Interview /
'Een betere vertelster dan Caroline Carlsen kon ik niet bedenken'
Unieke verhalen
Over de reden dat Thijs ervoor heeft gekozen om het verhaal in de ik-vorm vanuit Caroline Carlsen te vertellen zegt ze: “Ik heb Caroline Carlsen vele malen in Denemarken bezocht en zij was tenslotte degene die me al die unieke verhalen heeft verteld. Een betere ‘vertelster’ in het boek kon ik niet bedenken. Daarnaast vond ik dit een originele invalshoek. Het was ook spannend om mezelf in deze vrouw te verplaatsen en vanuit haar denken en herinneringen het boek te schrijven”.
Haar eerste ontmoeting met Caroline Carlsen stamt al uit 1986. Toch duurde het nog tot 2015 voor Dolores Thijs haar verhaal in Het huis aan de Sont vertelt. Op de vraag waarom het zo lang heeft geduurd kan de auteur kort zijn: “om pragmatische redenen: een druk beroepsleven als journalist gecombineerd met een eveneens druk gezinsleven. Bovendien ben ik door ziekte een tijdlang ‘uit de running’ geweest, zoals dat heet. En een boek schrijven is heerlijk, maar je kunt er – laten we eerlijk wezen – niet van leven. Dus: first things first en dat was/is de journalistiek”. Eerder schreef ze wel al de novelle De huishoudster van Rungstedlund waarin Caroline Carlsen centraal stond. “Het huidige boek is daar heel summier op gebaseerd”, zegt Thijs hierover. “Het was een soort schets voor de roman die natuurlijk veel gedetailleerder is”.
Het is jammer dat er geen foto’s zijn opgenomen van de mensen die in dit deel van het leven van Karen Blixen zo’n grote rol hebben gespeeld. De enige foto in het boek is, behalve de auteursfoto, de foto van Karen Blixen op de cover. “De uitgever heeft eerst overwogen om er meer te plaatsen”, zegt Thijs, “maar koos er uiteindelijk voor om het niet te doen. Er staat wel een mooi filmpje op YouTube waar alle personages ‘in levenden lijve’ te zien zijn”.
Gelijkertijd met het uitgeven van Het huis aan de Sont is ook het boek Out of Africa opnieuw uitgegeven. “Om een mooi compleet beeld van de vrouw Karen Blixen te krijgen is het toch wel het meest interessante om beide boeken te lezen”, vindt Dolores. “Eerst Out of Africa en daarna het vervolg Het huis aan de Sont. Maar beide afzonderlijk blijven ook overeind als zelfstandige romans”.
Uit de gesprekken die Dolores Thijs voerde met Caroline Carlsen blijkt dat de film Out of Africa die gebaseerd is op Blixens autobiografische boek Den afrikanske Farm op fronten ver bezijden de waarheid is. Maar zoals in Het huis aan de Sont te lezen is via een uitspraak van Alfred, de klusjes- en tuinman, vertelt Karen Blixen in haar boek ook haar eigen waarheid. Op de vraag of Het huis aan de Sont een feitelijke weergave van Blixens leven is antwoordt Dolores: “Iedereen die Karen Blixen heeft gekend had zo zijn eigen waarheid. Zeker ook haar huishoudster die de film afkeurde en bestempelde als ‘Hollywood Quatsch’. Wat haar betrof moesten we Meryl Streep maar snel vergeten… In haar verhalen vertelde Caroline Carlsen háár waarheid. Zelf ken ik de waarheid niet, maar ik heb wel een veel duidelijker beeld gekregen van een eenzame vrouw die in de verlatenheid van haar Deense landgoed opnieuw iets van haar leven trachtte te maken. Dank zij haar literaire talent lukte haar dat ook”, vervolgt Thijs. “Dat is wat ik in mijn roman heb getracht op de lezer over te brengen”.
Integer verhaal zonder waardeoordeel
En daar is Thijs goed in geslaagd. Het huis aan de Sont is een prachtig integer verhaal geworden waarin zij een realistisch, respectvol beeld zonder waardeoordeel schetst van de bijzondere vrouw die Karen Blixen was. Een vrouw die in twee werelden heeft geleefd. Misschien komt daar ook wel de fascinatie van Dolores Thijs voor Blixen vandaan. Zij heeft aan den lijve ondervonden hoe het is om in twee werelden te leven toen zij in haar jeugd met haar ouders naar Oost Berlijn verhuisde. Aan de ene kant de indoctrinatie van het communistische regime en aan de andere kant het welvarende westen en ouders met tegengestelde politieke opvattingen. Hoewel er dus parallellen met haar eigen leven te trekken zijn ziet Dolores die parallellen zelf eerder op een ander vlak. “Ik herken haar drang tot schrijven, haar romantische inborst, net zo goed als haar kritische geest”, zegt ze hierover. “Maar ook haar nieuwsgierigheid naar de wereld, de drang tot reizen, andere culturen leren kennen. Zeg maar: het avontuurlijke. Daarnaast begrijp ik eveneens haar onbegrip voor de tijd waarin ze noodgedwongen moest leven en die ze liever een eeuw had teruggedraaid”.
Dol op rituelen
Toen het uiteindelijke manuscript van Het huis aan de Sont veilig en wel opgeslagen stond op haar computer deed Dolores Thijs iets opmerkelijks om, bijna ritueel, afscheid te nemen van de vrouw die zo lang een deel van haar leven uitmaakte. “Karen Blixen was een vrouw die graag pacten sloot”, blikt Dolores terug, “en om mijn eigen pact met haar na al die jaren te beëindigen heb ik na het drinken van een glas champagne het eerste papier manuscript van Het huis aan de Sont verbrand aan de kant van de vijver van het landgoed Rungstedlund. Karen Blixen was dol op rituelen, en op champagne, en ik denk dat ze dit zeer gewaardeerd zou hebben. Zo kreeg ik weer ruimte in mijn hoofd om een begin te maken met een nieuw project”, besluit Thijs: “een (persoonlijke) familiekroniek die nogal wat tijd en veel research zal vergen…”.
We gaven samen met uitgeverij Marmer vijf sets weg van Het huis aan de Sont en Out of Africa. Die giveaway eindigde gisteravond en dit zijn de gelukkige winnaars:
- Alida Klooster
- Hilma Werff
- Daphne Rubingh
- Maarten Otten
- Judith Jonkman
