De 77 beste Nederlandstalige thrillers / 10. De macht van meneer Miller
‘De geest van John Grisham en Michael Crichton waart door het werk van Charles den Tex, en op zijn beste momenten is hij aan hen gewaagd.’ Dat schreef de Vlaamse krant De Morgen in 2006, enkele maanden nadat de bedrijfsadviseur annex thrillerschrijver voor De macht van meneer Miller zijn tweede Gouden Strop in ontvangst mocht nemen.
Anno 2017 zijn we niets anders meer gewend, hebben we ontwrichte duimen van het whatsappen, slaaptekort en een stijve nek van het staren naar de iPad. Maar elf jaar geleden schreef uitgeverij De Geus in een persbericht nog heel plechtig dat Den Tex in zijn bekroonde thriller ‘de invloed die computertechnologie (lees: internet) op ons leven uitoefent tot een nieuw en sinister hoogtepunt voert’.
Op het verkeerde moment op de verkeerde plek
Hoofdpersoon Michael Bellicher werkt voor een van de grootste adviesbureaus ter wereld. Alles waar hij van droomt ligt binnen handbereik. Totdat zijn jongere broer na vijf jaar in de VS onverwachts terugkeert. Michael herkent hem niet meer en na een emotionele confrontatie stort hij in. Hij doet alles fout, verwaarloost zijn werk en schoffeert zijn klanten. Resultaat: hij wordt ontslagen. Om te voorkomen dat hij de volgende dag het kantoor niet meer in kan, sluit hij zich op in de kantine. Het is het stomste wat hij had kunnen doen. Want die nacht bevindt hij zich op het verkeerde moment op de verkeerde plek. Hij is getuige van een moord waarvan hij zelf de schuld zal krijgen. Michael slaat op de vlucht, maar hij kan eigenlijk nergens heen. Terwijl de jacht op hem is geopend, probeert hij zijn onschuld te bewijzen, maar overal stuit hij op meneer Miller, een ongrijpbare man die alles over hem lijkt te weten.
Zijn tweede strop kwam na een hevige worsteling met het manuscript, vertelde hij vier jaar geleden in een interview. Na lezing van de eerste versie moest het boek helemaal omgegooid worden. ‘Zowel Anneloes (Timmerije, echtgenote, red.), mijn eerste lezer, als mijn uitgever vond dat het anders moest worden aangepakt. Alles zat erin, maar het deed niets. Toen ben ik maar weer opnieuw begonnen.' Den Tex is niet moeilijk te overtuigen, zegt hij zelf. ‘Weet je wat het is: meestal weet ik het zelf ook wel dat er iets aan schort.'
De invloed van internet
Niet alleen in De macht van meneer Miller, maar ook in zijn andere thrillers Onmacht, Wachtwoord en CEL speelt de invloed van internet op ons leven een grote rol. ‘Wat mij trekt in die digitale techniek is dat die de wereld verandert’, aldus Den Tex. ‘Het verandert ons begrip van de wereld. Stel, je zet drie mensen naast elkaar: mijn jonge nichtje, ik en mijn moeder. De laatste begrijpt er helemaal niets van. Internet, e-mail, ze weet niet wat het is. Ze begint niet aan een mobiele telefoon. Ik heb er een redelijk begrip van, maar de mensen die zo oud zijn als mijn nichtje gaan totaal anders om met internet. Het besef van wat je wel of niet kunt doen en hoe je omgaat met informatie, dat verandert. Ik zet zelf wel eens wat dingen op het net, maar andere zaken ook weer niet. Mensen van twintig denken daar helemaal niet over na, dat hoort ook bij die leeftijd. Dat heel anders omgaan met privacy en wat dat voor impact heeft op iemands leven, vind ik interessant.’
Ook al schrijft hij zelf over identiteitsfraude, Den Tex bekent dat hij vreselijk is waar het gaat om bescherming van zijn eigen privacy. ‘Ik wijzig niet de hele tijd mijn wachtwoorden. Ik ben al blij dat ik ze onthouden kan.' Hij is wel al eens slachtoffer geworden van identiteitsdiefstal. ‘Een keer heeft iemand mijn creditcard misbruikt om iets te kopen. Ik kwam erachter toen ik de pas wilde gebruiken en ontdekte dat de kaart geblokkeerd was. Toen ik daarover belde, zei de bank dat er een aankoop werd gedaan die niet in mijn bestedingspatroon paste. Iemand wilde een muzieknummer van iTunes kopen voor 99 dollarcent. Normaal doe ik dat nooit. Software van de bank, die jouw aankopen bijhoudt, registreerde dat en blokkeerde daarop mijn pas. Eerst denk je 'goh dat doen ze goed'. Maar even later denk je 'vind ik dit wel leuk'. Het is de bankvariant van wat de overheid ook doet: bespieden met camera's, controleren en bewaren van e-mails, telefoongesprekken.’
Nog even terug naar het persbericht van uitgeverij De Geus uit 2006 over Den Tex’ boek. Daarin wordt ook tv-presentatrice Astrid Joosten geciteerd. Waarom zij haar zegje doet, staat er niet bij. Wellicht omdat Joosten destijds Den Tex via een omweg op het idee bracht voor zijn thriller Schijn van kans waarmee hij zijn eerste Gouden Strop won. Wat Joosten zegt in dat persbericht komt nu in deze roerige tijden van fakenews - ontzettend naïef over. ‘Een wereldwijd netwerk van mensen en computers is bezig de opinie van de hele wereld, ons allen dus, te manipuleren. Onvoorstelbaar en tegelijkertijd zo voorstelbaar. Griezelig echt.’
Bekijk hier de canon tot nu toe
