De 77 beste Nederlandstalige thrillers / 13. Daglicht

De volgens critici grootste kanshebber op de Gouden Strop ging er op die dinsdagavond 2 juni 2009 inderdaad met de thrillerprijs vandoor. Marion Pauw won met haar derde spannende roman Daglicht de belangrijkste thrillerprijs in het Nederlandse taalgebied, haar concurrenten Gauke Andriesse, Luc Deflo, Bavo Dhooge en Judith Visser bleven met lege handen achter.

Pauw was de eerste Nederlandse en de tweede vrouw die de Gouden Strop mee naar huis mocht nemen. In 2005 won de Vlaamse Johanna Spaey de prijs met haar debuut Dood van een soldaat.

De jury noemde het boek van Pauw 'meer dan zomaar een spannend verhaal'. De verhalen van de alleenstaande advocate Lisa en de autistische Ray, die wegens moord in een kliniek zit, vervlechten volgens de jury langzaam maar zeker tot één geheel. Ray heeft tbs gekregen die hij gezien zijn karakter niet kan hebben gepleegd. Lisa komt Ray op het spoor en probeert hem vrij te pleiten. De enige manier waarop dat kan is het vinden van de echte dader. De jury: ,,Terwijl flashbacks het verleden onthullen, worstelen de twee hoofdpersonen met de interpretatie van dat verleden.'' Vooral de autistische Ray was met veel inlevingsvermogen geschetst, luidde het oordeel. 

De jury zei ook te kiezen voor een auteur die 'met elk boek bewijst een stap verder te kunnen gaan, een auteur die de moed heeft om persoonlijke omstandigheden (Pauws zoon Jiri lijdt aan Asperger, een aan autisme verwante stoornis, red.) in een spannend boek te verwerken'. Pauw zei in een eerste reactie 'flabbergasted' en 'totaal sprakeloos' te zijn. Maar twee uurtjes later gaf ze in de Melkweg, waar het lezerspubliek toen nog van harte welkom was op de Avond van het Spannende Boek, gewoon een 'workshop thrillerschrijven' met collega-auteur Elle van Rijn. Alsof er niks was gebeurd. 

Pauw koos voor een autistische hoofdpersoon, omdat zo iemand zich continu onveilig voelt, liet ze eerder in een interview weten. 'Hij weet immers niet hoe hij het gedrag van mensen om zich heen moet interpreteren. Bovendien wilde ik het verhaal vertellen van iemand die onschuldig in een tbs-kliniek terecht komt. Dat lukt alleen als er een aantoonbare stoornis is. Bovendien is Ray, de hoofdpersoon, niet in staat om zich adequaat te verweren door zijn autisme.'

Volgens de Gouden Stropwinnares is een trage opbouw kenmerkend voor de hedendaagse traditie van literaire thrillers. 'Wen er maar aan', zei Pauw in een interview met Gijs Korevaar, lid van de jury die haar de Gouden Strop toekende, in het Algemeen Dagblad. 'Het is hoe de Nederlandse literaire thriller er vandaag de dag uitziet.' Pauw reageerde op een opmerking van Korevaar over haar vierde thriller Zondaarskind, die vooral in de eerste hoofdstukken vaart ontbeert. In het winnende Daglicht zitten literaire elementen te over, stelde de schrijfster. 'Er is sprake van gelaagde karakters, karakterontwikkeling, symboliek, thematiek en een bepaald stylistisch niveau. Maar los daarvan is literaire thriller gewoon een marketingterm dat een bepaald genre aangeeft...'

Bekijk hier de canon tot nu toe