Interview /
De vijf w's volgens... John Brosens
Wie denkt John Brosens wel dat hij is?
'Een zestiger die haast heeft. Ik ben pas laat aan publiceren toegekomen. Fictieauteur zijn naast een baan voor de klas is onmogelijk: als je twee dingen met evenveel passie doet kun je van beide maar de helft van je doelstellingen halen.
Toen ik ging vutten lag er een stuwmeer aan ideeën, plotlijntjes en knipsels te wachten om in manuscripten verwerkt te worden. Daar vindt nog steeds verse instroming plaats, dus als ik gezond en wel vijfentachtig word, loop ik vanuit productief oogpunt niet tegen problemen aan. Alleen: uitgevers investeren over het algemeen liever in fris en fruitig aanstormend talent waar ze nog decennialang financieel plezier van kunnen hebben. Ik mag dus in mijn handen knijpen dat het lukt om jaarlijks een of twee nieuwe titels uit te brengen.'
Wat drijft John Brosens?
'Een bevriend psycholoog heeft me eens uitgelegd dat mijn passie om te schrijven voortkomt uit de beroerde relaties met mijn biologische vader en een hork van een stiefvader. Het zou allemaal één grote schreeuw om erkenning zijn. Het klopt dat ik als opgroeiend jochie nooit het genot heb gekend om met een echte vader te vissen, te voetballen en te vrijbuiten. Het zal wel meespelen, maar de behoefte in de prachtige wereld van boeken en verhalen rond te struinen komt ergens anders vandaan. Dat heb ik gewoon van mijn moeder geërfd. Tja, zegt de psycholoog, dan is alles te duiden als een neiging tot escapisme. Het zal wel. Een rottige jeugd is geen reden om je verdere leven door treurnis te laten vergallen. In mijn geval is het een gulle bron van inspiratie gebleken.'
Waar kunnen we u midden in de nacht voor wakker maken?
'Nergens voor. Zelfs niet voor een glaasje Drambuie, Bushmill’s of een pint of Guinness. Ik slaap diep en droomrijk en word steevast tegen zessen wakker.'
Waarom bemoeit u zich zo actief met de politiek?
'Ik raakte heel direct en actief betrokken bij het verzet tegen de overheidsplannen om geconcentreerd CO2 onder Barendrecht, mijn woonplaats, op te slaan. Dat heeft me een paar inzichten opgeleverd, bijvoorbeeld dat inspraak alleen werkt als je vanaf het allereerste moment bij plannen betrokken bent. Zodra het overleg in formele structuren belandt, is de burger te laat. In Den Haag mocht ik aanschuiven bij het overleg over die CO2-plannen, in de openbaarheid en – ik geef het toe - in kamertjes ergens achteraf.
Het was schokkend om te ervaren hoe Kamerleden, departementale beleidsmakers en zelfs twee ministers glashard weigerden argumenten aan te horen die niet met de plannen strookten. Hun trein reed al; de route was uitgestippeld. Alternatieven, hoe redelijk en onderbouwd dan ook, waren niet welkom. De mensen die in dit land beslissingen nemen laten zich leiden door domme arrogantie: zij weten het. Verzet wordt gezien als subversief en immoreel. Zij leven in een parallelle Haagse realiteit waarin geen plaats is voor burgers die hun legitieme belangen en die van hun omgeving verdedigen. Het democratisch systeem is failliet en laat ik eerlijk zijn: als thrillerauteur kan ik daar wel wat mee.
Achteraf hebben wij ons gelijk gescoord en dat smaakte zoet. Maar de nasmaak is bitter: officieel werden de plannen afgeblazen omdat ‘het draagvlak ontbrak’. Die formulering suggereert een democratische insteek, maar niets is minder waar. De ware redenen: het afvangen, transporteren, ondergronds opslaan en monitoren van CO2 bleek oneindig veel geld te gaan kosten en de termijn voor Brusselse subsidie was inmiddels verlopen. Bovendien: de gang naar de Raad van State die dreigde zou wegens de stuntelige voorbereiding op VROM en EZ desastreus verlopen en de regering aanzienlijk gezichtsverlies opleveren. Misschien heeft dat aspect wel het zwaarst gewogen. Niks milieubelangen dus, niks duurzaamheidsbeleid, niks veiligheid, niks gebrek aan draagvlak bij inwoners. De financiële factor telde, maar om politieke redenen was het not done dat gewoon te benoemen.
De Haagse politiek verwijdert zich van de Nederlandse burger met de snelheid van het licht. Hoe triest dat ook is: het gaat nog veel thrillerachtige verhalen opleveren. Uit de eerste hand, nog wel.'
Wanneer komt de Adriaan Broos in John Brosens naar boven?
'Mijn dichterlijk alter ego manifesteert zich voornamelijk wanneer ik de grens van land en water opzoek. Aan de uitgestrekte witte stranden van Les Landes, gewoon bovenop de duinen bij Dishoek of in Ierland aan de rand van de Atlantische Oceaan: het maakt niet uit. Ik beland dan in een haast magische realiteit die zowel rustgevend als inspirerend is.
Er is nu voldoende materiaal voor een tweede dichtbundel. Dat zal wel net als de eerste, Wateren & Luchten (2003), een uitgave in eigen beheer worden met een zeer bescheiden oplage. Voor dit type boekjes is nauwelijks een markt en zelfs gespecialiseerde boekhandelaren zijn er niet happig op. Maar hoe dan ook: het is heerlijk om te doen. Het is fantastisch een boekje in je vingers te hebben met eigen gedichten waar langdurig schrijven, schrappen, schaven en schuren aan vooraf ging. Heel bevredigend. Daar word je echt rijk van. Maar niet in financieel opzicht, natuurlijk…'
De Mediator Dodenlijst is verschenen bij uitgeverij PMA.
