Eigenwijze selfpubbers #1

EX-MINISTER SCHRIJFT THRILLER

Zevenentachtig dagen was hij minister van Economische Zaken. De meeste Nederlanders kennen hem vooral van zijn roerige LPF-tijd, maar Herman Heinsbroek (1951) had al een hele carrière in de entertainment achter de rug. Hij werd multimiljonair na de verkoop van zijn entertainmentbedrijf Arcade, in 1996. 

En ineens lag begin dit jaar het boek in de winkel. Een thriller met de naam Riskant spel, en ja, uitgegeven in eigen beheer. In een interview in de Volkskrant vertelt Heinsbroek: "Ik heb geen zin in de ‘show don’t tell’-redacteuren die rondlopen bij de grote uitgeverijen. Dat is het adagium, hè, show don’t tell, met van die korte zinnetjes moeten schrijvers zogenaamd beeldend laten zien hoe het verhaal volgens de uitgeverij in elkaar steekt. Dat leidt tot eenheidsworst." Heinsbroek ging op zoek naar de beste redacteur voor zijn boek en belandde uiteindelijk bij de redacteur die ook Dan Brown in Nederland ‘deed’.

"Ik wilde een goede hebben, iemand met ervaring", vertelt hij in een interview met Het Parool. "Ik sprak er enkele, liet hen een hoofdstuk redigeren, maar dat werkte niet. Als ik schreef: “Hij is alleen in zijn huis,” verbeterden ze dat naar “Hij is alleen thuis.” Het moest steeds maar korter. Dat gehak in zinnen wilde ik niet. (…) Uiteindelijk vroeg ik: “Wie doet Dan Brown in Nederland? Die vent moet ik hebben.” Theo Veenhof dus. Die zei: “Herman, je hebt bij het schrijven de gebruikelijke richtlijnen genegeerd, maar dat vind ik juist leuk.” Toen zijn we aan de slag gegaan."

Ook voor de cover gooide Heinsbroek alle conventies overboord. Geen doorsnee thrillerfoto op het omslag, geen vrouwenogen of een wegrennende man in pak. Nee, Herman Heinsbroek gebruikte zijn eigen foto. Zijn eigen hoofd. "Omdat dat is wat ik verkoop: mezelf en mijn naam", zo legt hij uit. "Ik heb natuurlijk gekeken naar de omslagen van thrillers in de winkel. Nou, dan zie je handboeien of zogenaamd spannende foto’s. Daar onderscheid je je niet mee. Connie Palmen en Jan Mulder staan ook met hun hoofd op het omslag. Ik dacht: slim, dat doe ik ook."

Heinsbroek hoopt minimaal vijftigduizend exemplaren van het boek te verkopen, want hij heeft een boodschap voor de wereld. "Ik wilde aandacht vragen voor de rol van de media, voor hun maatschappelijke verantwoordelijkheid, maar het moest geen aanval worden op de persvrijheid. Daarom heb ik het verpakt in een spannend verhaal."

We zagen Riskant spel niet terug in de Bestseller 60. Het boek werd vrij wisselend ontvangen. Het toont nog maar eens aan dat je met een bekende kop en een dikke bankrekening niet perse een bestseller maakt. Dit vond Hebban ervan. 

EX-DJ SCHRIJFT ROMAN

Hij was de stem van Radio Veronica en een van de populairste DJ’s van de jaren negentig van de vorige eeuw. Hij was betrokken bij de oprichting van het commerciële radiostation Radio 538 en draaide er op 11 december 1992 het eerste plaatje. Michael Pilarczyk (1969) produceerde muziek en presenteerde en produceerde televisieprogramma’s voor onder meer RTL en Yorin. Zijn reclamebureau en zijn productiebedrijf verkocht hij acht jaar terug aan de Telegraaf Media Groep. Tijdens een drie jaar durende zeilreis langs alle kusten van Europa schreef Pilarczyk zijn debuutroman Dansen in de Hemel, die in 2014 werd uitgebracht. In eigen beheer.

"Ik lag in schilderachtige haventjes en op afgelegen ankerplekken, alsof de zee mij naar een andere wereld had gevoerd. Daar kwam de vertelling tot leven en kon ik in alle rust een onderkomen zoeken in mijn roman", zo vertelt de ex-DJ in een column op Hebban. "Tijdens de wintermaanden verbleef ik in Barcelona en vloog vanuit daar eens in de zoveel weken naar Amsterdam, om mij aan de Schrijversvakschool de les te laten lezen door De man met de Rode Pen. “Beschrijf niet de werkelijkheid,” zei hij, “want de werkelijkheid is niet gecomponeerd en een roman wel. Alles moet kloppen, niets kan zomaar gebeuren. Alles moet betekenis hebben.” Ook vertelde hij dat een goede schrijver een oplichter is en bovenal een leugenaar, hij verdraait de werkelijkheid zoals het hem uitkomt."

De man met de Rode Pen werd zijn redacteur. Hij bedacht de titel Dansen in de Hemel. Waar Heinsbroek vastliep op de inhoudelijke conventies, daar liep Pilarczyks zoektocht naar een gerenommeerde uitgever vast op zijn ambitie én ongeduld. "Mijn verzoek voor een eerste oplage van 10.000 exemplaren werd met ongeloof beantwoord. Voor een debuut van een onbekende schrijver... Als er überhaupt al een antwoord kwam. Daarbij probeerde elke wijze in het vak mij ervan te overtuigen dat mijn roman niet eerder zou kunnen verschijnen dan - op z’n vroegst - najaar 2014."

Michael Pilarczyk richtte samen met Elise de Bres Invictus Publishing op, als imprint van de kleine uitgeverij De Bres & Van Lindonk. Twee maanden later, vier weken voor het begin van de zomer, verscheen Dansen in de Hemel. Het boek stond achttien weken achtereen in de Bestseller 60. De teller stond in juli 2014 al op 32.500 exemplaren. Inmiddels is de teller ver voorbij de 50.000 en is Pilarczyk weer in zijn zeilboot geklommen om ruimte te maken voor een nieuw schrijfavontuur, zo laat hij naar aanleiding van dit artikel weten. 'Ik moet meer tijd maken om echt in rust te kunnen werken. Er komt zeker nog een volgende roman, maar ik ben ook met een non fictie boekje bezig. Over bewustzijn, succes en geluk, noem het levenskunst. Naar aanleiding van mijn lezingen was daar vraag naar en ik vind het zelf ook zinvol om die kennis en wijsheid te delen. Wanneer het klaar is? Mijn planning was januari uit, maand van het spirituele boek. We zullen het zien. Schrijven kost tijd, het is een kwestie van hard werken en discipline.' 

Hebban beoordeelde het boek met 4 sterren.

SCHRIJVER MET ONDERNEMERSBLOED

Een flinke portie eigenwijsheid is niet slechts voorbehouden aan BN’ers. Ook ondernemer en schrijver Jeroen Guliker besloot zijn heil niet langer te zoeken bij een reguliere uitgeverij. Guliker schreef twee romans (Zeven vrouwen later in 2008 en Harde noten in 2009) alvorens hij begon aan zijn eerste thriller. Maar toen zijn uitgeverij hem liet weten dat ze zijn thriller niet wilden uitgeven, vond de 45-jarige schrijver dat geen reden om het plan in de ijskast te zetten. Hij werkte stoïcijns verder en legde aanbiedingen van andere uitgeverijen naast zich neer. Guliker in een interview op Crimezone.nl: "Het was beter zo. Ik heb twee prima jaren gehad bij Karakter en altijd met veel plezier samengewerkt met Otto Haan, mijn uitgever. We verschilden alleen van mening over mijn overstap naar het thrillergenre. Ik kon kiezen uit twee andere uitgevers, maar besloot om een eigen uitgeverij op te richten. Het ondernemersbloed stroomt blijkbaar nog steeds door mijn aderen."

Want dat trucje deed hij al eerder. Zijn (gedeeltelijk) autobiografische debuutroman Zeven vrouwen later gaf hij ook al in eigen beheer uit, voordat hij de overstap maakte naar Karakter.

Voor de totstandkoming van zijn eerste thriller maakte Guliker gebruik van zijn contacten in de uitgeefwereld. De zetter en drukker kende hij van Karakter en hij huurde een corrector en persklaarmaker in. "Die worden door veel uitgevers sowieso extern ingehuurd", aldus Guliker.

Verborgen vrucht verscheen in 2011. Volgens zijn eigen berichten verkocht hij voor verschijning al meer dan 2.000 exemplaren door zijn intensieve aanwezigheid in de sociale media. Guliker volgt zijn droom: "Ik hoop nog heel veel goede boeken te schrijven. Ik hoef niet rijk te worden, maar als ik me kan blijven bedruipen van de verkoop van mijn boeken zou dat fantastisch zijn. En wie weet... misschien word ik ooit zo goed dat ik aansluiting zal vinden in het rijtje Esther Verhoef, Simone van der Vlugt, Saskia Noort en al die andere succesvolle thrillerschrijvers. Dromen mag, toch?"

Twee jaar later verscheen Havana. Nog een jaar later was er van Gulikers enthousiasme weinig meer over. "Het succes zet niet door en ik heb zakelijk weinig mazzel gekend de afgelopen maanden. Zoals je weet ben ik geen soapie of BN’er, ken ik de juiste mensen niet en dus kom ik er maar niet echt doorheen", zo laat hij weten. "Ik heb er even geen zin meer in en vind dat het tijd is om mijn conclusies te trekken. Of het uitblijven van 'iets van een doorbraak' moet worden toegeschreven aan het ontberen van kennis of geluk of dat ik misschien als schrijver gewoon niet goed genoeg ben, laat ik maar aan anderen over. Ik weet in ieder geval dat ik er na vijf jaar en vier boeken alles aan gedaan heb. Schrijven blijft mijn passie, maar het is even niet anders, de schoorsteen moet nu eenmaal roken. Ik ben inmiddels druk met zaken die weinig met schrijven te maken hebben."

Inmiddels kruipt het bloed weer waar het niet gaan kan, want als we zijn recente berichten op Facebook mogen geloven, is Guliker weer in de pen gekropen. "Moord en doodslag, liegen en bedriegen, ongekend platte dialogen, een lach, een traan, foute mannen die vrouwen weer heerlijk grof afzeiken, nog foutere vrouwen die mannen compleet belachelijk maken... yep, het gaat de goede kant op."

EEN PRIJSWINNEND DEBUUT VAN MEER DAN 700 PAGINA’S

En toen was daar vorig jaar oktober ineens Bronja Hoffschlag. De dode kamer, de debuutthriller van de jonge schrijfster uit Rotterdam, werd door een lezersjury van Hebban unaniem uitgeroepen als winnaar van de Hebban Thriller Debuutprijs 2014.

Een selfpubber die een lezersjuryprijs wint is bijzonder, maar minimaal net zo opmerkelijk is de omvang van haar debuut dat meer dan 700 pagina’s telt. Ook nog eens gezet in een klein lettertje. Onbedoeld, aldus Hoffschlag. "Wat een manuscript van ongeveer 350 bladzijden had moeten worden, groeide door onverwachte plotwendingen uit tot het dubbele."

Ze raakte in gesprek met een uitgever maar die verlangde dat ze een verhaallijn zou aanpassen. "Dat was geen optie", vertelt de schrijfster en ze besloot het boek in eigen beheer uit te brengen. 

Voor het verhaal werd ze geïnspireerd door een artikel dat ze las over de zogenaamde dode kamer in het Orfield Laboratorium in Minneapolis. Deze bijna honderd procent geluidsdichte kamer zorgt ervoor dat mensen binnen drie kwartier helemaal doordraaien. "Niemand heeft het er ooit langer uitgehouden", zegt Hoffschlag in een interview met The Sword. "Je hoort er dingen die er niet zijn, maar bijvoorbeeld ook je eigen hartslag en het bloed dat door je aderen stroomt. Doordat je daar op gaat letten, worden die geluiden harder en omdat je je druk maakt, gaat je hartslag omhoog. Je gaat hallucineren."

De dode kamer is het eerste deel van de Project X-trilogie. In augustus verschijnt deel twee, De Skinner Methode.

Woensdag deel 2 met: Nanda Roep, Sophia Drenth, Nemon en Natte lunch. 

Update: 6 juli 2015, 13.22 uur.