De 77 beste Nederlandstalige thrillers / 17. De eetclub

Saskia Noort heeft jarenlang gewoond in het Noord-Hollandse Bergen. Het nabijgelegen kustdorp Bergen aan Zee geeft ruimte aan veel te grote villa’s met zwembad en hier en daar een jacuzzi, gelegen aan, zoals dat heet, lommerrijke dreven. Het is typisch zo'n plaats waar haar tweede thriller De eetclub zich zou hebben kunnen afspelen. Een perfect decor voor vijf bevriende yuppenstellen die aanvankelijk met groot enthousiasme bij elkaar over de gemarmerde vloer komen.

De eerste scheuren in het vriendenclubje worden echter zichtbaar als het huis van Evert en Babette Struyk in vlammen opgaat. Evert komt daarbij om het leven, zijn vrouw en hun twee kinderen weten zich ternauwernood te redden.

De 'eetclub' is geschokt. Karen, de hoofdpersoon uit het boek, vangt haar vriendin en kinderen op. Maar ze komt tot de ontdekking dat de vriendschap in het clubje niet onvoorwaardelijk is. Als er nog een slachtoffer - letterlijk - valt, wordt het duidelijk dat bepaalde mensen belang hebben gehad bij Everts dood.

Lust en overspel, list en bedrog, wantrouwen en jaloezie, het zijn bepalende elementen in deze sterke thriller van Saskia Noort, bomvol verrassende wendingen op de juiste momenten. Het is vooral geen autobiografische roman, zegt de schrijfster annex columniste in diverse interviews. ‘Er zitten wel elementen in die ik zelf heb meegemaakt. Maar mijn vrienden zijn échte vrienden.’

De eetclub begon als een grap, legt ze uit. ‘Toen ik nog tijd had, had ik ook zo'n clubje met een aantal vrienden. Op een avond vroeg een van hen of ik weer een boek aan het schrijven was. 'Hoe ga je het noemen', vroeg ze. 'De eetclub', zei ik. Het was een beetje een zuur grapje omdat we juist een discussie over het voortbestaan van de club hadden. Maar aan de andere kant is het een prachttitel want het is een heel mooie arena om iets fout te laten gaan.'

Noort wilde in haar boek ook het fenomeen van vrouwenvriendschappen belichten. ‘In mijn columns voor Marie-Claire heb ik daar veel over geschreven. Ik verbaasde me er namelijk ontzettend over hoe ontiegelijk hypocriet vrouwen met elkaar omgaan. En hoe ze zich daar ook mee bezighouden, terwijl mannen daar eigenlijk nooit zo mee bezig zijn. Mannen zijn vaak oppervlakkiger bevriend, maar wel trouw in hun vriendschap. Vrouwen kunnen over hun beste vriendin de naarste dingen zeggen. Dat leidt te vaak tot nare dingen, intriges en zo.' 

De keerzijde van het succes

De eetclub is een van de meest succesvolle boeken uit Noorts oeuvre. Van het boek werd ruim een half miljoen exemplaren verkocht. Bij een telling in het voorjaar van 2016 constateerde de schrijfster dat ze in totaal 2,7 miljoen boeken heeft afgezet. Met de Franse vertaling van het boek won ze in 2010 de Prix SNCF du Polar, een prijs vergelijkbaar met de NS Publieksprijs. Het was de eerste literaire prijs voor de schrijfster, die in 2013 werd onderscheiden met de Meesterprijs van het Genootschap van Nederlandstalige Misdaadauteurs.

Het succes heeft ook een keerzijde: in 2010 stelde de jury van de Gouden Strop vast dat de schrijfster veel wordt nagebootst. Er waren tal van Saskia Noort-klonen onder de inzendingen. Noort trok daaruit de conclusie dat ze dan wel nooit meer de Gouden Strop zou krijgen. En twee jaar geleden verloor Noort een rechtszaak over vermeende gekopieerde elementen uit De eetclub. Het Reservaat van Liselotte Stavorinus zou volgens Noort elementen uit haar boek bevatten, maar daar was de rechter het niet mee eens.

Bekijk hier de canon tot nu toe