Interview Judith Visser (5)

Door Natasza Tardio

“Ik streef er naar om origineel te blijven”

Judith, ZEEMANSBRUID is jouw meest recente thriller. Een zeer volwassen thriller om het maar eens mild uit te drukken. Hoe lang ben je bezig geweest met ZEEMANSBRUID?
Een jaar. Ik ben ermee begonnen direct na het schrijven van Time-out (2011) en hij was dit najaar eindelijk af.

Waar lagen de uitdagingen bij het schrijven van ZEEMANSBRUID?
Het is voor het eerst dat ik een rechercheur als hoofdpersoon heb, en dat bleek een behoorlijke uitdaging omdat er ontzettend veel dingen zijn waar je als schrijver rekening mee moet houden als je wilt dat alles klopt. Natuurlijk klopt nu nog steeds niet ‘alles’, dat is onmogelijk, maar ik heb wel geprobeerd om alles zo realistisch mogelijk te beschrijven. Maar dat je bij elke stap die je hoofdpersoon zet moet uitzoeken welke protocollen en regels daarbij horen, was iets wat ik met mijn vorige boeken niet gewend was dus dat was soms best lastig.

Heb je voor jouw roman veel research moeten doen? Kun je ons iets vertellen over de research die je hebt gedaan voor ZEEMANSBRUID?
Ik heb een dag meegelopen met een chef recherche van politie Rotterdam Rijnmond, en dat was heel interessant. Ook heb ik hem erg veel kunnen vragen, en mocht ik bijna overal foto’s van maken. Daar ben ik erg dankbaar voor.

In hoeverre heeft jouw research je geholpen bij het schrijven en in hoeverre was non-fictie kennis juist lastig. Met andere woorden werkte het soms beperkend?
Ja, ik beschouwde het soms inderdaad als een beperking van de vrijheid die je normaal gesproken hebt als schrijver, maar aan de andere kant was het ook juist een kick om het toch allemaal ‘volgens de regels’ te kunnen doen. Het fijne was dat ik zulke goede hulp kreeg van die rechercheur, ik kon hem elk moment van de dag bestoken met vragen en dan kreeg ik altijd snel en uitgebreid antwoord. Echt tof.

Je speelt het elke keer weer klaar om totaal verschillende thema’s te behandelen in jouw romans. Hoe kwam je op het idee om ZEEMANSBRUID te schrijven en was het erg lastig om te schrijven?
Ik streef er inderdaad naar om origineel te blijven, ik wil mezelf nooit gaan herhalen of – nog erger – andere schrijvers nadoen. Het idee voor Zeemansbruid ontstond nadat ik ergens op internet een ‘real doll’, een levensechte sekspop gemaakt van siliconen, had gezien. Dat vond ik enorm fascinerend. Zo’n ‘real doll’ lijkt zo echt, ze zijn zo gedetailleerd, het is een bepaalde bizarre vorm van kunst. Ik moest daar echt over schrijven. En tja, als ik eenmaal zo’n uitgangspunt heb dan ontstaat er zoals altijd vanzelf een krankzinnig verhaal omheen, haha.

Met wie van jouw personages voel je jezelf het meest verbonden?
In dit boek staan de personages wat verder van mij af dan in sommige van mijn vorige boeken, maar als ik moest kiezen dan met Faye. Zij is een gevoelige jonge vrouw die zichzelf afzondert van de buitenwereld, ik voelde tijdens het schrijven haar pijn. Maar ook in Ursula kon ik mij goed verplaatsen, haar impulsieve karakter is herkenbaar.

Er komen gruwelijke scènes voor in het boek. Vond je het moeilijk om deze te schrijven?
Dat viel wel mee. Ze zijn geschreven vanuit de beleving van een psychopaat en die zien de wereld nu eenmaal door andere ogen dan wij dat doen. Het zou denk ik moeilijker zijn als ik ze vanuit het slachtoffer had geschreven, in plaats van vanuit de dader. Waar je bij het schrijven vanuit de dader op moet letten is dat je het geweten uitschakelt. Dat was soms lastig, omdat er natuurlijk dingen gebeuren die je zelf nooit zou kunnen of willen doen, maar ik zie het als acteren: je kruipt in een rol.

Hoe kwam je op het idee van het gebruik van papegaaien?
Haha. Nou, in elk boek van mij zitten huisdieren, omdat die voor mij bij het leven horen. Ik kan mij niet voorstellen hoe leeg je bestaan is zonder een huisdier, en mijn personages denken daar ook zo over. En een papegaai vond ik weer eens iets anders dan een hond of een kat!

Wat voor soort schrijfster vind jij jezelf? Verandert dit naarmate je meer boeken hebt geschreven?
Op dit moment ben ik een thrillerschrijfster, waarbij ik vooral streef naar een originele invalshoek, mezelf nooit inhoud en het fijn vind om tot het uiterste te gaan. Ik durf alle onderwerpen aan. Mijn boeken lezen ‘lekker’ weg, hoor ik vaak, en dat vind ik fijn om te horen want juist boeken die lekker lezen zijn vaak het moeilijkst om te schrijven. Maar het beeld dat ik van mezelf heb, verandert niet naarmate er meer boeken verschijnen, nee, ik ben gewoon mezelf.

Wat zijn de ingrediënten voor een goed boek binnen jouw genre? 

Ik kan natuurlijk alleen mijn eigen mening geven, een ander denkt er misschien heel anders over, maar wat ik zelf belangrijk vind is dat de lezer in het hoofd van een personage terechtkomt, dat de gebeurtenissen boeiend zijn om te lezen en dat er een paar onverwachte wendingen of verrassingen inzitten. En dat het origineel is, niet vol zit met clichés. Als ik een boek lees, dan vind ik het fijn om te denken: hoe komt die schrijver er op! Boeken – en personages - met een bepaalde kronkel, daar houd ik van.

Hoeveel boeken lees je zelf (ongeveer) per jaar? Wat was de laatste en wat vond je daarvan?

 Ik lees ongeveer een boek per week. Het zijn meestal romans, geen thrillers, en bijna altijd Engelstalig. Ik lees vrijwel geen Nederlandstalige boeken, tenzij het schrijvers zijn die ik persoonlijk ken want ik vind het wel fijn als je op de hoogte bent van elkaars werk. Klassieke en moderne romans wisselen elkaar af, waarbij ik een voorkeur heb voor boeken die zich afspelen tijdens WO II. Maar soms zijn er ook fases waarin mijn hoofd zo enorm vol zit met alles, dat ik er even geen zware leeskost bij kan hebben en voor die momenten heb ik altijd een stapel Linda Howard pockets achter de hand, haha. Ik noem ze mijn guilty pleasures. En om heel eerlijk te zijn is dat dus ook het boek dat ik op dit moment lees: Kill and Tell van Linda Howard. Ontzettend luchtig, echt een cheap thrill, maar soms heb ik dat nodig want anders ontploft mijn hersenpan.

Wie is jouw favoriete auteur? En welk boek zou je zelf graag geschreven willen hebben? En waarom?
Mijn favoriete auteur is Sarah Waters. Zij is geweldig. Ze schrijft spannende romans die zich veelal afspelen in het Victoriaanse Londen. Heel boeiend en met levensechte personages. Het boek dat ik zelf graag geschreven zou willen hebben is denk ik 11.22.63 van Stephen King. Een briljant boek over time travel, een van mijn obsessies!

Wat is het mooiste, vreemdste of meest opmerkelijke dat je als auteur hebt meegemaakt? 

Het mooiste is dat lezers de moeite nemen me te laten weten wat ze van mijn boeken vinden. Dagelijks krijg ik e-mails, en soms zelfs handgeschreven brieven die via mijn uitgeverij naar mij worden doorgestuurd, en dat waardeer ik echt. Of ze een boek nou goed vinden of niet, ik vind het fijn om van ze te horen!

Waar heb je meer moeite mee om te schrijven: de plot van een boek of de karakters in een verhaal. En waarom?
Het is niet te vergelijken. De plot bedenk ik echt van tevoren, en de karakters ontwikkelen zichzelf tijdens het schrijven. Het is allebei een heel ander proces. Wat ik eigenlijk het moeilijkste vind, is het maken van dat allereerste begin. Het opzetten van de eerste versie. Daar kan ik echt lang tegenaan hikken.

Is één van de hoofdpersonen in jouw boeken autobiografisch?
Er zijn mensen die Kim (uit Tegengif, Tinseltown en Time-out) mijn ‘alter ego’ noemen, maar dat is ze niet. Ik denk eerder dat er in elk personage wel iets autobiografisch zit, en als dat van tevoren niet zo is dan is het na afloop wel zo, want je neemt van elk personage iets mee. Er blijft altijd iets kleven, want je hebt toch een jaar lang in het hoofd van zo iemand gezeten.

De karakters lenen zich voor een detectiveachtige thrillerserie. Zie jij je ooit zoiets schrijven. Een trilogie, of zelfs meerdere boeken met Ursula Klein in de hoofdrol?
Voorlopig zal ik niet snel terugkeren naar het politiegenre, dit was echt een eenmalig uitstapje. Er zijn ontzettend veel auteurs die het doen en veel van hen doen het goed, zoals bijvoorbeeld Heleen van der Kemp. Maar mij trekt het verder niet. In het geval van Zeemansbruid was het eigenlijk gewoon noodzakelijk, omdat ik dat plot van die poppen en het onderzoek ernaar had bedacht en dat kun je niet vanuit een burgerpersonage beschrijven. Dus dit keer moest het. Maar in mijn volgende boeken komt Ursula niet voor!

Je hebt een moeilijke periode achter de rug, hoe manifesteert zich dit in jouw werk als auteur?
Ik heb inderdaad een intensief en turbulent jaar achter de rug, waarin het voor mij erg moeilijk was om me te concentreren op het schrijven. Maar tegelijkertijd was het ook een soort houvast: het werken aan mijn boek was iets dat ik zelf in de hand had, iets waar ik wél controle over had. Het was dus ook een soort steun. Qua focus is het een wonder dat Zeemansbruid er is gekomen want het afgelopen jaar lag mijn concentratievermogen ver beneden nul. Ik kwam er gewoon niet in, er waren te veel zorgen, te veel verdriet. Wonder boven wonder kwam het boek toch af. Misschien dat ik wat er is gebeurd ooit een plek kan geven in een van mijn boeken, dat ik er over kan schrijven. Maar daar is het nu allemaal nog te vers voor.

Hoe heeft jouw omgeving op ZEEMANSBRUID gereageerd?
Ik krijg vaak de vraag: hoe verzin je het? Al is schrijven natuurlijk niet alleen een kwestie van dingen verzinnen, maar vooral van het op de juiste manier weten over te brengen ervan. Mijn omgeving vindt het een spannend boek met bizarre elementen. Daar kan ik me wel in vinden, al kan het nog veel bizarder…

ZEEMANSBRUID is uitgekomen bij Xander Uitgevers. Vanwaar de overstap van De Boekerij naar Xander Uitgevers?
Ik ben niet echt overgestapt, maar ik heb de twee genres waarin ik schrijf gesplitst: mijn volgende boek, de YA thriller Hasta la vista, verschijnt in mei gewoon bij de Boekerij. Zij zijn een fijne uitgeverij en ik blijf daar mijn jeugdthrillers uitbrengen. Mijn volwassen thrillers worden inderdaad ergens anders ondergebracht.

Waar werk je momenteel aan?
Aan Hasta la vista, over een meisje van zestien dat wraak neemt op een groep jongens die zij verantwoordelijk houdt voor de zelfmoord van haar beste vriendin. Een heftig verhaal weer. Het zal vanaf mei 2013 in de winkels liggen, en daarna stort ik mij op mijn volgende volwassen thriller, die gepland staat voor februari 2014, en waar ik verder nog even weinig over kan zeggen behalve dat het heel spannend wordt!