen) en Onmagiër (drie delen) en was begonnen aan een derde: De grote legende, waar helaas maar één deel van verscheen. Peter Schaap werd bekend met de De Wolver-serie (vijf delen), de prehistorische fantasyserie Ogen van ivoor (vier delen) en Schaduwmeesters (drie delen). Al deze boeken zijn verkrijgbaar in het tweedehandscircuit.
Op dit moment worden onder andere deze twee fantasyseries voor volwassenen regulier uitgegeven: de Duivelsboeken en het Rune-tweeluik van Adrian Stone en de Overstekersserie van Petra Doom. Stone is inmiddels begonnen aan een nieuwe serie: Magycker, waarvan deel 1, De Klauw, verschenen is en het vervolg naar verwachting in 2019 uit zal komen. Stone’s boeken kenmerken zich door bijzondere magische systemen en veel avontuur. Van Dooms hand zijn Een kracht ontwaakt en De schaduw van de sha verschenen. Overstekers zijn magische wezens die in onze wereld leven. Hoofdpersoon Mirabel heeft zich tot taak gesteld problemen tussen overstekers onderling, of zelfs met mensen op te lossen.
Natalie Koch rondde in 2016 haar trilogie De verborgen universiteit af. Deze serie over magie in onze wereld, wordt wel eens Harry Potter voor volwassenen genoemd. Alexa Westerhof gaat in Londen studeren en komt er achter dat magie daar als kunst en wetenschap beoefend wordt. Maar hoe lang nog?
Paranormale romance
Paranormale romance is de genreaanduiding officieel. Het hikt tegen urban fantasy aan, maar waar daar traditiegetrouw de dames in leer gekleed, bedekt met tatoeages en kick-ass zijn, zijn de hoofdpersonages in paranormale romance veelal zacht, lief en ondersteunend. De Middernacht-serie van Lara Adrian gaat over een ras van oersterke vampiers, die hun bestaan in de menselijke wereld geheim willen houden. Dat betekent dat ze de vrede houden en vampierjongelingen die zich misdragen tot de orde roepen. In elk boek speelt een andere vampier inclusief 'love interest' de hoofdrol. Je start met Gabrielle en haar Lucan. De boeken zijn vernoemd naar de vrouwelijke hoofdpersoon.
Deze serie is de ultieme guilty pleasure. Sexy, hot en vol driften. Een beetje fout, maar wel lekker. Er zijn tot 2015 negen boeken vertaald, maar in totaal zijn er vijftien titels beschikbaar. Of Luitingh de andere delen ook nog gaat vertalen is onduidelijk. Het laatste boek wordt nu met POD (Print on Demand) beschikbaar gehouden. Dat betekent dat ze een boek pas gaan drukken zodra er vraag naar is. Een veilige methode om geen enorm en kostbaar voorraadrisico te lopen.
Anne Bishop schreef met haar De Anderen-reeks een superknus, lief verhaal over Meg Corbyn en de wilde 'anderen'. Die Anderen zijn vampiers, weerdieren, elementalen en andersoortige bovennatuurlijke wezens. Je leert Meg kennen in het eerste deel, Rode letters. In 2019 verschijnt het zevende deel in het Engels. In het Nederlands wachten we op de vertaling van boek 6, Lake Silence. Zijn het ontzettend goede boeken, literair gezien? Nee, het ontloopt de Harlequin-boekjes niet veel. Maar wil je eens lekker een veilige en vermakelijke wereld invluchten en even de waan van alledag vergeten, dan kun je hier terecht.
YA-geschikt
De overgang van Young Adult-series naar 'volwassen' fantasy en scifi is maar vaag en daarom noemen we hier ook een paar series die uitstekend zijn voor Young Adult-lezers. Erika Johansen schreef met haar Tearling-trilogie een gruwelijk spannende, originele en meeslepende serie. Start met De Kroon van de Tearling en leer Kelsea kennen, koningin tegen wil en dank. De cover van dit eerste boek toont goed hoe veilig het is, gezeten op de troon en hoe warm ze onthaald wordt door haar familie. De volledige trilogie is beschikbaar in vertaling, dus als je echt even ontzettend wilt genieten, snor dan deze drie boeken op.
Sarah J. Maas is een drukbezet auteur. Ze schrijft ontzettend snel en veel. Zo produceerde ze sinds 2012 elf romans in twee series, met nog diverse novelles tussendoor. Wauw! In het YA bingereading-artikel dat op 22 augustus op Hebban wordt gepubliceerd, lees je alles over haar Hof van Doorns en Rozen-serie. Haar Glazen troon-reeks is primair voor volwassenen gepubliceerd, maar met de jonge, wilde hoofdpersone Celaena zal de serie ook jongere lezers zeker aanspreken. Op de Hebban boekpagina van het eerste deel, De glazen troon, kun je een fragment lezen. Pas op: de delen worden dikker en dikker en je hebt er al zes te gaan. De vertaling van het zevende en laatste boek in de serie, Kingdom is Ash, zal vermoedelijk in april 2019 gepubliceerd worden. Ook handig om te weten, de nieuwere delen hebben een andere vormgeving en de eerste delen zijn in bijpassende vormgeving herdrukt, dus start je nu met de series, kies dan de groenblauwe boeken met bloemen op de covers.
Hou je van lekker griezelen, grijp dan ook de spokenjagers-serie van Jonathan Stroud op, Lockwood & Co, te beginnen met De schreeuwende wenteltrap. Vol humor, bij tijd en wijlen echt griezelig en je kunt vanaf vorige week vijf volle delen doorlezen. Weet je Strouds oudere Bartimaeus-serie (helaas zijn niet alle vier delen vertaald) nog op de kop te tikken, ga er dan voor. Stroud heeft een heel fijne schrijfstijl, ijzersterke humor en prachtige verhalen.
Nu instappen
Het is ook wel eens lekker om in een kersverse serie in te stappen, met nog vele delen in het verschiet en geen mensen om je heen die alle boeken al kennen. Er zijn geweldige reeksen gestart of net vertaald, dus hou je vast, hier is je wensenlijstje:
Jay Kristoff schreef met Nimmernacht een geweldig eerste deel, ook prima geschikt voor niet te jonge YA-lezers. Het boek heeft net de Hebban Scifi & Fantasy Clubprijs gewonnen én ontving de volle vijf sterren van Hebbanrecensent Marvin: 'De plot [...] is enorm vol en gevarieerd en bevat meer dan voldoende originele elementen en onverwachte wendingen om zelfs de meest doorwinterde fantasylezer blijvend te boeien en nieuwsgierig te maken naar het vervolg. Kristoff beschrijft alles ook opvallend beeldend en speelt zelfs met de plaatsing van woorden om dat voor elkaar te krijgen. Het is afwachten of hij dit niveau kan aanhouden, maar als Jay Kristoff deze variatie en kwaliteit ook in de volgende twee delen bevestigt, dan mag deze reeks in de shortlist voor de prijs ‘beste fantasytrilogie van dit decennium’.' Zo, overtuigd al? In januari verschijnt het tweede deel, Godsgraf. Stap aan boord!
De Ziener is het eerste deel van de Godblind-serie van debutante Anna Stephens, volgens Luitingh-Sijthoff redacteur Maarten Basjes een 'verademing in het door mannen gedomineerde fantasywereldje'. Hij gaat verder met: 'Het boek grijpt je vanaf de eerste bladzijden bij de strot en laat je niet meer los. Een rauw verhaal over religieuze intolerantie en fanatisme, over gender en seksuele gelijkheid, en over familie en verlies ten tijde van oorlog.' Het is wat minder geschikt voor ongeoefende fantasylezers, met een traag en vol begin, maar ken jij je smaak en denk je: dit is het. Dan heb je nog drie heerlijke boeken voor de boeg.
Natuurlijk mag je De Gebroken Aarde niet missen, de fantasyserie van N.K. Jemisin, die de afgelopen jaren de Hugo Awards domineerde. Ze won in 2016 en 2017 met haar eerste en tweede deel en staat momenteel in de shortlist met haar derde boek in de serie. Hebbanrecensent Christien is er dol op: 'En dan de manier waarop Jemisin de verschillende lijnen met elkaar verweeft. Ronduit meesterlijk. Nooit geeft ze te veel weg, tot het moment dat je het verband begint te vermoeden en inderdaad alle stukjes op hun plaats vallen.' In juli 2018 verscheen dan eindelijk de vertaling van het eerste boek, Het Vijfde Seizoen. Wil je meejubelen, lees dan een fragment en schrijf je in voor de leesclub rond dit fenomeen.
Van Katherine Arden krijg je een sprookjesachtige winterwereld, gebaseerde op Russische folklore. Een originele serie voor de liefhebber van mythen en legenden, want die zitten in dit boek, De beer en de nachtegaal, voldoende heengevlochten. Het vervolg, Het meisje in de toren, mogen we in oktober vastgrijpen. Trek je jas aan, doe je sjaal om en pak je wanten, want het is koud en kil in Ardens serie.
Bradley Beaulieu timmert aan de weg met zijn door LS Amsterdam vertaalde serie Het lied van het gebroken zand. Çeda is als de Witte Wolf een beroemd gladiator in de vechtkuilen van Sharakhai. Maar haar geheime levensdoel is het ten val brengen van de twaalf koningen van de woestijnstad. Vechtkunst, magie, goden en mythische wezens komen te pas in deze op 1001 nacht geïnspireerde wereld, die vervolgt in Bloed op het Zand (in mei verschenen) en uiteindelijk zes boeken moet beslaan. In het Engels zijn ook novelles over bijfiguren uit de hoofdserie te verkrijgen, als je na de boeken nog geen genoeg hebt.
Wil je alvast vooruitkijken naar 2019, hou dan een oogje op de publicatie van Kleuren van magie van Victoria E. Schwab. Zeker als je dol bent op London (in alle geuren en kleuren), mag je deze serie niet missen. In het Engels kunnen we al drie delen vooruitkijken. Dankzij De Boekerij mogen we vanaf januari ook meegenieten van de vertaling.
English, please
Wil je in een razend tempo en ook nog eens in kort bestek een nieuwe wereld in gesleurd worden? Dan zijn de novelle-series van Tor.com een aanrader. Fantasyveteraan Martha Wells viert triomfen met haar The Murderbot Diaries-sciencefictionserie. De hoofdpersoon is een sociaal angstige moordbot, die desondanks probeert het goede te doen. In vier novelles (max 160 bladzijden) raas je met deze bijzondere hoofdpersoon door het universum. Deel vier, Exit Strategy, verschijnt in oktober, maar er wordt ook gesproken over een vervolgroman. Bij dezelfde uitgever verschijnt ook de silkpunk novelleserie The Tensorate van JY Yang: drie korte romans over de tweeling Mokoya en Akeha, de opstandige kinderen van de almachtige Protector. De sprookjesachtige, op het verre oosten geïnspireerde verhalen spelen in een prachtige wereld, waar je graag in wilt bingen.
Als je in enigszins Aziatische sferen wilt blijven is de trilogie The Machineries of Empire van Yoon Ha Lee ook een goede. Deze sciencefantasy begint in Ninefox Gambit met kapitein Kel Cheris die de geest van generaal Shuos Jedao ingeplant krijgt om ketters in een onkwetsbaar ruimtefort te verslaan. Vandaar escaleert het verhaal tot epische proporties.
In de epische fantasyhoek is ook veel te beleven in (nog) niet vertaalde series. Adrian Tchaikovsky sloot zijn langlopende Shadows of the Apt-serie (tien delen) in 2014 af en de ongelofelijk productieve R.A. Salvatore heeft meerdere series die op je wachten, vooral over de zeer bekende duistere elf Drizt Do’Urden, die buiten de boeken ook een belangrijke rol speelt in de Dungeons&Dragons wereld Forgotten Realms. Of start met zijn nieuwe serie Child of a Mad God. Als je lange series aan kunt, zijn ook de verhalen in de wereld van The Malazan Book of the Fallen van Steven Erikson en Ian Esslemont een aanrader. De hoofdserie (deels vertaald), beginnend bij Gardens of the Moon (De tuinen van de maan of Het Malazijnse rijk), telt tien delen en daarnaast hebben beide auteurs meerdere losstaande delen en series binnen dezelfde wereld geschreven.
Nicholas Eames is met Kings of the Wyld een over-the-top fantasyserie gestart over oude, krakerige helden, die uit hun pensioen wederopstaan om de dochter van één van hen te redden in een onmogelijke missie. Deel twee Bloody Rose is net verschenen.
Lees ook:
Thrillerseries om deze zomer te verslinden
Feelgoodseries om deze zomer te verslinden
22 augustus: YA-series om deze zomer te verslinden
Welke Scifi- of fantasyserie is volgens jou 'binge-read'-waardig? Laat het weten door een reactie achter te laten onder dit artikel! Vertel ook op welk volgende boek in een geliefde serie jij vol ongeduld zit te wachten, welke serie tot jouw verdriet niet meer vertaald wordt of welke serie tot jouw wanhoop ineens een nieuwe vormgeving heeft en nu niet mooi in je kast staat.
