De avond van alle angsten: Halloween
De viering van All Hallows Evening – Halloween in het kort – is uit de Verenigde Staten van Amerika over komen waaien, zo’n vijf jaar geleden. Het lijkt volgens de Volkskrant een omgekeerde evolutie doorgemaakt te hebben: ‘eerst zette de commercie Halloween in de markt, daarna werd het een traditie, daarna ging de landbouw op die traditie inspelen en gingen jager-verzamelaars op zoek naar pompoenen.’ Maar pompoenen maken nog geen Halloween natuurlijk.
Katholieken en Kelten
Het feest komt voort uit de katholieke traditie - de avond voor Allerheiligen (1 november) en Allerzielen (2 november) - en wordt gevierd ter herdenking van alle martelaren en heiligen. Er wordt gedacht dat Allerheiligen samengevloeid is met Samhain, een Keltische nieuwjaarsviering, gedurende de kerstening van noord-oost Europa, om het oprukkende christendom aanvaardbaar te maken voor de ingelijfde volken.
Met religie heeft het huidige Halloweenfeest weinig meer te maken: het gaat om schrikken, angst aanjagen, trick-or-treating en het vertellen (of lezen) van spannende verhalen. Dat in de afgelopen weken zogenaamde horrorclowns de Nederlandse straten onveilig maken past dus eigenlijk wel bij deze nieuwe traditie (hoe potentieel gevaarlijk en onverstandig dat ook is).
Halloween brengt dit jaar een groot aantal horrorshows, festivals en spookhuiservaringen met zich mee, zoals bijvoorbeeld Haunted Castle afgelopen weekend in Lisse, Fright Nights in pretparken en Halloween feesten door het hele land. Er kan overal gegriezeld worden.
Toeval of niet: de afgelopen maand zijn er vijf oorspronkelijk Nederlandstalige horrorboeken uitgekomen, die perfect (en soms letterlijk) bij Halloween passen. Maar wat is horror eigenlijk precies? Is het een extreme vorm van thriller? Of een akelige vorm van fantasy?
Halloween, horror en subgenres
Wat is horror als literair genre eigenlijk precies? Het is meer dan alleen een eng verhaal of een afschuwelijke scene; die komen voor in alle genres. Het is ook niet alleen spanning, want dat is ook een belangrijk kenmerk van de thriller. Zelfs bovennatuurlijke elementen zijn geen hard criterium.
Horror gaat er ten diepste om dat de lezer angst en/of afschuw ervaart door het lezen van het verhaal.
Daaronder vallen bijvoorbeeld psychologische horror, supernatural, gotische horror, splatter/ slasher, natuur- of lichaamshorror, de vele vormen van zombie- en monsterhorror en de Cthulhu mythos, zoals ooit bedacht door H.P. Lovecraft. Inmiddels hebben weerwolven en vampieren in groten getale de overstap gemaakt van horror naar urban fantasy, paranormale romantiek en slipstream, maar oorspronkelijk vormden ze het fundament van de griezel.
Daarnaast bestaan er horrosubgenres die gebruik maken van horrorelementen, zonder echt eng te hoeven zijn, zijn bijvoorbeeld actie horror, humoristische horror en parodieën.
Vijf nieuwe Nederlandstalige horrorboeken op de volgende pagina.
