Interview /
Eigenwijze selfpubbers #6: Jan-Simon Minkema
Komt zijn gezicht je wat bekend voor? Dat kan. Selfpubber Jan-Simon Minkema (1950) speelde van 1980 tot 1984 de rollen van Opa Knots, Onkel X en meester Arend Vogel in de populaire jeugdtelevisieserie De familie Knots. Als (tekst)schrijver schreef hij een groot aantal vertalingen en bewerkingen voor onder meer de populaire televisieserie's Vrienden voor het leven en Zonder Ernst. Maar daar houdt het curriculum vitae van Minkema nog lang niet op. Hij heeft al vele liedteksten, scripts, kinderboeken, romans en dichtbundels op zijn naam staan en is voorlopig nog lang niet van plan de pen neer te leggen. Wat hij dan nog wil bereiken? 'Ik hoef niets meer te ‘bereiken’! Ik hoop dat het mij gegeven is dat ik, in goede gezondheid, nog een groot aantal jaren mag doen wat ik nu doe.' Hebban interviewde de duizendpoot over zijn talenten, maar vooral over uitgeven in eigen beheer.
Een vooroordeel over het uitgeven in eigen beheer is dat die boeken nooit goed kunnen zijn. Anders waren ze immers wel uitgegeven bij een uitgeverij. Wat vind je van dit vooroordeel?
'Ja zo zou je kunnen denken, maar ik ben zelf mijn bedrijfje ‘Zwaager-Producties’ begonnen omdat ik puur ‘eigen baas’ wil zijn. Ik doe dit al een groot aantal jaren, ik heb meerdere uitgaven op mijn naam staan en dat geeft vertrouwen. Als iemand wat bij mij koopt, noteer ik het adres en laat weten wanneer er weer een nieuw project op stapel staat. Vaak bestellen mensen dan opnieuw. (En: er worden bij ‘Echte Uitgevers’ soms ook hele slechte boeken uitgegeven, hoor!)'.
Wat was het moment dat jij besloot om je boeken in eigen beheer uit te geven? Met jouw ervaring en bekendheid hadden je boeken vast ook bij een (gerenommeerde) uitgeverij uitgegeven kunnen worden.
'Er zijn heel wat boeken uitgegeven van mijn hand bij gerenommeerde uitgeverijen. Ik heb vaak met veel plezier mijn werk gedaan, maar er kwam een moment dat ik echt alles zelf wilde bepalen.'
Maak jij alle beslissingen rondom je boeken zelf? Het omslag, het binnenwerk etc., of krijg je daarbij hulp?
'Ik krijg of vraag altijd hulp bij het voorbereiden van een nieuw boek, maar hoe het omslag, het binnenwerk etc. er uit komen te zien is uiteindelijk mijn beslissing. Voor het omslag werk ik vaak samen met bevriende schilders of fotografen.'
Je laatste selfpub-boek is Achter de rug, een bundel met gedichten en verhalen. Kun je wat meer over deze bundel vertellen?
'Na een CD met gedichten (Vlinder in de winter ) en een aantal dichtbundels had ik de behoefte om een combinatie te maken van gedichten en verhalen. Ze hebben allemaal min of meer te maken met terugblikken en omkijken. Vandaar de titel Achter de rug. Dat ik korte, tot zeer korte, verhalen ben gaan schrijven is eigenlijk de schuld van Facebook! Soms wil ik een bericht plaatsen over een bepaalde gebeurtenis en terwijl ik zit te schrijven gaat het verhaal een beetje met mij aan de haal. Dan merk ik dat een ware gebeurtenis zich vermengt met mijn fantasie. Dan ben ik mooi aan het liegen…Je kunt ook zeggen: Dan vertel ik een verhaal. Als men mij dan vraagt: ‘Is dit echt gebeurd?’ antwoord ik: ‘Zou kunnen!’ '
Hoe promoot je jouw boeken? Hoe bereik je jouw lezers? Gebruik je daarvoor wel eens het grote netwerk dat je in toneel/televisie carrière hebt opgebouwd?
'Mijn ‘netwerk’ bestaat uit een enorme ouderwetse kaartenbak met huisadressen, mailadressen en telefoonnummers . Verder heb ik een site: www.jansimonminkema.nl waarop ik mijn boeken aanbied in de rubriek ‘TE KOOP’. Daar wordt veel op gereageerd. Ik heb twee Facebookpagina’s, één meer persoonlijke en één die de naam meekreeg: 'Jan-Simon Minkema-Artiest'. Daar staat van alles op dat met mijn werk te maken heeft. Doordat mensen mij een persoonlijk bericht kunnen sturen via Facebook ben je makkelijk bereikbaar. Ik geef altijd antwoord. Bij een bestelling vraag ik of men een handgeschreven opdracht wil. Ik verpak mijn boeken zorgvuldig, doe er vaak een extra krabbeltje bij, zeker bij de vaste klanten. Dat wordt zeer gerwaardeerd.'
Hoe bepaal je de oplage van de eerste druk van een nieuw boek?
'Die bepaal ik naar aanleiding van vorige uitgaven. De CD had een oplage van 1500 exemplaren, de bundels hadden een oplage van 1000 of 750 exemplaren. Van de bundel Een hart vol poëzie heb ik inmiddels een tweede oplage van 500 exemplaren kunnen realiseren.'
Ben je al bezig met een nieuw boek?
'Ja ik ben bezig met twee nieuwe boeken. Het ene wordt een dichtbundel met eigen illustraties (ik maak collages van papier, karton en borduurwerk), maar omdat ik ongeveer 80 uur bezig ben met één collage weet ik nog niet wanneer ik met deze bundel klaar ben voor publicatie. Het andere boek wordt een verzameling zeer korte verhalen en heeft als werktitel Zeer . Waarschijnlijk 2017.'
Je bent schrijver, zanger, kunstenaar, acteur, dichter en hebt al zóveel gedaan: waar ben je het meeste trots op?
'Dat is hetzelfde als aan een vader vragen wie van zijn kinderen hem het liefst is. Daar kan ik geen antwoord op geven. Ik kan wel zeggen dat ik, nu ik terug kijk als 65-jarige, innig dankbaar ben dat ik zo veel verschillend werk heb kunnen en mogen doen. Ik heb met de allerleukste en meest getalenteerde collega’s gewerkt. Ik beschouw dat als een enorm geschenk van het leven. Mijn leven.'
En dan heb je nog een talent: je breit en borduurt! Vertel!
'Ook dat doe ik al vanaf mijn jonge jaren. Ik heb dat geleerd van mijn moeder toe ik als kind een lange periode ziek was. Breien en borduren kan ook in bed. Ik had een handwerkjuf op de Lagere School, bij wie ik mee mocht doen, met de meisjes. Heel bijzonder in die tijd. Ik werd enorm gepest door de grotere jongens maar daar heb ik mij nooit iets van aangetrokken!'
Hoe combineer je al jouw bezigheden met het schrijven?
'Als je dingen maakt met je handen (een soort mediteren) kunnen je gedachten alle kanten uit gaan. Zo ontstaan er vaak gedichten en verhalen.'
Wat wil je nog graag bereiken?
'Ik hoef niets meer te ‘bereiken’! Ik hoop dat het mij gegeven is dat ik, in goede gezondheid, nog een groot aantal jaren mag doen wat ik nu doe.'
Welke tip heb je voor schrijvers die erover denken hun boek in eigen beheer uit te geven?
'Laat het eerst aan een aantal mensen lezen die je vertrouwt. Vraag wat ze er werkelijk van vinden. Tweede vraag: Zou je er vijftien euro voor willen betalen? En verder zou ik zeggen: Doe waar je zin in hebt. Als je ergens van droomt…help die droom dan een handje. Daar word je gelukkig van.'
We sluiten af met ‘de Hebban Pitch in Zeven Zinnen’. Waarom zouden we jouw boeken moeten lezen?
'Als je er voor open staat, kunnen mijn boeken je:
amuseren,
ontroeren,
een beetje inzicht geven,
een ‘oh ja-momentje’ laten beleven,
soms even laten nadenken!
En…ze zijn een leuk cadeau.
(en daar denk ik dan zelf achteraan: ‘Wat een Opschepper, die Minkema').
Eerdere afleveringen van Eigenwijze selfpubbers: