De terugkeer van het IJzeren Gordijn?
Hoe het allemaal begon...
Stalin, Lenin, de oprichting van de eerste Russische geheime diensten en een volk dat onderdrukt werd. Historische thrillers die een deel van de Russiche geschiedenis bevatten, hebben vaak een van deze elementen in zich. Kind 44 van Tom Rob Smith is een bestseller die in de prijzen viel en waarvan de verfilming zelfs verboden werd in Rusland. Het verhaal gaat over Leo Demidov, een jonge en toegewijde officier van de meedogenloze geheime dienst, wordt geconfronteerd met een kindermoordenaar. Leo heeft het gevoel dat de moorden op de een of andere manier met hem te maken hebben. Deze thriller laat de vergaande gevolgen van de Russiche dictatuur zien en wat het betekent als je opstaat tegen de onderdrukking. Verder lezen? Over het personage Leo Demidov verschenen ook de boeken Kolyma en Agent 6.
Terug naar de jaren '80 met Mosvka van Jack Grimwood, een thriller die door de Daily Telegraph als 'nog beter dan Kind 44' wordt bestempeld. Een week nadat de uit de gratie geraakte spion Tom Fox gestationeerd wordt in Moskou, verdwijnt de vijftienjarige dochter van de Britse ambassadeur spoorloos. Fox, die zijn eigen dochter verloor, wordt gevraagd haar te vinden. Bij zijn zoektocht ontdekt hij een spoor dat teruggaat tot de Tweede Wereldoorlog en waar een aantal van de invloedrijkste Russische maffiabazen, politici en militaire leiders bij betrokken zijn. Zij zitten niet te wachten op een buitenlandse spion die zich met hun zaken bemoeit. Zeker niet wanneer een seriemoordenaar op het punt staat nogmaals toe te slaan.
Dat de Russische leiders een behoorlijke schat aan geheimen achterlieten, vormt ook inspiratie voor Robert Harris die regelmatig de grens tussen fictie en werkelijkheid onderzoekt in zijn thrillers. In zijn thriller Archangel voert Harris een historicus op die in het leven van Josef Stalin duikt. Een oud-bewaker van Lavrenti Beria, voormalig hoofd van de Russische geheime politie, bezoekt historicus Fluke Kelso. De oude man beweert dat hij aanwezig was toen Stalin stierf en vertelt over een mysterieus schrift dat Beria toen heeft ontvreemd. Kelso besluit het verhaal te onderzoeken, maar wat begint als een onopvallend bezoek aan de staatsarchieven ontaardt in een levensgevaarlijke achtervolging tot in het uiterste noorden van Rusland.
Een klassieker van Frederick Forsyth mag natuurlijk niet ontbreken in deze lijst. In 1979 bracht de Engelse schrijver zijn thriller Het alternatief van de duivel uit, waarin hij de gespannen relatie tussen Rusland en de Verenigde Staten in een fictief jasje benaderd. Rusland staat aan de vooravond van een grote hongersnood. Noodgedwongen vestigen de Russen hun hoop op de Verenigde Staten. Maar dan raakt een Russische tanker op weg naar Nederland in moeilijkheden. Een groep jonge Oekraïners kaapt het schip om zo de vrijlating van twee gevangenen af te dwingen. De wereldverhoudingen raken gespannen. Een atoomoorlog tussen Rusland en de Verenigde Staten lijkt onafwendbaar. Kan de dreiging op tijd worden afgewend of zal de wereld ten onder gaan?
Hackers, spionnen en een cyberoorlog
Een cyberaanval is nu de nieuwe manier om de vijand op zijn knieën te dwingen. De Zweedse schrijver Martin Österdahl studeerde Russisch en verdiepte zich jarenlang in de politiek van Oost-Europa. In zijn thriller Vraag niet om genade trekt hij de lijn van intrige verder; wat als je geliefde spoorloos verdwijnt en in handen is van een gevaarlijk individu? Hoofdpersonage Max Anger reist af naar Sint-Petersburg vlak nadat het telefoonnetwerk in Stockholm is stilgelegd door een cyberaanval. Als duidelijk wordt dat zijn vriendin Pashie spoorloos is verdwenen, wordt hij gedwongen om de confrontatie met het verleden aan te gaan. Een verleden waar hij ook voor in de spiegel moet kijken.
Russische inmenging in de Amerikaanse verkiezingen is inmiddels een feit, maar schrijver Alex Berenson gebruikt het ook als een van de verhaallijnen in zijn boek De bedriegers waarin CIA-agent John Wells opnieuw in schimmige praktijken duikt. 'Het boek is ook zeker spannend, zelfs al weet je veel. Een aanrader voor iedereen die zo’n diepgaande, actuele en realistische insteek weet te waarderen,' oordeelt Hebban recensent Anne-Claire in haar recensie.
Schrijver Vince Flynn stond garant voor wapengekletter en spionageverhalen. Tegenwoordig werkt Kyle Mills verder aan de reeks rond geheim agent Mitch Rapp en in Red War moet hij alle zeilen bijzetten zodat de Russische leider geen allesvernietigende oorlog tegen het Westen begint. Als Rapp in zijn opdracht slaagt, dan is een oorlog afgewend. Maar als zijn missie ontdekt wordt, zullen Rusland en Amerika door zijn toedoen in een conflict verzeild raken dat geen van beide landen overlevingskansen biedt.
Bijna dreigde deze listmania gedomineerd te worden door mannen, maar voormalig CIA analiste Karen Cleveland vond de inspiratie voor haar debuutthriller Wat je niet weet in haar eigen beroepspraktijk. Wie zegt dat vrouwen ook niet opereren als een gehaaide spion? Vivian Miller is een toegewijde CIA-analist. Het is haar taak de identiteit te onthullen van zogeheten Russische 'slapers': spionnen op Amerikaanse bodem die een ogenschijnlijk doodnormaal leven leiden als Amerikaans staatsburger. Nadat ze weet in te breken in de computer van een hooggeplaatste Russische spion, stuit Vivian op een vertrouwelijk dossier dat de namen bevat van verschillende Russische spionnen. Een paar muisklikken later is alles dat belangrijk voor haar is - haar baan, haar echtgenoot en zelfs haar vier kinderen - in ernstig gevaar.
Welk spannend boek over de gespannen relatie tussen Rusland en de rest van de wereld is jou bijgebleven? Laat het weten in een reactie onder dit artikel!
