Feuilleton Loes den Hollander en Marjan van den Berg (2)

Ha Marjan,
Laat ik het zo zeggen: men vindt mij meestal aardig. Ik merk vaak bij lezingen of bij andere gelegenheden waar ik lezers ontmoet, dat mensen niet goed kunnen begrijpen dat ik de persoon ben die heftige afrekeningen bedenkt en gluiperige lieden door een verhaal laat ronddwalen. Er wordt soms ook (gekscherend, maar misschien doen ze wel alleen gekscherend) aan me gevraagd of mijn man wel rustig naast me slaapt. Dan zeg ik: zolang hij niet alles weet...
Natuurlijk ben ik aardig, Marjan. Zolang ik niet bestolen of bedrogen word, kun je met mij goed door één deur. Ik ben van: leven en laten leven, maar niet laten barsten. Maar ik heb uiteraard, zoals ieder mens, mijn duistere kanten. Die geef ik de ruimte als ik schrijf en ik vind het heerlijk om daarbij veel erger los te gaan dan ik zelf ooit zou doen. Schrijven kan een goede uitlaatklep zijn. Een leuk voorbeeld daarvan is het boek Zielsverwanten. Dat schreef ik kort nadat ik mijn baan als directeur van een zorginstelling was kwijtgeraakt en ik was in die periode tamelijk geladen. Mijn uitgever las de eerste versie in één adem uit en belde me op.
‘Heftig verhaal,’ zei hij, ‘maar in deze vorm niet te publiceren. Je hebt niemand laten leven, dat pikt de lezer niet.’
Pas toen hij dat zei, realiseerde ik me dat ik iedereen die de hoofdpersoon in dat manuscript voor de voeten liep, had vermoord. Ik schreef een nieuwe versie, die genuanceerder en daardoor veel beter leesbaar was. Maar mijn frustraties was ik wel lekker kwijt.
Schrijf jij veel van je af?  

O hemel ja, Loes, ik schrijf alles van me af! Met een wekelijkse column en een wekelijkse aflevering van feuilleton Sanne in Margriet kan je een beetje input wel gebruiken.
Ooit liep ik midden in de nacht van station Zaandam naar mijn auto. Opeens hoorde ik achter me: "Geef me je geld."
Ik keerde me om en daar stond zo'n joch met een hoodie diep over z'n ogen. Ik stond toen dagelijks voor de klas, een vmbo in de Bos en Lommer in Amsterdam, dus ik snauwde: "Wat moet je nou, snotneus? Weet je moeder wel dat je midden in de nacht op straat loopt? Flikker op, gek!"
Ik keerde me om en liep door. Rechtop. Stoer. En doodsbang. Geen idee of ie vlak achter me liep op z'n gympies met een mes in z'n hand...
Het was een akelig stuk lopen, langs verlaten kantoorpanden, donker en stil. Pas bij m'n auto durfde ik om te kijken; het joch was in geen velden of wegen meer te bekennen. Van opluchting pieste ik in m'n broek. Ik vergat m'n lichten aan te doen en begreep de hele weg naar huis niet waarom die tegenliggers allemaal seinden met hun koplampen.
Maar nog voordat ik de politie belde om hier melding van te maken, dacht ik al: 'Dat is wel leuk voor Sanne!'
Eigenlijk is alles welkom. Klein leed, groot leed, ik kan het allemaal gebruiken. En het helpt ook. Het wordt minder erg als je er woorden voor kunt vinden.
Wat is eigenlijk het meest persoonlijke dat jij ooit hebt gebruikt in een boek? Of doe je dat nooit?