De 77 beste Nederlandstalige thrillers / 27. Close-up
Met Close-up schreef Esther Verhoef het best verkochte spannende boek van 2007. Van het boek werden dat jaar tussen de 200.000 en 250.000 exemplaren verkocht. Het was overigens lang niet het allerbest verkochte boek destijds. De Brabantse thrillerschrijfster moest toen haar meerdere erkennen in J.K. Rowling die 591.888 stuks verkocht van Harry Potter en de Relieken van de Dood, Sonja Bakker (Bereik én behoud je ideale gewicht, 554.908 exemplaren) en Khaled Hosseini (De vliegeraar, 521.926 exemplaren).
Maar auteur van het best verkochte spannende boek is natuurlijk ook een titel die je op je curriculum vitae bijgeschreven wil zien. En ook nog genomineerd worden voor de Gouden Strop én de NS Publieksprijs, wat een weelde. Tegen alle voorspellingen in won Verhoef toen niet de Strop. Haar boek was door kritiek en publiek omarmd en zij was de enige vrouwelijke auteur tussen de kanshebbers. 'Eerlijk gezegd hadden wij verwacht dat zij zou winnen', zei collega-auteur Roel Janssen achteraf. 'Het zou me niet hebben verbaasd wanneer de jury haar genre had willen belonen. Dat was een redenering die ik had kunnen volgen.' Janssen won zelf de prijs met De tiende vrouw en dat wat het laatste wat hij verwacht had. 'Wat het natuurlijk des te leuker maakt.
Dr. Phil
De publicatie van Close-up ging in 2007 gepaard met een overweldigend mediaoffensief. In tijdschriften en op tv, overal dook Verhoef op om kond te doen van haar nieuwste literaire thriller, Close-up. Niets bleef onbesproken. Zo kwam de lezer destijds te weten dat ze wel eens gehuild heeft bij een aflevering van Dr. Phil, dat haar Porsche voor haar ogen in de fik vloog, dat ze niet vrij is van enige zwaarmoedigheid, dat ze ooit euthanasie pleegde op een goudvis van 17 en dat ze niet in God gelooft. Verder heeft ze niets met politiek. 'Ik ben niet links, niet rechts en ook niet rechtdoorzee', tekende Elsevier op.
Net als haar later verfilmde thriller Rendez-vous is ook in Close-up de hoofdrol weggelegd voor een jonge vrouw. Ditmaal gaat het om Margot Heijne, een Brabants roodharig meisje, wier echtgenoot is vreemdgegaan. Hij vond haar te dik. Margot is helemaal van de kook, haar zelfbeeld is lager dan wenselijk wordt geacht. Ze woont in het bruisende Den Bosch, in een herenhuis aan de gracht, maar bij Margot zijn de bubbels uiteengespat. Ze bevindt zich op een doodlopende weg in haar leven.
Om de zinnen te verzetten boekt ze met een collega een trip naar Londen. Maar de collega haakt op het laatste moment af, waarna Margot besluit alleen te gaan. In Londen ontmoet ze de Nederlandse kunstfotograaf Leon Wagner, die haar wereld op zijn kop zet. Ze leert door hem haar creatieve ik kennen, maar verlegt onder invloed van deze dominante knaap ook op seksueel gebied haar grenzen.
Een andere lijn in het boek is die van een moordenaar die voor het eerst toeslaat met het lang genoeg onderdompelen van een vrouw in een badkuip. Uiteindelijk richt deze killer ook het vizier op Margot. Voor wie Verhoefs actiethrillers gewend is, ontwikkelt Close-up zich op een bijna tergend langzame wijze. Maar geduld wordt hier ruimschoots beloond met een donkere thriller met uitgewerkte karakters en goede dialogen, die broeit zonder ook maar een moment ranzig te worden en een plot heeft om je vingers bij af te likken. En voor wie het ooit heeft meegemaakt, is de beschrijving van een dramatisch verlopen Brabantse bruiloft in Close-up een feest der herkenning.
Geen boodschap
In een interview met de Volkskrant zegt Verhoef geen wereldverbeteraar te zijn. Toch is er iets van een boodschap in Close-up terecht gekomen. Zo gaat Leon tekeer tegen de gekte van de consumptiemaatschappij en een door de media opgedrongen ideaalbeeld waar vrijwel niemand aan kan voldoen. 'Wat Leon die avond zegt tegen Margot is inderdaad hoe ik er toen over dacht: Mooi is subjectief, het laat zich niet uitdrukken in kilo's. Ik heb geen boodschap vooraf die ik wil uitdragen, maar was op dat moment wel met het hedendaagse schoonheidsidee bezig. En daardoor komt het automatisch in het boek terecht.'
