De 19 non-fictie boeken van 2019
Een woord vooraf
We beginnen met een onvermijdelijke disclaimer. 19 boeken aan het begin van elke maand selecteren is al een flinke opgave, maar evenzoveel boeken over een heel jaar kiezen is vrijwel ondoenlijk. Toch heeft de Hebban Crew een mooie selectie samengesteld met non-fictie boeken die op positieve wijze opvielen in het afgelopen jaar. Door goede besprekingen van Hebban-recensenten, door lovende reacties van lezers, door sterrenregens of hoge posities in de Hebban Rank. Natuurlijk missen we nog tientallen boeken die ook zo in dit overzicht zouden passen. Reageer vooral onder dit artikel met de non-fictie titel waarvan jij vindt dat ze hier ook hadden moeten staan. Zo help je andere lezers bij het vinden van hun volgende favoriete boek.
Non-fictie is een verzamelgenre dat reikt van geschiedenis via wetenschappen tot breien voor dummies en verder. Een favoriet onderdeel van de non-fictie voor veel lezers is het persoonlijke verhaal en dat zie je ook zeker terug in de aandacht voor deze boeken op Hebban. Een van de meest indrukwekkende persoonlijke verhalen van dit jaar en helaas een die de hoofdpersoon niet zelf na kan vertellen, was Anne, geschreven door oom Hans Faber. In een heel zorgvuldig opgezette leesclub op Hebban is het boek besproken. De leesclubdeelnemers waren uiteraard ontzettend onder de indruk van deze emotionele leeservaring, maar vonden het ook goed dat dit boek er was, omdat het 'interessante vraagstukken opwerpt over het Nederlandse strafrechtstelsel' (Hebbanrecensie). Deze vraagstukken en meer komen aan bod in Hoe kon dit gebeuren? van Yelle Tieleman, een boek dat 28 keer een sterwaardering ontving van de Hebbanlezers.
Andere persoonlijke verhalen die dit jaar de lezer vonden zijn Julian van Fleur Pierets, dat stevige aandacht kreeg op de beeldbuis en zo optimistisch begint en zo verdrietig eindigt, en de net verschenen voetballersbiografie Basta van Edwin Schoon over Marco van Basten, ongelukkig genoeg net verschenen in de tijd dat de voetballer live een opmerkelijke uitspraak deed binnen bereik van de microfoon. Ellie Lust ving met haar autobiografie Mijn jaren bij de politie de volle 5*-waardering van de Hebbanrecensent: 'Wat een enthousiasme, trots en loyaliteit spreidt deze vrouw tentoon. Ze blijft in alles diplomatiek, maar zeker niet oppervlakkig.'
Journalist Behrouz Boochani schreef zijn boek Alleen de bergen zijn mijn vrienden via Whatsapp, vanuit ballingschap. Het boek werd genoemd bij De Wereld Draait Door en er wachten maar liefst 142 lezers op een kansje dit boek te lezen. De Hebbanrecensent oordeelt: 'Het is een eyeopener die zijn weerga niet kent.' In Zoo lang ik hoop te leven van Claudia Carli staat het poëziealbum van het Joodse tienermeisje Alida centraal. Volgens de Hebbanrecensent laat het een enorme indruk achter en dat kunnen we ons voorstellen. Van de negentien meisjes die een gedichtje in het album schreven, overleefden er slechts zes de oorlog.
Waar je als persoon op afgerekend kunt worden in je eigen leven is soms tenenkrommend. Zo heeft Tatjana Almuli overgewicht en vindt iedereen het nodig haar van ongevraagd commentaar op haar lijf te voorzien. In Knap voor een dik meisje schrijft ze over haar ervaringen rond zwaar zijn, afvallen, weer aankomen en vooral de manier waarop daar over gepraat wordt in dit land. Bianca Toeps heeft ook ontdekt dat vrijwel iedereen wel iets weet of vooral denkt te weten over wat het betekent als je autisme hebt. In Maar je ziet er helemaal niet autistisch uit vertelt ze waar ze tegenaan loopt en probeert ze niet-autistische mensen wat tips mee te geven. Prettig leesbaar, met een duidelijke boodschap: 'je bent oké zoals je bent.'
Het klimaat, we kunnen er niet meer omheen en dat is te zien aan het aantal boeken dat over dit onderwerp verschijnt. Romanschrijver Jonathan Safran Foer schreef eerder Dieren eten over de gruwelijke misstanden in de (Amerikaanse) vleesindustrie en doet nu een stap verder met Het klimaat zijn wij. Voor iedereen die liever niet hulpeloos aan de zijlijn wil staan is dit wellicht een handige leidraad; het beschrijft onder andere wat je als individu kunt doen om een ecologische ramp te voorkomen. Kersvers 'TIME's Person of the Year' Greta Thunberg is al vaak in beeld geweest als 'klimaatstaker' en sinds enkele maanden is de vertaling van haar boek ook beschikbaar, Ons huis staat in brand. Onze recensent is er diep van onder de indruk en start haar 5*-recensie als volgt: 'Koude rillingen, een brok in de keel en tranen in de ogen. Dit boek hakt erin, en hoe. Denk alsjeblieft niet dat het louter een verslag is van de klimaatstrijd die Greta Thunberg (2003) voert. Het is veel meer dan dat [...]' Een daarmee samenhangende titel is het overzichtelijke Ooit aten we dieren van Roanne van Voorst. Niet enkel een pleidooi voor minder of geen vlees eten, maar een feitelijke, wetenschappelijke en nuchtere aankondiging dat we echt anders moeten gaan eten.
Wie verdrietig wordt van trieste levensverhalen en naargeestige nieuwsberichten doet er goed aan zich te wenden tot De meeste mensen deugen van Rutger Bregman, waarin hij het opneemt voor de mens en oproept positief in het leven te staan. Hoe mens en dier samengaan in tijden van oorlog lees je in Paarden vliegen businessclass van Olaf Koens, waarin in ontroerende en soms lachwekkende verhalen verteld wordt op welke manier dieren in oorlogsgebieden (over)leven. Een kijkje achter de schermen van oorlogen in het hele Midden-Oosten. Beide titels ontvingen een 5*-waardering van de Hebbanrecensent.
Het beroemde boek In Europa van Geert Mak staat wellicht in elk huishouden in een of andere editie. In het nieuwe Grote verwachtingen bespreekt hij de afgelopen twee decennia van Europa. Een mooie 'update', die van de Hebbanrecensent de volle vijf sterren ontvangt: 'Mak is een meester in het overdragen van kennis; hij doet dat in verzorgd proza, met aardige anekdotes en citaten.' Bart van Loo's lijvige nieuwe titel De Bourgondiërs belooft veel: 'Een even spannende als leerrijke verkenning van de middeleeuwen groeit gaandeweg uit tot een wervelende cultuurgeschiedenis. Meeslepend en erudiet vertelt hij waar wij vandaan komen. Als geen ander weet Van Loo bevlogenheid, humor en kennis van zaken te combineren.' Deze flaptekst trekt 350 lezers over de streep om het op hun 'Wil ik lezen'-plank te plaatsen.
In Het is oorlog, maar niemand die het ziet vertelt Huib Modderkolk welke nadelen, risico's en gevaren de moderne digitale tijd met zich meebrengt. Je kijkt anders naar je computer, tablet en telefoon na het lezen van dit boek, want 'Op onderhoudende wijze opent Modderkolk de ogen van wie echt nog gelooft enige privacy te genieten op internet.' Een boek dat alweer de vollf vijf sterren ontving van een recensent van ons is het brievenboek P.S. - Van liefdespost tot hatemail van Jet Steinz: 'Het is als een reis door de tijd. Emoties zoals verdriet, teleurstelling en boosheid vieren hoogtij. Het laat je niet meer los en is zowel boeiend als inspirerend op zijn tijd.' Tot slot noemen we nog graag het net verschenen Zij zei van Kantor & Twohey, waarin verteld wordt hoe een journalistiek onderzoek en de plaatsing van een artikel erover in The New York Times een wereldwijde beweging op gang kon brengen: #MeToo.
Welk non-fictie boek dat in 2019 verscheen vond jij fantastisch?
Meer Non-fictie
Elke week de verwachte non-fictie boeken in je mailbox? Meld je dan aan voor de Non-fictie-verwachtnieuwsbrief.