Dossier /
Dreamsongs: A RRetrospective #10
Coda
Dreamsongs is uitgelezen maar Martins carrière gaat gewoon verder. Vanaf midden jaren ’90 staat bijna alles wat Martin doet in het teken van A Song of Ice and Fire. De eerste drie boeken verschijnen vrij snel na elkaar maar al snel raakt Martin, die vrij organisch schrijft, verstikt in zijn eigen creatie. Hij moet zijn tijdlijn herzien en raakt chronologisch in de knoop met een aantal verhaallijnen die bij elkaar moeten komen in Meereen. Onder fans staat dit probleem ook wel bekend als de 'Meereenese knot'.
Het vierde boek wil maar niet af komen en Martin weet lange tijd de knoop niet te ontwarren. In 2005, inmiddels zit hij op zoveel pagina’s manuscript dat het eigenlijk niet meer in één band past, besluit hij dan maar het boek te splitsen. Hij doet dit niet chronologisch maar geografisch, waardoor sommige karakters uit de eerste drie boeken helemaal niet voorkomen in het vierde. A Feast of Crows is het eerste deel van dit nieuwe boek en in zijn nawoord vermeldt Martin optimistisch dat hij de tweede helft van het boek ongeveer een jaar later denkt uit te brengen. Het worden er uiteindelijk zes tot groot ongenoegen van veel fans.
Martin krijgt veel, ronduit onfatsoenlijke commentaren naar zijn hoofd van fans die er op staan dat hij het volgende deel zo snel mogelijk uitbrengt en al zijn andere projecten te laten vallen. Sommigen gaan zelf zo ver om het te waarschuwen vooral Robert Jordan niet achter na te gaan. Een verwijzing naar het vroege overlijden van de man die The Wheel of Time schreef en de serie helaas onvoltooid achter liet. Een werkelijk ongehoord grove uitlating. Uiteindelijk beweegt het Neil Gaiman om zijn inmiddels beroemde tirade te schrijven waarin hij er geen doekjes om windt: George R.R. Martin is not your bitch. Het is de prijs van roem zullen we maar zeggen.
Financieel gaat het Martin voor de wind. Zijn boeken verkopen goed en hij weet uiteindelijk zelfs HBO zo ver te krijgen zijn creatie om te zetten in een televisieserie met een budget waar hij zelfs in zijn periode in Hollywood alleen maar van kon dromen. Martin laat net zijn huis verbouwen en koopt in 2013 een oude bioscoop die hij helemaal op laat knappen. Tegenwoordig zijn er weer films te zien en wordt de locatie ook gebruikt voor boekpresentaties, signeersessies en lezingen. Ook is er een kleine boekwinkel waar gesigneerde exemplaren van Martins werk en boeken van schrijvers die er een lezing hebben gegeven te verkrijgen zijn. Mocht je ook in Santa Fé komen dan zou ik beslist even langs gaan. Martins productie van korte fictie valt eigenlijk compleet stil nadat hij aan A Song of Ice and Fire is begonnen maar hij blijft wel actief als redacteur. Ook de Wild Cards-serie loopt gewoon door en 2007 verschijnt er zelfs een nieuwe roman van zijn hand. Ik loop deze drie activiteiten even kort door.
Wild Cards (2008 – heden) Tor Books
Zoals in deel acht beschreven, had Martin bij het verschijnen van Dreamsongs nog een contract voor één Wild Cards boek. Dat verscheen in 2006 waarop de uitgever (iBooks) prompt failliet ging. Wild Cards moest dus op zoek naar een nieuwe uitgever (de vierde) en vond die in Tor. In 2008 verscheen een nieuw deel getiteld Inside Straight. Het is eigenlijk een beetje Wild Cards: The Next Generation. Je hoeft de voorgaande delen niet gelezen te hebben om het te kunnen volgen. Martin c.s. creëren hier bewust een nieuw instappunt. Inside Straight is het eerste deel van een trilogie die blijkbaar goed genoeg verkoopt (op 25 september verschijnt de Nederlandse vertaling onder de titel Het spel der spellen, red). Martin weet nog drie boeken te slijten aan Tor, waarvan er inmiddels twee gepubliceerd zijn. Het derde, getiteld High Stakes, is bijna af. Martin heeft nog geen datum voor publicatie genoemd maar de verwachting is dat het ergens in 2016 zal verschijnen. Dat boek zou dan het 23e in de serie zijn. De deal met Tor betekende ook dat de eerste delen uit de serie opnieuw zijn uitgebracht, in sommige gevallen met wat extra materiaal. Martin heeft alleen aan Inside Straight zelf meegeschreven. Bij de overige delen heeft hij zich beperkt tot de redactie waarin hij in toenemende mate ondersteund wordt door Melinda M. Snodgrass.
Die zelfde Melinda M. Snodgrass, een van de Wild Cards-leden van het eerste uur, werkt momenteel aan een filmscript gebaseerd op Wild Cards. Dat is niet de eerste keer en het is nog lang niet zeker dat er ook een film komt maar wie weet…
Hunter’s Run (Harper Voyager, 2007)
Deze roman heeft drie auteurs en een buitengewoon vreemde ontstaansgeschiedenis. Gardner Dozois begon aan het verhaal in 1978 maar kwam al snel vast te zitten. Martin zag er wel wat in en bood aan verder te schrijven. In 1982 moest hij echter ook vaststellen dat her verhaal vast zat en stuurde hij het terug naar Dozois. Het verdwijnt vervolgens ruim twintig jaar in een la als blijkt dat Dozois het ook niet meer weet. Na de eeuwwisseling wordt het manuscript weer afgestoft en aan Martins protegé Daniel Abraham gegeven.
Abraham is op dat moment nog een onbekende schrijver maar zal al snel naam maken met zijn Long Price Quartet (een serie die door recensenten de hemel in geprezen is maar niet al te best bleek te verkopen) en later de wat meer traditionele Dagger and Coin serie. Ook schrijft hij onder het pseudoniem H.L.N. Hanover een urban fantasy serie en is hij de helft van het inmiddels razend populaire schriijversduo James S.A. Corey.
Hunter’s Run verschijnt in 2005 als novelle onder de naam Shadow Twin bij Subterranean Press. Later wordt het, onder toeziend ook van Martin en Dozois (heel fijn als schrijver om twee zwaargewichten over je schouder mee te laten kijken) door Abraham naar een roman uitgebreid.
Hunter’s Run is rauwere sciencefiction dan Martins solo werk. Het romantische van de Thousand Worlds zul je er niet in vinden. Je kunt er wel aan zien dat het door zeer ervaren redacteurs onder handen is genomen. Hoewel de tekst dus van drie schrijvers afkomstig is, zijn er eigenlijk geen breuklijnen in het verhaal te zien. Ik vond het zelf een sterke roman maar het is wel heel duidelijk een verhaal uit de jaren ’70. De markt is enorm veranderd en waarschijnlijk had het boek het beter gedaan als Martin en Dozois het destijds hadden afgemaakt en uitgegeven.
Bloemlezingen met Gardner Dozois (2009 – 2015)
Martin en Dozois hebben de afgelopen jaren veel samengewerkt als redacteurs. Vanaf 2009 verschenen er een reeks bloemlezingen van hun hand. Met hun ervaring en connecties slaagden ze er in grote namen zo ver te krijgen om verhalen aan te leveren en daardoor konden ze de bloemlezingen bij grote uitgevers plaatsen. Het zijn over het algemeen dikke boekwerken met gevarieerde verhalen in meerdere genres. Heel af en toe verscheen er in deze bundels ook wat van Martin zelf maar over het algemeen beperkt hij zich tot de redactie.
In 2009 verscheen de bloemlezing Songs of the Dying Earth (Subterranean Press), een eerbetoon aan Jack Vance die Martin steenvast als een van de schrijvers noemt die hem het meest hebben beïnvloed. In 2010 verscheen Songs of Love and Death (Gallery Books) waarin het thema hopeloze liefdes onder handen wordt genomen. Bij Tor verschijnt in dat zelfde jaar de bundel Warriors, waarin krijgers in alle soorten en maten de revue passeren. Down These Strange Streets (Ace Books) verschijnt in 2011 en neemt het snijvlak van fantasy en mystery onder de loep.
Martin en Dozois hebben duidelijk de smaak te pakken. In 2013 verschijnen er ook twee bloemlezingen. Dangerous Women wordt door Tor uitgegeven, een bundel die vrouwen in de hoofdrol plaatst en niet als slachtoffer of volgzaam type neer wil zetten. Bantam Books geeft in dat zelfde jaar de nostalgische sciencefictionbundel Old Mars uit. Hierin staan originele verhalen die zijn geïnspireerd op de sciencefiction die over Mars werd geschreven voordat we er ruimtevaartuigen heen stuurden om de planeet eens goed te bekijken.
In 2014 komt Bantam Books met de bloemlezing Rogues. Een boekwerk vol karakters met dubieuze eigenschappen. Hoofdpersonen die er niet terugschrikken voor list en bedrog om hun doel te bereiken. De voorlopig laatste bloemlezing verscheen wederom bij Bantam Books in 2015. Old Venus is in feite de tegenhanger van Old Mars. Het bevat verhalen die geïnspireerd zijn op het Venus van voor de Venerea en Mariner missies, die aantoonden dat de planeet een onleefbare hel is.
Voor zover ik weet hebben Dozois en Martin na Old Venus geen bloemlezingen meer in de planning zitten. Waarschijnlijk omdat Martin zich de laatste jaren steeds meer is gaan toeleggen op A Song of Ice and Fire. Voorlopig lijkt het in ieder geval even gedaan met Martins andere projecten.
Als ik eens overzie wat ik zoal gelezen heb over Martin en zijn carrière dan heb ik toch sterk de indruk dat hij niet echt gelukkig is als schrijver als hij niet verschillende ijzers in het vuur heeft. De enorme druk die met het succes van A Song of Ice and Fire op zijn schouders is gelegd is waarschijnlijk niet bevorderlijk voor het schrijfproces. Als lezer die zijn andere projecten minstens net zo interessant vindt, is de toenemende focus op Westeros niet echt een zegen. Ik hoop dat Martin kans ziet om, nu hij de Meerenese knoop heeft doorgehakt, het tempo wat op te voeren en een einde aan zijn magnum opus te breien. Vooralsnog ziet het er in ieder geval naar uit dat de komende jaren voor hem voornamelijk in het teken zullen staan van A Song of Ice and Fire.
Lees de eerdere delen van Rob Webers Dreamsongs-reeks:
Dreamsongs: A RRetrospective #1 - een introductie
Dreamsongs: A RRetrospective #2 - de jaren 1970 en 1972
Dreamsongs: A RRetrospective #3 - Martins 'future history-verhalen
Dreamsongs: A RRetrospective #4 - Martins vroege fantasy
Dreamsongs: A RRetrospective #5 - Martins horrorverhalen
Dreamsongs: A RRetrospective #6 - Haviland Tuf
Dreamsongs: A RRetrospective #7 - De tv-series
Dreamsongs: A RRetrospective #8 - Wild Cards
Dreamsongs: A RRetrospective #9 - Dunk & Egg