De 77 beste Nederlandstalige thrillers / 50. Geboren verliezers

Als auteur wiens boeken door Ambo|Anthos worden uitgegeven, wordt Elvin Post regelmatig gevraagd naar het 'label' dat zijn boeken meekrijgen. Dat van literaire thriller. Is deze benaming wel terecht? In een column, tien jaar geleden gepubliceerd in het Literair Thriller Magazine (!) schreef Post aldat hij altijd met hetzelfde antwoord op de proppen komt. 'Dit label maakt de thrillers van Anthos herkenbaar voor de boekhandel en het lezerspubliek.' 

Vasthoudende types die van Post willen weten of hij vindt dat hij literair bezig is, dient hij op de volgende manier van repliek. 'A) ik weet niet wat literatuur is en b) ik ben al schrijvende niet bezig met de vraag of ik 'literatuur bedrijf'. 'Het verhaal zo goed mogelijk vertellen eist al alle aandacht op.'

Een afdoende antwoord, lijkt ons, dat hij zeker met zijn in 2008 verschenen derde thriller Geboren verliezers in praktijk brengt. Het boek is hard en cynisch, bevat ook de nodige humor en is niet gespeend van een flinke portie maatschappijkritiek. 

'A) ik weet niet wat literatuur is en b) ik ben al schrijvende niet bezig met de vraag of ik 'literatuur bedrijf'

Yohimbethee

Evenals zijn twee eerste thrillers speelt ook Geboren verliezers zch af in de Verenigde Staten. Een van de hoofdrolspelers is Sean Withers, een beruchte dopedealer in de al even beruchte wijk Washington Heights in New York. Hij drinkt dagelijks een potje thee, getrokken van de bast van de yohimeboom. Dat schijnt namelijk de seksuele prestaties aanzienlijk te verbeteren. Het zorgt voor een hogere libido en de jongeheer blijft voor langere tijd paraat. 

Whiters' leven is niet het enige dat door – de handel in – drugs wordt bepaald. Neem de broers Russell en Romeo Easley. Russell is in dienst van Sean als loopjongen en uitkijkpost. De 15-jarige Romeo heeft ook voor Sean geklust, maar was toch te soft voor dit type werk. Romeo, die graag leest, verkoopt nu tweedehands tijdschriften op 6th Avenue. Zijn baas is Vernon Baxter, een voormalig crackjunk. De broers Romeo en Russell moeten voor hun eigen kostje zorgen, aangezien hun moeder Pearl meer de focus heeft op whisky.

En dan is er nog Vivian Franco, de vriendin van Sean, die hij heeft opgepikt uit een nachtclub. Zij houdt zich onledig met het verzorgen van haar hondje, een Jack Russell dat een blauw jasje draagt en luistert naar de naam Zebra. Vivian is ook een regelmatige bezoekster van bijeenkomsten waarin dromen worden geduid.

Geen van de karakters heeft een vrolijk stemmende levensloop. Het zijn zonder uitzondering geboren verliezers, die in de iconen van de entertainmentindustrie hun helden zien: Bruce Willis, Madonna, Jack Nicholson, Oprah Winfrey, ja zelfs de afzichtelijke betweter Dr. Phil. Het leven van de geboren verliezers gaat z’n 'normale' gang, totdat een andere drugsdealer zich in het territorium van Sean Withers waagt. Dat levert risicovolle ogenblikken op voor Withers, maar eveneens voor Russell. En ook achter zijn tijdschriftentafel kan Romeo zich niet langer veilig wanen.

Bloedstollend spannend wordt het niet in Geboren verliezers. Het verhaal komt ook pas laat op stoom. En door al te veel details te verstrekken laat Post weinig aan de verbeelding over. Maar gaandeweg krijgt het verhaal de lezer toch in zijn greep. Dat komt niet alleen door de behoorlijk spitse dialogen, maar vooral door het maatschappijkritische aspect van de thriller. Geboren verliezers is harder, somberder, indringender en daardoor beter dan Posts debuut Groene vrijdag en de opvolger Vals beeld. Wrang én meesterlijk is bijvoorbeeld de terzijde over een moeder die een brief leest waarin haar zoon wordt opgeroepen voor uitzending naar Irak. Die zoon is al twee jaar eerder omgekomen, net als meer dan zeventig andere jongens die postuum werden bevolen zich te melden.

Bekijk hier de canon tot nu toe