De Vrienden van Hebban #25: Moira Macfarlane
‘Leuk zo'n uitnodiging voor het vriendenboekje van Hebban! Er zullen vast mensen zijn die me herkennen, maar lang niet iedereen. Mijn naam is Moira, 49 en woon in Zwolle met mijn man, 4 zonen, 2 katten en mijn boekenberg. De boeken moeten genoemd want zonder boeken is het huis ontdaan van zijn hart en direct niet meer herkenbaar als het mijne. Boeken die ik graag lees zijn literatuur, heel soms een rustige thriller of een Agatha Christie, boeken over een bepaalde kunstenaar of illustrator, graphic novels, poëzie of een geïllustreerde (jeugd)klassieker, zoals bijvoorbeeld Zijde van Alessandro Baricco dat wondermooi subtiel geïllustreerd is door Rébecca Dautremer.’
Ik zou de volgende auteur weleens willen ontmoeten:
‘Jeanette Winterson. Ze is een sociale einzelgänger, eigengereid, rebels, temperamentvol, ze is tough, ontzettend onaangepast (of meer flatterend 'autonoom') en zegt ongelooflijk interessante dingen. Het vuur waarmee ze praat daar kan ik met een enorm plezier naar luisteren. Maar bovenal is ze een goed waarnemer, ze ziet ongelooflijk veel en weet geregeld personages zeer treffend neer te zetten. Een sterk staaltje daarvan laat ze zien in haar boek Het gat in de tijd, haar hervertelling van The Winter's Tale van Shakespeare, erg van genoten.’
Zo ziet mijn ideale leesdag eruit:
‘Die vraag alleen heeft me de afgelopen week doen dagdromen en watertanden. En ik droomde mij een leesdag zónder de gebruikelijke afleidingen die ik thuis tegenkom zoals wasgoed wat ik nog even opvouw, de afwas, wat post met een deadline wegwerken of luisteren naar een eerder uit school gekomen puber die gezellig tegen me aan kletst en zijn dag uitgebreid doorneemt. De ideale leesdag, die ik binnenkort ga waarmaken (!), ziet er nu zo uit. Op een doordeweekse dag trek ik de deur achter mij dicht, stap op de fiets met in mijn tas een lekker leesboek, de krant, een boek met iets beeldends, een thermoskan koffie en wat versnaperingen. Het plezier begint natuurlijk al in de trein, een plek waar ik ontzettend graag ben met een boek. Dan op naar een bijzondere bibliotheek waar ik mij telkens op een andere plek kan nestelen, geen andere afleiding dan het uitzicht buiten, andere lezende/ studerende mensen, volle boekenkasten en knusse leeshoeken. Na de hele dag mij daar vermaakt te hebben (dat lukt!), incluis lunch met boek, ga ik weer naar huis om ná het avondeten terug te keren. Nu nog op zoek naar een gróte mooie bieb, misschien het OBA, die van Rotterdam... tips zijn welkom!’
Ik hecht totaal geen waarde aan dit boek:
‘Dit kan niet waar zijn van Joris Luyendijk. Bij de ondertitel 'onder bankiers' was ik al klaar met lezen, interesseert me echt totaal niet die financiële wereld en dan ook nog een heel boek erover...’
Naar dit boek kijk ik enorm uit:
‘Archipel van de hond van Philippe Claudel. Nét verschenen, nog niet gekocht. In september probeer ik namelijk naast uit eigen kast te lezen ook een maand lang geen boeken te kopen, vorig jaar haalde ik de 28e, knap, maar dit jaar wil ik het gaan waarmaken! Archipel van de hond staat dus bovenaan mijn lijstje voor oktober. Ik hou van zijn schrijfstijl, de manier waarop hij over de mens en de maatschappij schrijft en waardeer zijn heldere humanistische visie daarin. Het verslag van Brodeck vind ik één van zijn indringendste boeken.’
Deze overeenkomst heb ik met mijn favoriete boekpersonage:
‘Tijd en aandacht hebben voor iemand. Dat herken ik ook bij Momo, uit Momo en de tijdspaarders van Michael Ende (een jeugdboek uit 1973). Momo is een meisje dat helemaal in haar eentje in een amfitheater buiten de stad woont, ver weg van de haast, het geld en 'de tijdspaarders', de grijze heren die mensen steeds harder laten werken en hun tijd afnemen, waardoor ze de aandacht voor hun omgeving verliezen. Momo ziet het gebeuren, autonoom als ze is met haar geloof in waarden als vriendschap, met aandacht leven, fantasie en de tijd nemen voor elkaar, is ze ongrijpbaar voor de grijze heren en probeert ze de tijd te heroveren.’
Als ik voor een maand naar een onbewoond eiland zou gaan en ik mocht maar één boek meenemen, dan nam ik dit boek mee:
‘De ‘Hemel en Hel’-trilogie van Jón Kalman Stefánsson. Genoeg bladzijden om even zoet mee te zijn. Als ik daar dan direct een eiland bij mag uitkiezen, dan kies ik voor St. Kilda, helemaal aan het uiterste randje van de Outer Hebrides van Schotland. De trilogie van Jón Kalman Stefánsson sluit voor mijn gevoel daar prachtig bij aan. Zijn boek speelt zich weliswaar af in IJsland, maar de verlatenheid en onherbergzaamheid van het leven rond 1900 in afgelegen gebieden is denk ik vergelijkbaar. Het staat op nummer 1 van mijn top 25, zo fraai van taal, een geschiedenis vol poëtische overpeinzingen.’
Mijn boekenkast is ingedeeld op:
‘Hoofdcategorieën zoals kunst, graphic novels, geïllustreerde klassiekers, jeugd, informatief, poëzie, maar het grootste gedeelte beslaan de romans. De romans heb ik ingedeeld naar land van herkomst van de schrijver. Ik probeer elk jaar daar tenminste één nieuw land aan toe te voegen. Dit jaar is dat Portugal, ik had weliswaar al wel boeken die zich daar afspeelden, maar nog geen boek van een Portugese schrijver gelezen. Op dit moment lees ik daarvoor Het boek der rusteloosheid van Pessoa, de nieuwste herziene Privé-domein uitgave. Een boek vol intense intrigerende gedachten, ik kan er telkens maar een paar per keer lezen, want elke gedachte roept weer nieuwe gedachten bij mij op. Intensief maar verslavend.’
Dit boek geef ik vaak cadeau:
‘Ik vind het een sport om precies dat ene boek passend bij de persoon aan wie ik het geef te vinden, ik kan dan helemaal glimmen als diegene ervan gaat stralen, omdat die er zo blij mee is.’
Het eerste boek dat ik helemaal zelf las was:
‘Een boekje van Beatrix Potter, The Tale of Peter Rabbit. 'Christmas 1972 with lots of love from Aunt Margaret' staat er voorin geschreven, ik was dol op de tekeningen en het verhaal, het ging overal mee naar toe. Ik leerde gewoon lezen in klas 1 en ik was helemaal gelukkig dat ik het boekje nu eindelijk zelf kon 'lezen'. Vermoedelijk kon ik het lezen omdat ik het na al die jaren gewoon kon dromen, maar toch, ik herkende nu de letters en kon het met mijn vinger volgen, net echt! Voor het eerst zelf kunnen lezen dat blijft een magisch moment, op het moment assisteer ik als onderwijsassistente veel in klas 1 en mag ik het wonder van dichtbij weer meemaken.’
Zo zorg ik ervoor dat lezen leuk blijft:
‘Afwisseling. Voor elke bui heb ik een boek, er is nooit een periode dat ik niet lees. Op dit moment zit ik een beetje in een leesdip qua romans lezen, het is jaren geleden dat ik dat had. Op zo'n moment lees ik graag een boek als dat van Pessoa met zijn buitengewone overpeinzingen en wissel ik dat af met graphic novels of non-fictie. Graphic novels kies ik heel zorgvuldig uit op beeldtaal en verhaal. De beeldtaal van een graphic novel is net zo veelzijdig als dat er soorten en maten romans bestaan en nog meer dan bij een roman vind ik het belangrijk die af te tasten. Als ik dan een exemplaar naar mijn wens gevonden heb kan ik totaal verkocht en geraakt zijn door de beelden en wat er verteld wordt. Ik 'lees' ze langzaam, want een beeld lezen kan ik niet als ik eroverheen vlieg met mijn ogen, dan mis ik een dimensie. Het zijn boeken die ik vaak kort daarna alweer herlees, want eenmaal bij het einde zie ik wat ik in het begin nog heb gemist, in die zin dagen ze me uit. Drie van mijn mooiste recent gelezen graphic novels zijn Asterios Polyp van David Mazzucchelli, Gogo Monster van Taiyo Matsumoto en Portugal van Cyril Pedrosa. Jammer dat ik er geen beelden bij kan laten zien, want die zijn stuk voor stuk prachtig en elk in een totaal andere stijl getekend. In het geval van de manga Gogo Monster bijvoobeeld is de kaft wel relevant, maar dekt die geenszins de lading (en de lading bestaat níet uit het bestaande cliché grote ogen en roos haar). Mijn handen jeuken om er niet veel meer te noemen, maar hieronder ernaar vragen mag altijd.’
De volgende aflevering
'Ik nomineer Elke. De rubriek De vrienden van Hebban lees ik geregeld, erg leuk máár de gemiddelde leeftijd ligt nog wel wat hoog in het vriendenboekje, dat vraagt gewoon om verandering. Op zoek naar een jong iemand ging ik even buurten bij de Young Adult community, ik kom daar maar af en toe, dus had nog genoeg interessante ongelezen artikelen om aan te klikken. Zo zag ik Elke voorbijkomen, ze blijkt lid van de Young Adult Club te zijn en volgens mij ook al best wel een poos. Ik ken haar verder niet en ben erg nieuwsgierig welke vragen ze straks zal kiezen en wat haar antwoorden daarop zullen zijn.'
