Boekenpraat: Mijn poemajaren
In de rubriek 'Boekenpraat' gaat de Hebban Crew in gesprek over een boek, met elkaar óf met een enthousiaste Hebbanner. Een paar weken geleden vroeg Anouk in haar Weekopening om een meelezer voor Mijn poemajaren. Francisca beantwoordde haar oproep.
Mijn poemajaren
Laura Coleman, vertaald door Bep Fontijn
Uitgeverij Ambo|Anthos
Laura is begin twintig als ze haar doelloze leven achterlaat om te gaan backpacken in Bolivia. Ze hoopt na drie maanden vol inspiratie huiswaarts te kunnen keren, maar de reis blijkt een desillusie. Op het moment dat ze haar vlucht naar huis wil boeken, valt haar oog op een verbleekte folder van een dierenopvang in de jungle. In een laatste poging toch nog iets van haar reis te maken, verandert ze haar plan.
Ze komt terecht in een armetierig opvangcentrum, waar ze de zorg krijgt over een schitterende maar getraumatiseerde poema, Wayra. Onervaren en doodsbenauwd begint ze aan dit avontuur. Het centrum wordt haar nieuwe thuis en in Wayra vindt ze een vriend voor het leven. Door haar leert Laura over liefde en vertrouwen.
Hoe kom je aan een poema?
Francisca: 'Het boek viel bij mij zonet door de brievenbus … wat een gave, vrolijke voorkant. Het valt me ook nu pas op dat het een gezicht is en daar alle kleurrijke plaatjes op staan, daardoor heeft het een klein beetje iets weg van zowel Kongokorset als Daar waar de rivierkreeften zingen, maar die zijn beide in groentinten en deze heeft heel veel kleur. Ik ben meteen naar het fotokatern in het midden van het boek gebladerd, ik zag dat er een andere papiersoort in het boek zat en wow wat een foto’s …. Ze tekent echt niet onverdienstelijk, als je haar website ook bekijkt.'
Anouk: 'Dat een vrouwensilhouet op de cover ineens een echte trend is, viel ons ook al op! We hebben er net een artikel over gemaakt in onze "De verpakking"-reeks, dat was naar aanleiding van Mijn poemajaren en onze Boekenpraat. Ik ben er erg fan van dat er hier veel kleur en natuur gebruikt is, wat natuurlijk goed past bij het onderwerp. Ik ben net als jij meteen naar het fotokatern gebladerd. Ik ben diep onder de indruk van het tekentalent van Coleman, naast de mooie foto’s van Wayra en de andere dieren in de opvang. Het maakt dat ik meteen wil beginnen met lezen voor de bijbehorende verhalen.
In de Weekopening hadden we het met z’n allen al even over hoe apart het is dat een meisje zonder enige ervaring de kans krijgt een band met een poema op te bouwen. Wat denk jij daarvan? Ik ben nog niet begonnen, maar ik stel me zo voor dat ze bij de opvang te weinig personeel hebben en blij zijn met elke vrijwilliger die aanklopt, ervaring of niet. Of dat goed is voor de poema, is maar de vraag, natuurlijk. Al verklappen de foto’s al dat Laura en Wayra vrienden voor het leven zijn geworden.'
'Ik ben diep onder de indruk van het tekentalent van Coleman.' – Anouk
Francisca: 'Ik vind het ook heel bijzonder dat een meisje dat geen ervaring heeft dit heeft kunnen doen, ik vermoed door wat jij ook al zegt dat het lastig zal zijn om personeel te vinden en dat elke vrijwilliger met open armen wordt ontvangen. Of dat inderdaad goed is voor de dieren in zo’n opvang, tja, dat is lastig te zeggen. Als zo’n vrijwilliger goed geïnstrueerd wordt dan zal het allemaal wel loslopen denk ik, maar als die begeleiding er niet is … Ik denk in dit geval dat het een goed opgezet opvangcentrum is – als Jane Goodall er positief over praat dan moet dat gewoon, zij is voor mij het toonbeeld van natuurconservatie.'
Het leven in de jungle
Francisca: 'Als je eenmaal aan het lezen bent, leg je het boek om twee redenen lastig neer: het is interessant hoe Laura na een week al als ervaren wordt gezien én omdat er weinig witregels zijn en helemaal geen hoofdstukken.
Ik herkende van de rondreizende Laura wel wat in mezelf toen ik zesentwintig was en backpackte. Ik deed dingen ook alleen omdat ik dan enkel rekening met mezelf hoefde te houden en soms was dat best lastig en eenzaam. Ik snap nu ook waarom ze meteen een "kat" aan de vrijwilligers koppelen: omdat ze dan een maand moeten blijven. Nu klinkt mij die slaapzaal, douche en toilet overigens vreselijk in de oren …'
Anouk: 'Die beschrijving van haar aankomst, alle stank en insecten en minimale voorzieningen ... Brr, ik vrees dat ik ook rechtsomkeert had willen maken. Ik ben wat dat betreft best een luxepaardje, het zou voor mij ook wel even duren voor ik over de shock heen was!
Ik merk ook wel dat ik niet heel snel in dit boek kan lezen, misschien komt dat toch door de bloemrijke schrijfstijl. Ze weidt flink uit in het omschrijven van alles dat ze haat en het klinkt allemaal zo ongelofelijk onhygiënisch dat ik er bijna jeuk van krijg. Nu geloof ik direct dat je midden in de Boliviaanse jungle niet veel hoeft te verwachten van een kamp dat gerund wordt door vrijwilligers die maar twee weken tot een maand hoeven blijven, maar ik ben wel heel benieuwd hoe het komt dat het boek Mijn poemajaren heet als ze nauwelijks een week door kan komen. Komt er dan toch ergens die omslag? Op dit moment zit ik in elk geval nog middenin haar ellende.'
'Ik vind het knap dat ze onder zulke primitieve omstandigheden zo zorgzaam voor deze dieren zijn.' – Francisca
Francisca: 'Ik snap helemaal wat je bedoelt, de bloemrijke schrijfstijl en het flink uitweiden zorgt voor lange lappen tekst zonder witregels. Ik kijk nu ook elke keer als ik ga zitten waar de volgende witregel is, zodat ik weet waar ik aan toe ben. Dat in combinatie met dat flinke uitweiden zorgt er bij mij voor dat ik als ik een kwartiertje heb, waarin ik normaal even mijn boek zou oppakken, ik nu zelfs sneller mijn e-reader pak dan mijn boek.
Het verhaal an sich blijft wel mijn interesse houden, ik vind het knap dat ze onder zulke primitieve omstandigheden zo zorgzaam voor deze dieren zijn, die helaas niet meer in het wild kunnen leven. Het jaren zie ik nu ook nog niet, want na haar eerste drie maanden in deel één is ze nu weer terug na omzwervingen in Zuid-Amerika, maar hoe lang ze er in deel twee gaat blijven is mij nog niet duidelijk.'
Dieper duiken
Anouk: 'Het is een boek dat me interesseert en ik blijf erover nadenken, maar wat ik wel een beetje mis zijn haar motivaties en gevoelens. Na een week of twee gaat inderdaad die knop om bij Coleman, zodat al die viezigheid haar niets meer uitmaakt en ze meer een "langverbander" wordt – vrijwilligers die maanden of zelfs jaren blijven. Maar waarom? Dat vind ik wel jammer, ik wil haar graag begrijpen en voelen hoe het is om in zo’n jungle te wonen, maar ik kan er steeds nét niet bij.
Dat verhaal van die brand bijvoorbeeld. Wat moet dat ongelofelijk eng zijn geweest, maar ze vertelt er vrij matter of fact over. Ze zegt wel dat ze wilde wegrennen en dat het eng was, maar ze slaat het hele stuk over waarin ze de brandgang gemaakt hebben en hoe het voelt om dat vuur dichterbij te zien komen. Toch is het ongelofelijk wat ze meemaakt en merk ik dat hoe verder ik kom, hoe moeilijker het wordt om het boek weg te leggen.'
Francisca: 'Haar gevoelens en hoe het echt met haar gaat komen zeker niet duidelijk naar voren, ik snap ook nog steeds niet wat het is dat haar daar zo trekt. Ik bedoel, dagelijks bij Wayra zitten, dat is toch geen vulling van je dag? Ook als ze met haar moeder belt is ze daarin niet heel erg duidelijk, ik dacht ook echt: ze gaat terug naar huis. Maar nee ze gaat terug naar de opvang.
Die brand moet absoluut vreselijk geweest zijn maar veel gevoel erbij krijg je niet, verderop wordt ze gebeten en ook daar stapt ze erg makkelijk overheen …
'Ik wil haar graag begrijpen en voelen hoe het is om in zo’n jungle te wonen, maar ik kan er steeds nét niet bij.' – Anouk
Nu zijn er op het stuk waar ik zit zo’n tachtig vrijwilligers om te helpen, ik kan me niet voorstellen hoe vol en druk het moet zijn. Als je dan vlucht en de hele dag bij een dier gaat zitten snap ik, maar toch zou ik dat niet kunnen. Ik wil graag nuttig bezig zijn, alhoewel het daar in het natte warme seizoen vaak te warm voor is om je heel druk te maken, denk ik zo.
Ik ben inmiddels voorbij de 200 bladzijden en net zoals de 100 altijd als een soort van "mooi gehaald" voelt, heeft 200 dat nu absoluut ook. Toch heb ik nog nooit zo lang over een boek gedaan en ik lees wel vaker non-fictie ...'
Na de (lees)ervaring
Francisca: 'Gisteravond las ik het boek uit. Wat een bevalling. Nog nooit kostte het me 29 dagen om een boek te lezen … Deel twee en deel drie vond ik overigens beter / fijner dan deel een. Daarin verbloemde ze veel, vond ik, en walste over veel dingen heen. In deel twee en ook deel drie waren er gelukkig wel wat emoties in de vorm van tranen. Ook daar ging ze nog wel snel over dingen heen, maar daar ging alles een stuk sneller.
Deel drie speelt ineens een flink stuk later en daar hopt ze in grote passen door en over dingen heen. Eigenlijk vond ik dat wel prettig, op die manier kon ze snel een langere tijd overbruggen. Het bleef op de vlakte, want naast tranen over de dieren was er enkel een opmerking dat haar relatie met Tom geen stand had gehouden.
Ik snap dat er steeds minder vrijwilligers zijn, want wie wil nu onder behoorlijk primitieve omstandigheden dit soort werk doen, dan moet je echt bevlogen zijn zoals zij zelf nog steeds is door er een half jaar heen te gaan en de rest van het jaar in de UK te wonen. Ik vind het knap, ik zou het haar niet nadoen. Ik hoop echt dat de stichting door haar boek meer bekendheid krijgt en daardoor subsidie, en derhalve dat er meer financiële ruimte is om dingen voor de dieren te doen.'
Anouk: 'Ik weet precies wat je bedoelt met even blij zijn met 200 pagina’s als met 100, want het leest inderdaad niet heel lekker weg. Het is misschien die combinatie van bloemrijke taal met de schaarsheid van de emoties dat het een beetje schuurt. Ik wil met zo’n persoonlijk verhaal toch wel graag weten wat er onder het oppervlak ligt.
'We kunnen wellicht enkel concluderen dat wijsheid met de jaren komt en dat Laura hier een goed voorbeeld van is.' – Francisca
Ik vraag me stiekem af hoeveel goeds het opvangcentrum doet. Natuurlijk hebben ze nauwelijks geld en zijn ze enorm afhankelijk van vrijwilligers en dat verbetert allemaal stukken met financiering. Dit boek is wat dat betreft ook echt wel belangrijk, dierenliefhebbers die nog een goed doel zoeken, kunnen hier hun hart aan ophalen. Maar ik denk dan meer aan de dieren. Ze zijn allemaal beschadigd door hun omgang met mensen en het is moeilijk hun vertrouwen te winnen. Maar de vrijwilligers vertrekken steeds na een aantal weken of maanden. Wayra had erg veel moeite om Laura te vertrouwen en toen ze dat eenmaal deed, besloot Laura er vandoor te gaan omdat haar playboy hook-up precies deed wat iedereen van hem verwachtte, zelfs zij. Dat lijkt me zo schadelijk voor die arme dieren.
Nu komt Laura uiteindelijk wel regelmatig terug en weet Wayra inmiddels wat ze van haar kan verwachten. Ook heb ik het idee dat Laura, nu ze haar leven zo heeft ingericht dat ze op alle fronten bezig is met het opvangcentrum, de natuur en het klimaat, heel goed geleerd heeft dat je niet maar zo met die dieren kunt aanmodderen. Maar ook daar mis ik dan weer hoe ze tot dat besef is gekomen en hoe ze zich eronder voelde. Aan de ene kant kun je niet anders, want je doet alles wat je kunt en je pakt aan wie er maar wil helpen, maar aan de andere kant moet dat toch heel veel schuldgevoelens hebben opgeleverd.'
Francisca: 'Er wordt wel geschreven dat ze nu niet meer met de dieren wandelen, wat zij toen in het begin wel heeft gedaan. Je moet overigens een flink bedrag betalen wil je daar als vrijwilliger gaan werken, dus ja, daar zullen dan zaken voor de dieren van geregeld worden, maar nog steeds zal het geen vetpot zijn, want ook op het einde was het nog steeds primitief. We kunnen wellicht enkel concluderen dat wijsheid met de jaren komt en dat Laura hier een goed voorbeeld van is.'
