Fantastische Kunstenaars: Tais Teng

In deze 30e aflevering alweer maken we nader kennis met de fantastische kunstenaar én auteur die elke rechtgeaarde sf- en fantasyfan in Nederland wel kent: Tais Teng.
 
Op de Hebban Page voor de Fantastische Kunstenaars brengen we al die geweldige artiesten bij elkaar. De eerdere edities die nog niet op de Hebban Page staan, vind je hier: Bram Willemot, Isabella Koelman, Thomas Stoop, Daniel Joustra, Wouter Tulp, Gidion van de Swaluw, Mark Roosien en Marco Lap. Inmiddels is er ook een interview met de initiatiefnemer van deze rubriek gepubliceerd: Peter Kaptein.

Tais Teng (1952) woont in Amersfoort en heeft een atelier in Utrecht.

Vertel eens wat over jezelf en hoe je begon?

Ik heet eigenlijk Thijs van Ebbenhorst Tengbergen maar geef de voorkeur aan Tais Teng, dat bovendien ook in het Swahili en Russisch uit te spreken is.

Ik ben begonnen met de traditionele technieken: olieverf en tekenpen, scraper-board, aquarel en airbrush, etsen, muurschilderen en zeefdrukken. O, ik lonkte naar de eerste computers die beeld konden bewerken: ze kostten zo'n twee ton en deden er negen uur over om bijvoorbeeld een grijze lucht te vervangen door stralend blauw met wat zomerwolkjes.

Wat was ik dolblij toen ze halverwege de tachtiger jaren eindelijk betaalbaar werden en ik mijn druipende kwast en stotterende airbrush kon inruilen voor een grafische pen... Olieverf die ik een microseconde droogde in plaats van veertien dagen! Etsen zonder naald, een penseel waaruit hele dennenbomen rolden die groter werden als ik harder drukte. Maar het allermooiste was de undo functie: ik kon elke fout herstellen als ik er maar niet meer dan honderd maakte.

Het voelde alsof ik zo'n kruik met een djinn gevonden had: eentje bovendien die duizend extra wensen geen enkel probleem vond. Om maar wat te noemen: een schilderij met een toetsaanslag in een ets veranderen.

Wat was je keerpunt?

Ik kwam ergens halverwege de zeventiger jaren goed op gang, zowel met schrijven als met tekenen. Het begon met posters terwijl ik nog biologie studeerde: dat kon een aankondiging zijn van een jazzfestival of een politieke spotprent tot 'De lekkerste kip koopt je bij poelier Janssen.' (tegenover het studentenhuis waar ik woonde).

Sciencefiction had toen al mijn voorkeur: ik maakte omslagen voor de sf-reeksen van Elmar en Centripress, voor de Atlan en Dan Shocker reeksen in Duitsland, Babel-sf.

Tegenwoordig richt ik mij meer op Amerika, want voor sf en horror bestaat de markt in Nederland domweg niet. Ik maakte omslagen voor boeken en tijdschriften als SQ magazine, Plasma Frequency, Perihelion sf, JWK fiction en Pulp Literature.

Ik ben ook omslagen aan het maken voor heruitgave van al mijn boeken die niet langer in druk zijn. Recente omslagen zie je hier. Mijn covers voor de e-boeken van Jack Vance waren de vervulling van een oude, maar nog springlevende jongensdroom. Ik bedoel, mijn plaatjes op de boeken van mijn all-time favoriete schrijver...

In 2007, al een eindje in deze hoogst interessante eeuw merkte ik ineens dat ik wat ik mijn hoofd had precies zo op het beeldscherm kon krijgen. Dat was bij de wrap-around omslag van mijn bundel Gouden dwaalwegen. Het was een moment van glorieus inzicht: ik kan het, ik weet eindelijk hoe het moet! Daarna ging alles ongelooflijk moeiteloos. Het had ook met mijn fotograferen te maken: ik schoot een plaatje en wist dan hoe ik het perfect met een achtergrond kon combineren die ik jaren eerder gemaakt had.

Hoe werk je tegenwoordig? Is het helemaal digitaal?

Ik begin een tekening vaak met een schets met een ordinair potlood op echt papier en inkt hem. Daarna gaat hij de computer in voor kleur en textuur. Die manier voelt nog lekker ambachtelijk. De draak hieronder is daar het resultaat van en hier zie je in een tutorial hoe ik hem verder op de computer afmaak. Met mijn zwart-wit tekeningen gaat het op dezelfde manier, schetsen en op de computer afwerken. 

Ik ben behalve tekenaar ook een fanatiek fotograaf: ik heb een databank met letterlijk duizenden eigen foto's van zowat alles onder de zon, van Victoriaanse poppen met pijpenkrullen tot sequoia's en nurkse kikkers.

Driekwart van wat ik maak is tegenwoordig een fotomanipulatie die ik vaak nog behoorlijk bewerk in Photoshop of Painter X. Een omslag bestaat onder het maken vaak uit wel dertig Photoshop-lagen waar ik wild aan trek en uitknip, draai of, na ze negatief gemaakt te hebben, van etslijnen voorzie. Aan het eind moet ik minstens de helft van de lagen weer wissen.

Dat is wat ik zo lekker vind aan Photoshop: ik kan alles uitproberen.

Fractals zijn mijn grootste ontdekking: zichzelf steeds kleiner of groter herhalende lagen. Ik gebruik ze voor alles: van stromend water, tot buitenaardse bloemen, rotsen en duistere wolkenluchten. In The Joys of Winter zijn de hemel en het ijs van fractals gemaakt. Lees er meer over in dit interview. 

Een ander krachtig instrument is een caleidoscoop plug-in waarmee je de prachtige mandala's of paleizen kunt maken. In The last Emperor of Byzantium zie je de kracht daarvan. 

Wat voor soort omslagen maak je tegenwoordig?

Ik schilder bijna alles, maar ik heb toch een voorkeur voor steampunk, fantasy, sciencefiction en horror.

Hoe zie je je toekomst?

Ik heb geen speciale dromen, geen bucketlist omdat ik het merendeel van die 100 dingen voor je dood gaat al gedaan heb. Gewoon lekker doorwerken is meer dan genoeg.

Bekijk nog veel meer illustraties van Tais Teng op zijn Deviant Art gallery. En lees over de schrijver Tais Teng op zijn website.