Dossier /
Filmrecensie: Star Wars - The Force Awakens
Laat ik maar met het goede nieuws beginnen: heel veel wat in de trailers is beloofd, wordt waargemaakt. Het wrak van de Star Destroyer in de woestijn is maar een tipje van de sluier: de hele film ademt de sfeer en de historie van de oorspronkelijke trilogie. Dat J.J. Abrams ervoor heeft gekozen om zo veel mogelijk met echte sets te werken in plaats van CGI, en dat alles even smoezelig oogt, van de ruimteschepen tot de hoofdpersonen, is daar ook debet aan: echo's van Tatooine, Mos Eisley Cantina en Yavin ankeren deze nieuwe aflevering onwrikbaar in de reeks. Ook die adembenemende momenten met Han Solo ("Chewie, we're home" en "It's all true") zorgen voor een overweldigend gevoel van historie. Dit is het Star Wars-universum waarvan we aan het eind van Return of the Jedi afscheid hebben genomen; dit is wat er na de val van het Keizerrijk van de Republiek is geworden.
De helden die Abrams opvoert versterken nog eens het gevoel van thuiskomen. De woestijnjutter Rey is een vrouw die haar mannetje staat: onverschrokken, onafhankelijk, initiatiefrijk, vaardig, maar tegelijk kwetsbaar en eenzaam. De gedeserteerde Stormtrooper—dat kan geen spoiler zijn als je de trailers hebt gezien—Finn, held tegen wil en dank, geeft het witte leger eindelijk een menselijk gezicht. Samen vormen zij een veelbelovende nieuwe generatie Star Wars-helden; ik verheug me er nu al op om te zien hoe zij zich in de volgende films verder ontwikkelen.
Het wordt deze hoofdpersonen bovendien makkelijk gemaakt om te schitteren en het publiek aan te spreken, dankzij het solide, overtuigende script van Abrams en Empire Strikes Back-veteraan Lawrence Kasdan. Was de originele trilogie achteraf gezien—en volgens Lucas zelf—vooral gericht op kinderen en jong-volwassenen, en leek de prequel-trilogie geschreven voor semi-intelligente korstmossen; The Force Awakens is qua karakterontwikkeling en vooral wat betreft de dialogen eindelijk een film voor grote mensen, zij het grote mensen met een voorliefde voor science fiction-sprookjes.
Voeg daar nog de opwindende, spectaculaire actiescenes aan toe, de bruut-realistische gevechten, de piekfijne productie en de vertrouwde, maar toch frisse muziek en we hebben een puntgave nieuwe Star Wars-film, zo verschrikkelijk veel beter dan de prequel-trilogie dat ze op een geheel andere schaal moeten worden beoordeeld. Wat kan daar nu mis mee zijn?
Eh… Heb je even?
Om spoilers te vermijden moet ik omzichtig om de hete brij heen draaien, maar ik zal mijn best doen.
Ten eerste had ik op meer verrassingen gehoopt. Lang niet alles is even nieuw en opwindend aan deze film. Abrams heeft schaamteloos en opzichtig leentjebuur gespeeld bij de illustere voorgangers; vooral A New Hope en Return of the Jedi zijn als bronmateriaal behoorlijk leeggeplunderd. Het is te hopen dat de twee vervolgen (veel) meer eigenheid meebrengen, want in een nieuwe aflevering van een geliefde reeks is er ook zoiets als té vertrouwd.
Bovendien was ik teleurgesteld in de slechterikken die Abrams ten tonele voert. Ik geef toe dat het niet makkelijk kan zijn om in de voetsporen te moeten treden van Darth Vader, de Keizer of zelfs maar Darth Maul. Maar op mij kwamen de nieuwe tegenstanders over alsof de regisseur al op voorhand heeft opgegeven Vader en Palpatine naar de kroon te steken. Meer slapperikken dan slechterikken, zeg maar.
Voeg daarbij nog de talrijke logische fouten en ongeloofwaardigheden en mijn onvrede is compleet. Tegen de tijd dat de werkelijk verrukkelijke cliffhanger me naar de aftiteling had gebracht, waren er anderhalve ster van mijn eindoordeel afgekalfd.
Begrijp me niet verkeerd: ik heb de film twee keer met groot plezier gezien, en zou zonder aarzelen een derde keer gaan. En de klein continuïteitshobbels en soms wonderlijk gesneden dialogen suggereren dat de director's cut die er ongetwijfeld komt nog beter zal zijn dan de bioscoopversie. Maar puntje bij paaltje hebben Disney en Abrams voor mijn gevoel net iets te eenzijdig gekozen voor commerciële veiligheid, en te weinig voor een verrassende, fonkelnieuwe voortzetting van de Star Wars-sage.
