Interview /
Doorgeefinterview: Anna Woltz - 'Veel Young Adult boeken zijn ook heel geschikt voor volwassenen.'
Anna Woltz schrijft veel boeken voor jongeren, boeken die zeer graag worden gelezen. De populaire auteur is dus uitermate geschikt voor een interview op Hebban Young Adult. Het doorgeefinterview is echter niet zomaar een interview. Hierbij wordt de keuze niet gemaakt door onze redactie omdat de auteur net een boek heeft uitgegeven of een prijs gewonnen, maar een mede-auteur heeft naar aanleiding van een boek een vraag die hij of zij graag aan de auteur wil stellen.
De vorige keer werd Mirjam Mous geïnterviewd voor het doorgeefinterview. Tijdens de laatste vraag vroegen we haar welk boek volgens haar behandeld zou moeten worden op Hebban Young Adult en welke vraag zij zelf aan die auteur wil stellen. Zij koos voor Honderd uur nacht geschreven door Anna Woltz en stelt haar dus de allereerste vraag.
Mirjam Mous: In Honderd uur nacht van Anna Woltz spat de liefde voor New York er vanaf. En wat een mooie zinnen! Voor mij was het ook een verrassend boek. De situatie na Sandy werd heel anders beschreven dan ik had verwacht. Ik dacht dat het beklemmend en beangstigend zou zijn, maar tijdens het lezen voelde ik vooral geborgenheid. Kaarsjes aan, onder de deken, de radio die zachtjes speelt. Mijn vraag is dan ook aan Anna: Was dat een bewuste keuze? En zo ja, waarom?
Wat leuk om te horen dat Mirjam Mous Honderd uur nacht mooi vindt! In het boek beschrijf ik New York zoals ik de stad zelf beleefde na orkaan Sandy, maar stiekem ook een beetje zoals ik hem had wíllen beleven. Ik was zelf helemaal alleen in NYC en zwierf dagenlang rond door een stad zonder elektriciteit. Dat was inderdaad beklemmend en een beetje beangstigend - en mijn hoofdpersoon beschrijft de stad zeker óók zo. Maar zij maakt de orkaanstad daarnaast ook anders mee: ze wordt verliefd en maakt echte vrienden. En dan kan een stroomstoring natuurlijk ook gezellig zijn, als je maar genoeg dekens en kaarsjes hebt... Het radioprogramma dat in het boek wordt beschreven (mijn hoofdpersonen luisteren daarnaar tijdens de stroomstoring), heb ik in het echt ook gehoord: met een piepklein transistorradiootje lag ik diep onder de dekens weggedoken te luisteren naar een programma waarin liedjes werden gedraaid die mensen 'de orkaan doorgesleept hadden'. In Honderd uur nacht horen mijn hoofdpersonen het Herfstlied van Tchaikovsky en Every Little Thing's Gonna Be Alright van Bob Marley - en dat waren precies de liedjes die ik zelf ook te horen kreeg daar in donker New York.
Kun je ons in het kort vertellen waar Honderd uur nacht over gaat?
Emilia (14) ontdekt iets vreselijks over haar vader en vlucht in haar eentje naar New York. Maar het appartement dat ze via internet huurde, bestaat niet. En er komt een verwoestende orkaan op de stad af. Gelukkig ontmoet ze twee Amerikaanse jongens en een bijzonder klein meisje. Met z'n vieren doorstaan ze de storm van hun leven.
Honderd uur nacht zou zeker geschikt zijn om te worden verfilmd. Een lezer schreef in een recensie: ‘Zou dit boek ooit verfilmd worden, dan heeft het de potentie om net zo'n klassieker te worden als The Breakfast Club.’ Hoe denk je daar zelf over en hoe zou je het vinden als dit boek werd verfilmd?
Natuurlijk zou ik het fantastisch vinden als mijn boek verfilmd wordt, maar het is geen goedkope film om te maken: het verhaal begint op Schiphol, maar de rest speelt zich af in New York. Je zou op locatie moeten filmen, je zou special effects nodig hebben voor de orkaan en daarna moet je een verwoeste stad laten zien. Mijn oplossing: Hollywood moet het boek verfilmen! Dat is natuurlijk niet zo heel waarschijnlijk, maar ook niet helemáál onmogelijk: mijn boek is net aan een Amerikaanse uitgever verkocht. Over een jaar ligt Honderd uur nacht dus in het Engels in boekhandels in New York - en misschien ook wel in Hollywood. Als een Amerikaanse producent of regisseur mijn boek nou mooi vindt.
Wat is je inspiratie geweest bij Honderd uur nacht? Of, hoe ben je op het idee gekomen?
Dat is makkelijk: ik woonde in de herfst van 2012 drie maanden in New York en maakte daar orkaan Sandy mee. Voordat de orkaan langskwam, was ik al hard op zoek naar een onderwerp voor een nieuw boek, maar na twee maanden had ik nog steeds geen echt goed onderwerp gevonden. En toen blies mijn onderwerp me bijna omver.
Waren er moeilijke momenten bij het schrijven van Honderd uur nacht? Zo ja, kun je een voorbeeld geven?
Bijna elk moment was moeilijk! Ik had gedacht dat het relatief makkelijk zou zijn om een verhaal te schrijven dat je voor een deel zelf hebt meegemaakt, maar het was juist veel lastiger. Ik weet namelijk écht hoe die lege, koude, duistere straten voelden na orkaan Sandy. Ik wilde de orkaan zo beschrijven dat je als lezer precies voelt en hoort en ziet wat ik toen zag - maar dat betekende dat ik veel minder ruimte voor fantasie had. Als ik bij een ander verhaal ontevreden ben over een scène, dan denk ik: weet je wat? Ik verzin gewoon lekker iets anders en dat komt dan hopelijk wél goed op papier. Maar bij orkaan Sandy zat ik vast aan de werkelijkheid.
Welke song past volgens jou het beste bij Honderd uur nacht?
Terwijl ik aan het schrijven ben, luister ik nooit naar muziek; dat leidt veel te veel af. Maar om in de stemming te komen luisterde ik naar veel New Yorkliedjes; bijvoorbeeld Empire State of Mind van Jay-Z en Alicia Keys - en natuurlijk de klassieker New York, New York van Frank Sinatra: Start spreading the news, I'm leaving today, I want to be part of it, New York, New York!
Veel auteurs ervaren bij het schrijven van een volgend boek een zekere druk die het soms lastiger maakt om te schrijven, hoe is dit voor jou als ervaren auteur?
Vaak heb ik daar helemaal geen last van, maar deze keer wel een beetje: mijn twee vorige boeken Honderd uur nacht en Mijn bijzonder rare week met Tess doen het allebei erg goed. Ze kregen prachtige recensies, worden vertaald. Honderd uur nacht in het Engels, Duits en Hongaars. Tess in het Duits, Frans en Japans. En deze zomer kreeg Tess een Vlag en Wimpel van de Griffeljury. Gelukkig zit ik nu weer totaal in mijn volgende boek en heb ik de vorige boeken echt achter me gelaten. Maar toen ik net begon aan mijn nieuwe boek schreef ik steeds zinnetjes waarvan ik dacht: o nee, dit is meer Honderd uur nacht of: dit zou Tess zo gezegd hebben. Het duurde een hele tijd voordat ik alle sporen van mijn vorige boeken uit mijn hersens had gewist.
Je bent naast het schrijven van boeken ook journalist. Wat trekt je hierin aan?
Ik begon ooit met het schrijven van columns; toen ik vijftien was schreef ik een jaar lang voor de Volkskrant over mijn leven op school. Dat beviel toen erg goed omdat het me nog niet lukte een heel boek te schrijven; een zomervakantie was te kort voor een roman. Maar eerlijk gezegd vind ik boeken schrijven nu leuker dan journalistiek; ik vond het saai worden om steeds over de werkelijkheid te schrijven. Voor mijn boeken gebruik ik nog steeds mijn eigen ervaringen, maar tegelijkertijd kneed en verander ik die ervaringen zodat er een nieuw verhaal ontstaat. En dat vind ik zo geweldig aan schrijven: je creëert een nieuwe, eigen wereld.
Wat is je relatie met je karakters in Honderd uur nacht?
Ik vertelde net dat je bij elk boek een nieuwe, eigen wereld creëert - en bij die wereld horen natuurlijk ook hoofdpersonen. Soms lukt het verzinnen van die karakters beter dan andere keren, en met de hoofdpersonen van Honderd uur nacht ben ik ontzettend blij. Emilia, Seth, Jim en Abby voelen voor mij als echte mensen. Ik zou graag bevriend met ze willen zijn en kan bijna zeggen: ik bén met ze bevriend. Van lezers hoor ik vaak dat ze het zo jammer vinden als Honderd uur nacht uit is, omdat ze nog meer tijd hadden willen doorbrengen met Emilia en de anderen - dat is voor een schrijver geweldig om te horen!
Kon je ze makkelijk loslaten na afloop van het schrijven?
Nee, van al mijn personages in al mijn boeken kon ik Emilia, Seth, Jim en Abby het moeilijkste loslaten. Vooral ook omdat er iets geks is gebeurd in mijn hoofd: als ik nu terugdenk aan orkaan Sandy zie ik niet mezelf door die koude, donkere straten lopen, maar Emilia en de anderen. In mijn echte, eigen herinneringen zijn mijn hoofdpersonen dus stiekem binnengeslopen. Eén keer dacht ik: waar is ook alweer dat blaadje van die ene New Yorkse boom dat ik toen als souvenir heb gedroogd? Het duurde een tijdje voordat ik me herinnerde dat ík dat blaadje niet gedroogd heb, maar dat Emilia dat deed.
Welke omstandigheden zijn van invloed op je boeken?
Alle omstandigheden! Ik moet geen honger hebben, ik moet het niet koud hebben, ik moet lekker zitten, er moet niet teveel lawaai om me heen zijn - en ik moet veel tijd hebben. Ik vind het heel lastig om écht keihard schrijven te combineren met veel afspraken: als ik scholen bezoek om over mijn boeken te vertellen, dan lukt het niet om 's middags als ik thuiskom nog te gaan schrijven. Als ik het einde van een boek nader, probeer ik dus heel weinig afspraken in te plannen, zodat ik een tijdje als een kluizenaar kan leven en zoveel kan schrijven als ik wil. Mijn vrienden zijn daar aan gewend, en weten dat ze me weer zien als het boek af is.
Zou je wel eens een boek voor volwassenen willen schrijven? En zo ja, welk genre en waar liggen de verschillen?
Op dit moment ben ik totaal gelukkig met kinder- en jeugdboeken. Ik schrijf zowel voor basisscholieren als voor middelbare scholieren en dat zorgt voor veel afwisseling. Daarbij vind ik jongeren stiekem een leuker publiek dan volwassenen; ik ben dus niet van plan om binnenkort over te stappen naar boeken voor volwassenen. Misschien als ik vijftig ben, maar dat zien we dan wel weer.
Krijgt het genre Young Adult volgens jou voldoende aandacht in Nederland?
Zeker. Dat was vijf en zeker tien jaar geleden niet zo, maar ik krijg de indruk dat het nu een erg populair genre is en dat ook steeds meer volwassenen naar een Young Adultboek grijpen als ze zin hebben in een 'lekker' boek. Dat vind ik erg leuk, want veel Young Adultboeken zíjn ook heel geschikt voor volwassenen.
Welk gepubliceerd boek had je zelf willen schrijven?
Pride and Prejudice van Jane Austen. Dat blijft een van mijn favoriete boeken. Het is goed geschreven, erg geestig en nog uiterst romantisch ook. Elizabeth Bennet en Mr Darcy zijn mijn favoriete liefdeskoppel in de wereldliteratuur.
Wanneer kunnen we een volgende boek verwachten en kun je alvast een tipje van de sluier oplichten?
Ik ben nu een boek aan het schrijven voor 10+. Het verschijnt in april en gaat Gips heten. Het speelt zich af in een ziekenhuis - maar verder kan ik er nog niks over vertellen!
En als laatste vraag de doorgeefvraag aan een volgende auteur: Welk boek zou volgens jou behandeld moeten worden op de Hebban Young Adult Portal en welke vraag zou je hierover aan de auteur willen stellen?
Ik zou graag een vraag aan Edward van de Vendel willen stellen. In januari verschijnt zijn boek Oliver en dat is een prequel op De dagen van de bluegrassliefde. Het is dus geen vervolg (sequel), maar het vertelt juist het verhaal dat voorafgaat aan De dagen van de bluegrassliefde. Ik vond dat boek erg mooi en ben heel benieuwd naar Oliver. Van Edward wil ik graag weten hoe je dat doet, een prequel schrijven. Zat dat verhaal altijd al in je hoofd? Wist je altijd al wat er eerder met Oliver gebeurd was? Of heb je het nu bedacht voor het boek?
Over Anna Woltz
Anna Woltz is een Nederlandse kinder- en jeugdboekenschrijfster en journalist. Op haar vijftiende publiceerde Woltz een jaar lang een column in de Volkskrant, waarin ze vertelde over het leven op de middelbare school. Een bundeling daarvan verscheen als Overleven in 4b (1998). In 2002 verscheen Woltz’ eerste kinderboek, Alles kookt over. Daarna volgen boeken met avontuurlijke verhalen in het buitenland, zoals Aangespoeld (2007), maar ook de historische jeugdroman Ik kan nog steeds niet vliegen (2012). Voor dit verhaal over de Tweede Wereldoorlog kreeg de schrijfster de Thea Beckman Prijs.