De Europese Literatuurprijs 2023 gaat naar 'Kassa 19'
De Europese Literatuurprijs bekroont voor het dertiende jaar de beste hedendaagse Europese roman die in het voorgaande jaar in vertaling is verschenen. Zowel de auteur als de vertaler(s) van de winnende roman worden bekroond. Dertig kwaliteitsboekhandels stelden de longlist samen en legden deze voor aan de vakjury. Deze jury bepaalde in juni de shortlist en heeft nu bekendgemaakt dat Kassa 19 van Claire-Louise Bennett de winnaar is, vertaald door Karina van Santen en Martine Vosmaer. De prijsuitreiking vindt plaats tijdens Crossing Border Festival in Den Haag.
De jury vindt Kassa 19 een hoopvol boek. Het is een ode aan lezen en aan de literatuur, aan de bevrijdende kracht ervan. In De Groene Amsterdammer, mediapartner van de prijs, schrijft Thomas Heerma van Voss:
'Kassa 19 kun je zien als de wordingsgeschiedenis van een schrijver, van iemand die deels leert te leven via haar fantasie. Het is een wonderlijk, vol, associatief boek, meer een verhalenbundel dan een reguliere roman.'
In dezelfde recensie beveelt Heerma van Voss ook Poel aan, het debuut van Bennett dat deze zomer bij uitgeverij Koppernik in vertaling verscheen. Het laat zien dat de auteur direct al haar eigen toon had gevonden, verbrokkeld en vol, intellectueel en overdonderend.
De winnaar
Kassa 19
Claire-Louise Bennett, vertaald door Karina van Santen en Martine Vosmaer
In een arbeidersstadje ten westen van Londen krabbelt een schoolmeisje, betoverd door de eerste vonken van haar verbeelding, verhalen achter in haar schoolschrift. Terwijl ze opgroeit verandert alles en iedereen in brandstof voor haar vurige talent. De grote Russische man in de oude kastanjebruine auto die rondzwalkt in de supermarkt waar ze als caissière werkt en die haar een exemplaar toestopt van Voorbij goed en kwaad. De toenemende stapels met andere boeken waarin ze zichzelf verliest en vindt. Zelfs het op een verwoestende manier ontsporen van een vriendschap. De opwinding waarmee ze personages en scenario’s in haar hoofd oproept, wordt geëvenaard door de vreugde waarmee ze haar eigen weg door de wereld creëert.
Claire-Louise Bennett
Claire-Louise Bennett is de auteur van Pond, dat op de shortlist stond van de Dylan Thomas Prize, en won de White Review Short Story Prize. Haar verhalen en essays zijn gepubliceerd in The New York Times Magazine, Harper’s en andere tijdschriften. Ze woont in Galway, Ierland.
LEES VERDER / Boekenpraat over Kassa 19: Een uitdaging vol leeslust
De vertalers
Karina van Santen en Martine Vosmaer studeerden aan het Instituut voor Vertaalkunde in Amsterdam. In 1985 verscheen hun eerste gezamenlijke vertaling: Gezelschap van Samuel Beckett. Aanvankelijk vertaalden ze vooral uit het Frans, maar gaandeweg steeds meer uit het Engels. Ze vertaalden literatuur van onder meer Mark Z. Danielewski, Simon Schama, Salman Rushdie en Ali Smith. De laatste jaren vertalen ze ook uit het Afrikaans. Hun motto is 'consequent inconsequent', want vertalen is geen wiskunde.
Opvallend genoeg is het de tweede keer dat vertalers Van Santen en Vosmaer in de prijzen vallen. Dat zegt veel over de solide vertaalkwaliteit van dit duo en over de uitdagende opdrachten die ze aannemen. In 2020 werd hun vertaling Lente van Ali Smith bekroond met de Europese Literatuurprijs.
LEES VERDER / De columns van de Vertalersgeluktournee
De jury
De jury van de Europese Literatuurprijs 2023 bestaat naast voorzitter Christine Otten uit recensente en dichter Iduna Paalman namens De Groene Amsterdammer, literair vertaler Adri Boon (laureaat 2022) en boekhandelaren Erik Hoekstra (Broekhuis te Hengelo) en Jan Bouman (Voorhoeve te Hilversum).
Hebban Leesclub
Hebban organiseerde deze zomer vier online leesclubs rond de romans op de shortlist. Naast Kassa 19 waren dat Dunkelblum zwijgt van Eva Menasse (vertaald door Annemarie Vlaming), Oorlog en oorlog van László Krasznahorkai (vertaald door Mari Alföldy) en Kijk ons dansen van Leïla Slimani (vertaald door Gertrud Maes).
In het eindverslag van de leesclub rond Kassa 19 wisten de lezers dat ze een bijzonder boek tegemoet gingen. De uiteindelijke beoordelingen liepen dan ook sterk uiteen. 'Het verspringende en collage-achtige karakter van het boek zijn [...] erg uniek en origineel te noemen, maar kunnen ook pittig zijn om te lezen,' zegt een van de deelnemers.
'Wie houdt van poëtische mijmeringen, treft met Kassa 19 een pareltje.' – Uit het eindverslag van de Hebban Leesclub
