De donkere kamer in het gouden ei
'De donkere kamer van Damokles? Hersenschimmen? Daar kóm je als docent Nederlands tegenwoordig toch niet meer mee aanzetten? Die zijn oud, ouderwets, die boeken zijn verstoft, klaar om in de kast te blijven en er niet meer uit te komen. Het smelt of De overgave zet je ook opzij; te moeilijk. Nee, beter zijn dan Komt een vrouw bij de dokter of Gijp. Boeken die verslonden worden, in bijna elke reiskoffer te vinden zijn en de NS Publieksprijs toch zeker wel met reden gewonnen zullen hebben. Toch?
Een lezer help je niet door louter makkelijke boeken uit de comfortzone aan te bieden. Zwemmen heb je ook niet geleerd door alleen op het droge te blijven. Leren koken heb je ook niet door slechts een kookboek te lezen. Sterker nog; alle nieuwe dingen leer je door elke keer een stapje verder te gaan, waarbij je (met hulp of een stok achter de deur) de uitdaging aangaat. Dus waarom dan niet bij het lezen van romans?
De taak van een docent is de lezer iets ‘nieuws’ en uitdagends aan te bieden. Ze verder laten kijken dan de boeken die ze in elke Top 10 vinden! Ze moeilijkere, andere, unieke romans aanbieden die uitnodigen tot nadenken, opiniëren of die misschien zelfs wel shockeren. Is Lezen voor de lijst niet een manier om de literaire wereld op eigen houtje (met een beetje hulp hier en daar) te ontdekken?
Daarbij moet je niet alle lezers in één mal willen duwen. Waar de een kan genieten van De overgave gaat het hart van de ander misschien sneller kloppen van Het smelt. Een ander is nog niet aan die boeken toe en doet er misschien goed aan een makkelijker, maar voor hem uitdagend, boek te kiezen.
Het lezen voor de lijst vormt slechts een hulpmiddel om een lezer een nieuwe boekenwereld te laten ontdekken en hem te helpen groeien. Een vooropgelegde vaste boekenlijst zorgt voor afkeer. Een enthousiaste docent die de lezer meeneemt in de wereld van de boeken, veel vertelt over boeken en schrijvers en lezers uitdaagt nieuwe of klassieke romans van niveau te lezen om zich zo te ontwikkelen bereikt het tegenovergestelde. Omarm lezen voor de lijst, maar laat de exacte invulling grotendeels vrij. Zorg wel voor niveau en uitdaging; neem de lerende lezer mee in de prachtige wereld vol pareltjes – wellicht door een stapel boeken mee te nemen - en laat zien hoe mooi het er is! Leg de minder uitdagende boeken aan de kant en probeer samen op zoek te gaan naar het juiste boek. Misschien met een ‘verstoft’ pareltje of een boek dat gelezen moet worden omdat het, laten we zeggen, speciaal of uniek is. Juist het onderwijs biedt de mogelijkheid in een veilige omgeving kennis te maken met deze boeken!'
Laat je horen
Ben jij docent Nederlands en wil je ook jouw mening met betrekking tot Lezen voor de Lijst laten horen? Schrijf een blogpost op Hebban onder de titel 'Lezen voor de Lijst' en wie weet lichten wij deze binnenkort uit op dit kanaal!
