Interview Judith Visser (3)

Door Natasza Tardio

“Diep in mij houdt een literaire roman zich schuil”

‘Trip’ is je nieuwste thriller. In hoeverre verschilt ‘Trip’ van je vorige boeken en wat zijn eventuele overeenkomsten?
Met ieder nieuw boek dat ik schrijf kies ik een heel nieuw thema, en daarin verschilt dit boek dus van mijn vorige boeken. Wel is het steeds, met ieder boek, een onderwerp dat dicht bij mij staat of dat mij persoonlijk echt raakt, en dat is dan de overeenkomst met al mijn boeken tot nu toe. Ook is mijn stijl hetzelfde als voorheen, ik schrijf vanuit de ik-vorm en ik doe dit op een manier die de gevoelens van de hoofdpersoon (hopelijk) levensecht maakt waardoor je als lezer het gevoel krijgt in de huid van dat personage te kruipen. Dat is hoe ik tijdens het schrijven te werk ga. Mijn streven is om mijn lezers dan ook datzelfde gevoel te geven. Ook speelt het verhaal zich wederom af in Rotterdam, op herkenbare plekken en in deze tijd.

Je hoofdpersoon is wederom een meisje/jonge vrouw. Heb je wel eens overwogen om je protagonist van het mannelijke geslacht te laten zijn?
Al heel vaak! En dat ga ik ook absoluut doen binnenkort. Het verhaal van Trip ‘moest’ nog even vanuit een vrouw worden verteld, en mijn volgende boek ook (al ga ik in mijn volgende boek voor het eerst vanuit twee verschillende personages schrijven). Maar wie weet dat ik me er daarna inderdaad aan ga wagen om een mannelijke protagonist te kiezen. Ik ben er op zich wel klaar voor, denk ik.

Hoe heb je de research voor ‘Trip’ aangepakt? (ik zou geen naam vermelden – je weet nooit…)
Dat was erg ingewikkeld, want de onderwereld - het illegale circuit van georganiseerde hondengevechten - die ik in het boek beschrijf is enorm afgesloten en je komt daar niet zomaar even binnen om vragen te stellen en research te doen. Ik heb veel hulp gehad van de Dierenambulance Rotterdam en ook van de eigenaresse van het DierenGezondheidsCentrum in Rotterdam: Anita Koers. Samen met haar heb ik onder andere informatie losgekregen van iemand die vroeger bij de gevechten betrokken was en die locaties wist aan te wijzen. Ook heb ik filmpjes gezien die op zo’n avond gemaakt zijn. Zelf ben ik gelukkig nooit bij zo’n gevecht aanwezig geweest, dat zou ik echt niet aankunnen.

‘Trip’ gaat over illegale hondengevechten. Waarom wilde je hier een verhaal over schrijven?
De gevechten vinden plaats in vrijwel alle grote steden in Nederland en toch weet de gemiddelde burger niet dat ze gebeuren. Ik vond dat het tijd wordt dat dit vreselijke probleem wat meer aandacht krijgt, zodat mensen zich er meer bewust van worden, en het op die manier voor de criminelen lastiger wordt om het ongezien te blijven doen. Als mensen mijn boek gelezen hebben en daarna ’s avonds laat groepjes mannen met pitbulls ergens naar binnen zien gaan, of ze hebben in de gaten dat hun buurman wel erg vaak met een nieuwe Stafford loopt, dan trekken ze hopelijk aan de bel. Ze kunnen dan de Dierenbescherming inlichten. Die zijn landelijk bezig met een groot onderzoek hiernaar. Zelf heb ik gelukkig geen ervaring met hondengevechten. Wel is mijn oudste hond Romy (13) vorig jaar in het park aangevallen door een valse pitbull. Ik heb haar gelukkig weten te redden. Toen ik kort daarna las over dode pitbulls die met ingeslagen schedels in de bosjes waren gevonden en dat ze waarschijnlijk slachtoffer waren geworden van hondengevechten, wist ik dat ik hier onderzoek naar wilde doen. Het resultaat is Trip.

Heb je voor ‘Trip’ voor nieuwe uitdagingen gestaan en zo, ja, welke? En wat was de grootste uitdaging bij dit boek?
Een van de uitdagingen was om vanuit een zeventienjarig personage te schrijven. Amber is een tiener, maar het moest natuurlijk geen jeugdboek worden. Een van mijn vorige thrillers, Stuk, heeft ook een jong (16) hoofdpersonage en om die reden ligt dat boek vervolgens in alle bibliotheken op de jeugdafdeling in plaats van bij de volwassen boeken... Terwijl Stuk gewoon een volwaardige thriller is en zelfs genomineerd was voor de Gouden Strop! Maar het blijft lastig, want met een jonge protagonist legt men al snel de link met een jeugdboek. Vooral als je het personage ook nog eens realistisch neerzet. Een andere uitdaging was om de wereld van hondengevechten duidelijk in kaart te brengen, om de lezer te laten merken hoe vreselijk het er aan toegaat, zonder dat het verhaal een propagandapraatje werd.

In het verhaal lopen een aantal verhaallijnen, die min of meer invloed hebben op de beslissingen van Amber. Echter, mijn inziens werden twee van deze lijnen, zoals bijvoorbeeld de fobie van haar moeder en de verhaallijn van haar neef Stan, vrij abrupt afgebroken. Waarom heb je hiervoor gekozen?
De verhaallijn van haar moeder had ik eerst wel meer uitgewerkt. Sterker nog, in de eerdere versies van het verhaal was het boek zes hoofdstukken langer. In deze hoofdstukken kwam de therapie/behandeling van de moeder aan de orde, zag de lezer hoe het verder ging met Amber nu ze weer thuis was, enz. Maar toen kreeg het allemaal wel een erg hoog ‘Disney’-gehalte. Eind goed, al goed, en dat vond ik niet sterk. Mijn proeflezers gaven dat ook aan. Dus toen heb ik er voor gekozen om het einde wat naar voren te halen, zodat de lezer zelf zou kunnen invullen hoe sommige verhalen verder zouden gaan. De reden dat de moeder opeens haar fouten inziet komt omdat ze op het nippertje aan de dood is ontsnapt. Zo’n traumatische gebeurtenis kan er voor zorgen dat door de schok de ogen ineens worden geopend, vaak nog beter dan met therapie.

Hoe moeilijk is het om telkens weer een spannend boek te schrijven? Waar liggen de uitdagingen en waar kun je terugvallen op je ervaring?
Het voornaamste punt waarbij ik kan terugvallen op mijn ervaring is de planning van het geheel. Het is een beetje een soort traditie geworden dat ik ieder jaar in september met een nieuw boek kom, en ik streef ernaar om dat vol te houden. Dus inmiddels weet ik in welke maand ik de eerste versie af moet hebben, in welke maand ik het naar mijn proeflezers moet sturen en wanneer ik het goed genoeg vind om in te leveren bij mijn uitgeverij. Daarna volgt er daar natuurlijk weer een redactiefase van enkele maanden, dus om er voor te zorgen een nieuw boek in september in de winkels ligt moet ik in januari mijn proeflezers al inschakelen. Verder is het met ieder nieuw boek gewoon weer net zo eng, onzeker en zenuwslopend als met mijn vorige boeken. Schrijven is heerlijk en ik roep altijd dat ik het fijnste beroep ter wereld heb, maar het is ook steeds weer heel eng omdat ik iedere keer opnieuw denk: gaat het me dit keer echt weer lukken? Als het hele verhaal nog geschreven moet worden en de deadline al in mijn agenda staat dan is die onzekerheid soms best overweldigend. Tijdens het schrijven van mijn manuscript heb ik ongeveer drie keer een ernstige inzinking, waarbij ik het niet meer zie zitten, maar gelukkig zijn er ook momenten van euforie, zoals wanneer ik ineens een geweldige twist bedenk. Dat soort dingen.

Je bent net getrouwd en hebt een andere huis gekocht. Was het lastig om je trouwplannen, het zoeken van een huis en het nieuwe boek te combineren? ;-) Dat lastige komt eigenlijk vooral nu, want we krijgen over een paar weken de sleutel van het nieuwe huis en dan wordt er ruim een maand lang geklust en dat soort dingen. Dat betekent dus meer dan een maand lang niet schrijven. En dat terwijl ik dus dat schema heb waar ik me ieder jaar aan hou om er voor te zorgen dat het nieuwe boek in september in de winkels kan liggen (iets waar ik overigens zelf voor kies, ik heb geen wurgcontract bij de uitgeverij of zo!). Maar dan hakt zo’n schrijfloze maand er ineens best wel in, hahaha. Ook ga ik binnenkort eindelijk mijn rijbewijs halen, omdat ik op een vrij afgelegen plek ga wonen en anders nergens meer naartoe kan, en ik vrees dat daar ook veel tijd in gaat zitten. Ook al roep ik nu nog heel stoer dat ik het roze briefje straks binnen 10 dagen in the pocket heb…

Je bent zelf een grote hondenliefhebber. Hoe belangrijk was het voor jou om dit verhaal te schrijven?
Heel erg belangrijk. Een hond is een dier dat alles doet voor zijn baas, dat extreem loyaal is. Vooral pitbulls gaan tot het uiterste om hun baas te behagen, en dat is juist wat die hondenvechters er zo fijn aan vinden. Het is zo enorm misselijk hoe die dieren worden misbruikt, hoe ze genetisch worden gemanipuleerd om maar zo vals mogelijk geboren te worden, hoe ze vervolgens getraind worden om echte moordmachines te worden. Er moet echt snel iets aan gedaan worden en ik hoop dat mijn boek daar aan kan bijdragen en het probleem wat duidelijker op de kaart zal zetten.

Je hebt verschillende karakters gecreëerd voor ‘Trip’, welke van deze karakters ligt je het meest na aan het hart?
De hond: Yuriko.

In het verhaal noem je heel vaak Kim, een nicht van Amber. Tevens een bekend karakter uit je eerste twee boeken. Ze is een bekende schrijfster, iets wat steeds wordt genoemd bij elke ontmoeting met een nieuw karakter. Voor mij persoonlijk onderbrak het af en toe de flow van het fictieve verhaal. Voornamelijk juist omdat bij elke nieuwe ontmoeting werd genoemd dat Kim een bekende schrijfster was en ik daardoor steeds uit het verhaal werd getrokken en aan jou moest denken. In hoeverre heb je dit karakter op jezelf gebaseerd en waarom heb je het zo aangepakt?
De reden dat er wordt benadrukt dat Kim een bekende schrijfster is, is omdat het op die manier duidelijk wordt dat het voor haar extra moeilijk is om aan informatie te komen: mensen uit die onderwereld laten al niet graag informatie los maar als ze zien dat ze met een schrijfster te maken hebben al helemaal niet. Daar zijn ze enorm huiverig voor en dit werkte in haar nadeel. Verder is Kim een bekend personage voor iedereen die mijn eerste twee boeken (Tegengif en Tinseltown) heeft gelezen, daar speelt zij namelijk de hoofdrol. In Tinseltown was al te lezen hoe zij schrijfster is geworden. De reden dat ik Kim in Trip een bijrolletje heb gegeven is om het geheugen van mijn lezers alvast iets op te frissen: volgend jaar verschijnt namelijk eindelijk het langverwachte slotdeel van de Kim-trilogie!

Toen we elkaar voor het eerst spraken kwam ‘Stuk’ net uit. Inmiddels ben je van een regionale bekende schrijfster een nationaal bekende schrijfster geworden. Wanneer kunnen we verwachten dat je boeken in het buitenland gaan verschijnen?
Dat moet je aan mijn uitgever vragen, haha. Iedere schrijver wil natuurlijk graag dat zijn/haar boeken ook in het buitenland verkrijgbaar zijn en ook van mij is dit een grote wens. Ik weet dat ze ermee bezig zijn, dus hopelijk weet ik binnenkort meer!

Het plot van ‘Trip’ zit opnieuw snel en strak in elkaar. Werk je deze van tevoren uit, of ontwikkelt dit zich vanzelf?
Het enige dat ik tegenwoordig van tevoren heb, is een thema en een rode draad. De rest ontstaat tijdens het schrijven. Ik schrijf al mijn manuscripten met de hand, in schriften, omdat ik me anders niet kan concentreren, en zodra ik de pen op het papier zet begint het verhaal te ‘vloeien’ en gebeuren er dingen die ik van tevoren niet had voorzien. Dat is een van de mooiste dingen, vind ik, als dat gebeurt. Daar kan ik echt van genieten! Dat ‘snelle en strakke’ wat jij noemt ontstaat eigenlijk vooral tijdens het herschrijven. Dan wordt er geschrapt en geschaafd en haal ik al het overbodige er uit. Ik wil dat mijn boeken snel en lekker lezen, en niet saai of langdradig zijn.

‘Trip’ is wederom een thriller, wanneer kunnen we nu eindelijk die ‘literaire roman’ verwachten ;-)?
Momenteel heb ik daar geen geduld voor. Mijn voorkeur gaat op dit moment uit naar een verhaal met vaart, met wendingen, met spanning. En die stijl past toch het beste bij een thriller. Maar diep in mij houdt een literaire roman zich schuil. Ooit komt die eruit. Als de tijd daar rijp voor is!

Wat voor soort boeken lees je zelf graag?
Als ik zelf lees, dan doe ik dat puur voor mijn plezier en ontspanning. Ik lees eigenlijk vooral Engelse en Amerikaanse boeken en de romans waar ik echt dol op ben zijn die van de Engelse schrijfster Barbara Erskine. De manier waarop zij heden en verleden en verschillende verhaallijnen met elkaar verweeft is zo fascinerend. Ik heb al haar boeken en kan er geen genoeg van krijgen. Haar thema’s zijn altijd boeiend en heel knap uitgewerkt. Ook de verhalen van het Amerikaanse schrijversduo Judith Michael lees ik graag. Het zijn lekkere dikke romans waarin je helemaal kunt opgaan. Verder vind ik de thrillers van de Japanse Natsuo Kirino goed, en als ik echt even mijn verstand op nul wil zetten dan kruip ik weg met een boek van Linda Howard. Haar thrillers zijn luchtig, maar wel boeiend en scherp en ik lees ze met veel plezier.

Welk boek zou je heel graag willen schrijven?
Eigenlijk is ieder boek dat ik schrijf een boek dat ik heel graag wilde schrijven. Maar misschien dat er ooit een tijd komt waarin ik er een paar jaar extra voor uittrek en dan echt met een vuistdikke roman op de proppen kom. Eentje van duizend pagina’s, een verhaal dat zich uitstrekt over tientallen jaren en met veel personages. Maar op dit moment ben ik erg blij met de boeken die ik schrijf en ook met het feit dat het me steeds lukt om met originele thema’s te komen. Een verhaal dat al honderd keer eerder is verteld trekt me niet.

Momenteel werk je dus aan het slotdeel van de Kim-trilogie. Kun je daar al iets meer over vertellen?
Het laatste boek waarin Kim de hoofdrol speelde was Tinseltown, uit 2007. Hierna heb ik vier andere boeken geschreven (Stuk, Ysabella, Oversteken en Trip) en nu ik voorzichtig weer begonnen ben met Kim voelt het aan de ene kant heel oud en vertrouwd, alsof je een oude vriendin na lange tijd weer tegenkomt, maar aan de andere kant merk ik dat ik haar echt weer opnieuw moet leren kennen. Het wordt een spannend boek, dat staat vast. Psychologische spanning vooral. Behalve vanuit Kim schrijf ik dit keer ook vanuit een andere vrouw, en die heeft haar zaken psychologisch gezien niet allemaal op een rijtje. Tijdens Stuk leerde ik dat ik in staat was om me overtuigend te verplaatsen in iemand die langzaam maar zeker compleet krankzinnig wordt (maar dit zelf niet doorheeft!), en die kant ga ik nu weer op. Maar dan nog heftiger. Dit wordt geen boek voor tere zieltjes!