De 77 beste Nederlandstalige thrillers / 4. De terugkeer van Sid Stefan
Met dit boek won schrijver en toneelcriticus Gerben Hellinga de Gouden Strop 1989. Sid Stefan is een vijftiger vol bravoure met een groot netwerk. Hij werkt als freelancemedewerker bij de Amsterdamse vestiging van een internationaal koeriersbedrijf.
Een vage bekende uit zijn kennissenkring benadert hem om erachter te komen wat er met zijn dochter is gebeurd. Het meisje, Manja Middelton, is vijf jaar geleden met onbekende bestemming vertrokken. Haar meest recente spoor leidt naar de Verenigde Staten.
Voor Sid Stefan het weet reist hij af naar Amerika. Daar belandt hij in een achtbaan van enerverende gebeurtenissen met als herkenningspunten: New York en Maine, de maffia en de FBI. En dan is er nog een verknipte Nederlandse kunstschilder die snuffmovies maakt als hij zijn slachtoffers in stukken zaagt. Wat voor onze held begint als een lichtzinnig avontuurtje wordt uiteindelijk een bizarre krachtmeting die eindigt met een huiveringwekkende ontknoping.
Een man van actie
Sid Stefan is ook de held in een handvol andere boeken van Hellinga. Sid is een man van actie, terwijl zijn geestelijk vader vrij huiselijk is, erkende Hellinga in een interview met Trouw. Wat hij gemeen heeft met de held is dat hij niet van luxe houdt en een hekel heeft aan overproductie. Sid Stefan zegt over zichzelf: ‘Ik denk dat ik mijzelf een romanticus kan noemen.’ ‘Die overeenkomst is er’, zegt Hellinga. ‘Maar Sid is toch een heel ander iemand. (…) Natuurlijk gebruik ik voor hem bepaalde kanten van mezelf, maar andere weer niet. Hij is bijvoorbeeld altijd bezig met kleren en zo, dat is precies mijn tegendeel. Ik neem niet iemand als model, maar ontleen sommige van zijn eigenschappen wel aan anderen.’
Hellinga weet niet meer hoe hij aan de naam Sid Stefan is gekomen. ‘Ik wou een naam hebben die overal past, die niet aan een taal vastzat. Namen zijn moeilijk te bedenken, maar erg belangrijk. Je kan het telefoonboek opslaan om te kijken of een naam echt bestaat, want het moet wel een bekende zijn, maar hij moet weer niet te veel voorkomen. Sommige schrijvers werken met alleen voornamen, maar die zijn vaak zo beladen.’
De terugkeer van Sid Stefan was meteen de laatste thriller met deze freelance luchtkoerier in de hoofdrol. In 1999 verscheen De stille, nu met Paul Steenman als belangrijkste hoofdpersoon. Hij is gescheiden, vader van een dochter en rechercheur bij de Amsterdamse politie. Wanneer een vriend en collega door een beoordelingsfout van Steenman om het leven komt, raakt deze aan lager wal. Hij wordt alcoholist en geeft zich over aan de cocaïne. Wanneer hij op non-actief wordt gesteld, start hij op eigen houtje een onderzoek naar de moordenaar van zijn collega.
In de Crimezone Thrillerencyclopedie lezen we waarom Hellinga afscheid heeft genomen van Sid Stefan. ‘Als je het wil maken als schrijver, moet je eigenlijk veel boeken over dezelfde hoofdpersoon schrijven. Dan bouw je een groot publiek op. Dat heb ik ook geprobeerd met Sid Stefan. Maar na vier boeken verveelde het me en bij het vijfde heb ik het bijltje er bij neer gegooid en ben ik toneel en televisiescripts gaan schrijven. Dat is mijn handicap: dingen gaan me vervelen en dan zoek ik wat anders. Ik heb niet het uithoudingsvermogen steeds hetzelfde te blijven doen.’
Bekijk hier de canon tot nu toe