De Tekentafel: illustrator Pyhai
Illustraties uit Tiril en de toverdrank © Pyhai
Vertel eens over de illustraties in het Kinderboekenweekgeschenk Tiril en de toverdrank? Hoe zijn deze illustraties tot stand gekomen en hoe was het om deze opdracht te krijgen?
Het was een flinke verrassing voor mij om deze opdracht te krijgen. Dat Bette en Gottmer mij deze opdracht toevertrouwden, met zo een groot publiek, was wel een bijzonder verzoek waar ik natuurlijk geen nee op kon zeggen!
Ik heb een grote liefde voor noordelijke, koude landen, dus het was een feestje om met dit verhaal aan de slag te gaan. Ik ben meteen vol de research ingedoken: lezen over Noorse mythologie en archeologische vondsten, uitzoeken hoe de architectuur en kleding in die tijd eruit zag, documentaires bekijken over Vikingcultuur en gebruiken.
Wat nieuw voor me was, was het werken in zwart-wit. Ik werk normaal gesproken veel met kleur, maar dit was voor het eerst dat ik voor een project zoveel in zwart-wit ging werken. Dat gaf ook meteen duidelijk richting voor de techniek. De eerste schetsen met inkt waren zacht en vloeiend, dat voelde niet passend. Toen ben ik het meer gaan zoeken in een meer ruwe, hoekige look en feel, geïnspireerd door houtsnedes – niet helemaal gepolijst en een tikkeltje ruig. Dat voelde meteen passend voor een verhaal dat zich in 13e-eeuws Noorwegen afspeelt.
'Ik werk normaal gesproken veel met kleur, maar dit was voor het eerst dat ik voor een project zoveel in zwart-wit ging werken.'
Foto's: © Steven van Velzen
Pyhai over...
Ik begon met illustreren toen … Toen ik klein was, maakte ik al graag kleine boekjes van allerlei soorten papier: van kladpapier, karton, kranten en reclamefolders knutselde ik boekjes in elkaar waar ik graag stripjes in tekende, waarin allerlei dieren en nagetekende knuffels de hoofdrol speelden. Later ontdekte ik het programma Paint op de computer waarmee ik kneuterige portretten van m’n toenmalige cavia tekende, dus het digitaal werken had ik ook al vroeg ontdekt.
Mijn eerste publicatie … was lang geleden, toen ik nog op de kunstacademie zat, zo’n 15 jaar geleden. Ik zette toen mijn tekeningen op mijn website en op die manier zagen mensen mijn werk, belandden mijn tekeningen in een paar internationale illustratiebundels en werd ik door Pica Educatief (nu Borre Educatief) gevraagd illustraties te maken voor een kinderboek. Daarna studeerde ik af met een zelfgebouwde kinderboekgame. Ik kreeg de smaak te pakken en ging in mijn uppie naar de Bologna Children’s Book Fair om een beter beeld te krijgen van hoe de kinderboekenwereld er verder uitzag. Dat was een heel inspirerende reis.
Ik werk graag met … houtskool – ik hou van het krassende en onvoorspelbare daarvan, en hoe het, bijna zoals klei, nog heen en weer te schuiven en te vervormen is. Daarnaast heb ik een grote liefde voor inkt – in Sumi-e (een Japanse tekentechniek met inkt, red.) vind ik het prachtig hoe concepten zoals ademhaling en observeren een wezenlijk onderdeel zijn van het maakproces.
Het meest trots ben ik op … Tiril en de toverdrank. Vanwege het enorme bereik, en hoeveel kinderen dat boek nu op de plank hebben staan. En daarnaast ben ik trots op het feit dat ik alleen maar leuk werk doe – naast het illustreren, haal ik ook enorm veel plezier uit mijn vormgevingswerk, voor boeken, theater en meer. Ik werk veel met Rose Stories en vind het te gek om, behalve als illustrator, ook de andere kanten van de boekenwereld mee te krijgen en daarin iets te kunnen betekenen.
'Ik hou van het krassende en onvoorspelbare daarvan, en hoe het, bijna zoals klei, nog heen en weer te schuiven en te vervormen is.'
De illustraties waar ik met het meeste plezier aan werk … gaan over andere culturen, spelen zich af in andere tijden, of laten de wereld zien vanuit een ander perspectief. Dat kunnen sprookjes of volksvertellingen zijn, mythen en sagen, maar ook bijvoorbeeld filosofische of spirituele verhalen waardoor je – ook al is het maar voor even – met nieuwe ogen naar de wereld kijkt.
De leukste / interessantste / meest uitdagende opdrachten om te doen … is de opdracht waar ik op dat moment mee bezig ben. Ik zorg er wel voor dat elke opdracht weer een compleet nieuwe uitdaging is: Ik weet nooit wat ik precies ga doen totdat ik het gedaan heb, dus ik laat me graag verrassen in de speurtocht die elke opdracht weer is: welke stijl en welke techniek past er het beste bij? En iedere keer leer ik weer wat nieuws: in het tekenen of de techniek zelf, of iets praktisch (zoals het stroomlijnen van mijn workflow) of zakelijks (zoals onderhandelen) eromheen – of allemaal.
Het verschil tussen het werken in opdracht en vrij werk … is dat er geen deadline is bij vrij werk, waardoor ik daar in de praktijk een stuk minder tijd voor vrij weet te maken. Dat wordt vast een goed voornemen voor het nieuwe jaar.
Illustraties uit Bijbel op rijm en De kikkerbilletjes van de koning © Pyhai
Het werken met de computer vind ik een voordeel want … ik werk zelf het liefste met een combinatie van analoge én digitale technieken. Door analoog te werken hou ik een connectie met de inhoud, en zit er gevoel en iets spontaans in een penseelstreek, een kras, een onbedoelde vlek. Werken met de computer maakt zó veel mogelijk: compositieschetsen opzetten en schuiven met onderdelen, kleurvariaties uitproberen, nét andere uitsnedes maken, een klein foutje herstellen. Ik hou precies evenveel van analoog en digitaal – zolang er maar ruimte is voor experiment, vaak leiden 'ongelukjes' die gebeuren tijdens het uitproberen tot weer interessante nieuwe beelden en ideeën.
De aandacht voor illustratoren in het boekenvak vind ik … Ook al heb ik persoonlijk geen grote behoefte om in de spotlight te staan, vind ik wel dat illustratoren en de vele, vele uren die in illustratiewerk wordt gegoten wel meer op waarde mogen worden geschat en meer belicht mogen worden. Immers, hoe meer illustratoren worden gewaardeerd en hoe zichtbaarder dat is in ook reguliere media, hoe meer tijd en ruimte dat hopelijk vrijmaakt voor illustratoren, wat mijns inziens twee belangrijke ingrediënten zijn voor kwalitatief en vernieuwend werk.
Ik zou willen dat ik deze boekenreeks had mogen illustreren: Ik heb geen specifieke boekenreeks in gedachten - wel een paar eigen ideeën en verhalen waar ik al even op aan het broeden ben. Het lastige is om keuzes te maken wat tijd betreft, en om dat te balanceren met alle andere mooie opdrachten die mijn kant op komen – maar dat is absoluut een luxeprobleem. Ik heb gelukkig helemaal geen haast, broed ondertussen lekker verder en vertrouw erop dat alles zich op het juiste moment gaat ontvouwen.
'Vaak leiden "ongelukjes" die gebeuren tijdens het uitproberen tot weer interessante nieuwe beelden en ideeën.'
Meer van Pyhai
Het Kinderboekenweek Tiril en de toverdrank ontvang je bij je favoriete lokale boekhandel van 6 tot en met 17 oktober gratis bij aankoop van 12,50 euro aan kinderboeken. Het Prentenboek Dromer is verkrijgbaar voor maar 7,25 euro.
