De 'graphic novel' - meer dan een strip
De uitgevers zitten bijgevolg niet stil: er zijn uitgevers van ‘gewone’ boeken die dit jaar (2016) voor het eerst een graphic novel gaan uitgeven (zoals Blossom Books) of er zelfs een aparte imprint voor gaan opzetten, zoals SubQ. Daarnaast zijn er een aantal gespecialiseerde stripuitgevers. Soul food comics bijvoorbeeld is een nog jonge uitgeverij die zich geheel wijdt aan de graphic novel.
'De oplages zijn klein, het publiek dat ze weet te vinden schaars, maar ze zijn er, mooie graphic novels! Ik ga voor de kunstwerkjes eronder – literatuur, een sterk beeld, een mooi design… De wisselwerking tussen woord en beeld en de verbinding die je daarmee maakt, het is deze tussenruimte die ik interessant vind.' - graphic novel-recensent Moira
Slechte naam
Strips hadden van oudsher in ons land een slechte naam (de kerk vond ze ondermijnend voor de goede moraal) en dat imago is hardnekkig gebleken. Nog steeds denken talloze mensen dat strips lezen nergens goed voor is, de fantasie niet prikkelt en ‘leeslui’ maakt.
De laatste jaren komt er meer het inzicht dat strips voor veel lezers - ook voor volwassenen - een waardevolle lees- en leerervaring bieden dan gewone boeken. Ik ben zelfs van mening dat een strip de lezer op veel meer manieren (contextueel, emotioneel, visueel) kan prikkelen en dus een rijkere ervaring kan bieden. Strips kennen immers een onuitputtelijke geschakeerdheid aan vormen, formaten en tekst-/ beeldinteracties hetgeen met name beeld-denkende lezers meer aanspreekt.
De laatste jaren komt er meer het inzicht dat strips voor veel lezers - ook voor volwassenen - een waardevolle lees- en leerervaring bieden dan gewone boeken. Ik ben zelfs van mening dat een strip de lezer op veel meer manieren (contextueel, emotioneel, visueel) kan prikkelen en dus een rijkere ervaring kan bieden. Strips kennen immers een onuitputtelijke geschakeerdheid aan vormen, formaten en tekst-/ beeldinteracties hetgeen met name beeld-denkende lezers meer aanspreekt.
'Wie Maus heeft 'gelezen' weet dat dit de enige manier was waarop Spiegelman dit verhaal kon 'vertellen'. Tekst en tekeningen omarmen. verdiepen, versterken en provoceren elkaar. Dat is de kracht van elke goede graphic novel.' - graphic novel-recensent Ellen
Logisch dus, dat ik in mijn omgeving merk dat opvallend veel creatieve en slimme mensen de graphic novel ontdekken, koesteren en uitdragen. En het moet gezegd: het aanbod van aantrekkelijke strips - en langzaam maar zeker ook van de graphic novel - wordt groter en boeiender. Van journalistieke werken en (auto)biografieën tot romans en educatieve boeken: het is er allemaal.
En dat is geen toeval. Ik merk dat veel jonge getalenteerde illustratoren en auteurs niets liever willen dan een echte graphic novel maken. Ze zien de graphic novel als de ultieme strip, nee, als de ultieme vorm van zelfexpressie. Een graphic novel maken en dan sterven, zoiets. Een goede graphic novel maken is - door de al genoemde veelheid aan mogelijkheden - dan ook best pittig, dus ik snap die voor sommigen fatale aantrekkingskracht wel.
'Hebben kinderen het alleenrecht op prentenboeken? Ik dacht het niet. Beeldromans vergen misschien een tikje meer inspanning van de volwassen lezer dan 'gewone' strips - door hun omvang, hun meer literaire gehalte, hun meer kunstige wisselwerking tussen tekening en tekst - maar bieden zo veel meer ruimte voor verhaal en diepgang dat de graphic novel stilaan terecht evolueert van niche naar nice!' - graphic novel-recensent Koen
Het is wel zo dat de grote diversiteit van dit type strips maakt, dat het vinden van het juiste boek een serieuze queeste kan worden. Omdat er bij nogal wat boekhandels kennis van en gevoel voor de strip ontbreekt, weten ze niet goed wat ze moeten inkopen noch - en dat is erger - hun klanten kunnen adviseren. Inmiddels zijn er initiatieven ontstaan om nieuwsgierig geworden lezers een handje te helpen.
Soul food comics
Soul food comics maakt er een missie van boeken uit te geven voor juist die lezers die de graphic novel nog niet (goed) kennen. Hebban vroeg ons daarom om kort iets te vertellen over onze eerste drie uitgaven en het geplande vierde boek.
Ben jij nu zo’n traditionele lezer die nieuwsgierig is om eens een graphic novel te proberen, dan is het voor september geplande Irmina echt een mooi ‘instapboek’. Het levensverhaal van een jonge ambitieuze vrouw voor en tijdens en na Nazi-Duitsland had net zo goed een gewone roman kunnen zijn, maar als graphic novel brandt het drama zich nog harder op je netvlies. Als de vrouw aan het einde van haar leven terugkijkt, is het raadzaam een zakdoek bij de hand te hebben. Mooi vind ik ook dat het boek gebaseerd op de dagboeken van de grootmoeder van de auteur.
Supercrash is een journalistieke strip over het ontstaan van de economische crisis.
Joris Luyendijk zegt hierover:
'Stripboek over ons economisch en financieel systeem, en de verrassende filosofische uitgangspunten daaronder. Erg goed gedaan, juist ook om zo’n belangrijk onderwerp bij mensen te krijgen die normaal met een enorme boog om boeken over economie en de banken heen lopen.'
Ontaard Verklaard heeft een zwaarder thema, maar heeft veel losgemaakt bij lezers. Het is het autobiografische verhaal van de auteur over hoe ze vanaf 12-jarige leeftijd werd misbruikt door meerdere mannen. Ze verkent en passant of en hoe de samenleving is veranderd als het gaat om seksueel geweld tegen vrouwen. Nooit expliciet en desondanks indringend en onthutsend.
Teleurstellen vergt lef is het autobiografische verhaal van de in Turkije opgroeiende Özge. Ze droomt van een vrij en creatief leven, maar groeit op in het keurslijf van de instabiele Turkse maatschappij van de jaren ’80 en ’90 en de hoge verwachtingen van haar vader. Gaat zij desondanks haar eigen stem vinden? Een verrassend boek waarin diepgang en humor hand in hand gaan, gemaakt in een inspirerende, collage-achtige stijl.
Ben jij nu zo’n traditionele lezer die nieuwsgierig is om eens een graphic novel te proberen, dan is het voor september geplande Irmina echt een mooi ‘instapboek’. Het levensverhaal van een jonge ambitieuze vrouw voor en tijdens en na Nazi-Duitsland had net zo goed een gewone roman kunnen zijn, maar als graphic novel brandt het drama zich nog harder op je netvlies. Als de vrouw aan het einde van haar leven terugkijkt, is het raadzaam een zakdoek bij de hand te hebben. Mooi vind ik ook dat het boek gebaseerd op de dagboeken van de grootmoeder van de auteur. Supercrash is een journalistieke strip over het ontstaan van de economische crisis.Joris Luyendijk zegt hierover:
'Stripboek over ons economisch en financieel systeem, en de verrassende filosofische uitgangspunten daaronder. Erg goed gedaan, juist ook om zo’n belangrijk onderwerp bij mensen te krijgen die normaal met een enorme boog om boeken over economie en de banken heen lopen.'
Ontaard Verklaard heeft een zwaarder thema, maar heeft veel losgemaakt bij lezers. Het is het autobiografische verhaal van de auteur over hoe ze vanaf 12-jarige leeftijd werd misbruikt door meerdere mannen. Ze verkent en passant of en hoe de samenleving is veranderd als het gaat om seksueel geweld tegen vrouwen. Nooit expliciet en desondanks indringend en onthutsend. Teleurstellen vergt lef is het autobiografische verhaal van de in Turkije opgroeiende Özge. Ze droomt van een vrij en creatief leven, maar groeit op in het keurslijf van de instabiele Turkse maatschappij van de jaren ’80 en ’90 en de hoge verwachtingen van haar vader. Gaat zij desondanks haar eigen stem vinden? Een verrassend boek waarin diepgang en humor hand in hand gaan, gemaakt in een inspirerende, collage-achtige stijl.
