Floris Kleijne: ‘Klaverblad heb ik bijna helemaal in de trein geschreven’
Een oude jeugddroom is werkelijkheid geworden. Vertel!
‘Ik geloof dat schrijven altijd al in me heeft gezeten. Als kind was ik verhalen aan het vertellen en vond ik schrijven heel leuk om te doen. Gelezen worden hoorde er wel bij voor mij. Ik wilde dus heel graag dat er een boek zou komen dat in de winkels zou liggen. Nu het zo ver is, overdrijf ik niet als ik zeg dat ik daar al veertig jaar van droom.’
Waarom heeft het veertig jaar geduurd om die droom te realiseren?
‘Schrijven is voor mij iets waar je van blijft dromen en waar je aan blijft werken, en op een gegeven moment lukt het. Er zijn auteurs, als Thomas Olde Heuvelt, voor wie dat op hun zestiende al lukte. Anderen, zoals ik, doen er langer over. Sinds 2003 word ik al gepubliceerd, maar het waren korte fantasyverhalen die in het buitenland verschenen. Ik heb nu de tijd genomen om ervoor te gaan zitten en echt een boek te schrijven. Vijf jaar geleden begon ik, toen de kinderen wat ouder en zelfstandiger waren. Voor mijn gevoel moest ik een keuze maken: wil ik dit echt? Wil ik meer dan alleen korte verhalen schrijven, of af en toe ideeën en een paar hoofdstukken? Als dat het geval was, dan moest ik er echt de tijd voor maken en ervoor gaan zitten.’
Dus het duurde vijf jaar om Klaverblad tot wasdom te brengen?
‘Klopt, maar wel door te schrijven in de marges van werk, gezin en de rest van mijn sociale leven. Zo’n tachtig procent van de eerste versie heb ik in de trein geschreven, al forenzend naar werk. Veel van het boek is tussen Den Haag en Amsterdam ontstaan. Sinds de coronacrisis is het voor mij een stuk lastiger geworden om te schrijven, omdat ik minder reistijd heb.’
Zorah was vijf toen haar vader haar moeder doodsloeg met een bijl. Vijfentwintig jaar later is ze een zeer succesvolle consultant die op het punt staat de deal van haar leven te sluiten. Tot ze een bericht krijgt met een afbeelding van een bloederige bijl.
Wat heeft het bericht te betekenen? Wie weet er van Zorahs verleden af? En is de timing toevallig, of zijn Zorahs privé- en zakelijke leven onlosmakelijk met elkaar verbonden? Om haar vele vragen te beantwoorden, neemt Zorah privédetective Roelant in de arm. Maar is Roelant wel wie hij beweert te zijn, of brengt hij Zorah alleen maar verder in gevaar?
Klaverblad is je eerste boek, terwijl je eerst vooral verhalen schreef. Hoe anders was het schrijfproces?
‘Kort werk, daar ben je in een dag of vier mee klaar. Als je het ernaast doet, duurt het misschien twee weken. Met een kort verhaal ben je sneller aan het einde, niet alleen van de eerste versie maar van het hele proces. Bij een roman of thriller heb je een veel langere adem nodig. De eerste versie heeft mij twee jaar gekost en dan beland je in het proces van herschrijven en redactie, wat ook lang duurt. Daarnaast is een thriller natuurlijk veel complexer. Soms bereikte ik een punt in het verhaal, maar wist ik nog niet wat er daarna zou gebeuren. Natuurlijk had ik de grote lijnen en belangrijkste scènes wel in mijn hoofd, maar op allerlei andere niveaus had Klaverblad meer denkwerk en meer tijd nodig.’
Was het in die zin ook niet leerzaam om eens een thriller te schrijven?
‘Op technisch vlak was het zeker leerzaam. Voor het eerst heb ik een outline geschreven, ik kon niet meer zonder. Na een derde van het boek geschreven te hebben, moest ik bedenken of de grote lijnen goed lopen, of de onderlinge timing klopt, hoe het zit tussen de hoofdpersonen. Het gaat soms ook wel mis, zo kwam ik er pas later achter dat de eerste werkdag in mijn boek op Tweede Paasdag viel… ‘
Heb je een voorkeur gekregen voor thrillers ten opzichte van korte verhalen?
‘Nee, ik denk dat het voor mij heel goed werkt om allebei te doen. Ten eerste laat je je creativiteit vloeien door kort werk. Het helpt voor mij ook om dingen af te krijgen. Dus ik blijf korte verhalen schrijven terwijl ik aan een thriller werk, om te blijven voelen dat er echt iets afkomt. Maar als ik eerlijk ben heb ik een lichte voorkeur voor langer werk, omdat je daarmee in de boekhandel kunt belanden en de kans groter is dat je gelezen wordt. Ik vind gelezen worden heel belangrijk.’
'Ik moet zeggen dat daar bij mijn weten nooit zulke schimmige dingen gebeurd zijn als ik nu in Klaverblad beschrijf. Maar een aantal dingen zijn wel écht gebeurd en die hebben me jaren geleden geïnspireerd.'
De fantasy- en sciencefictionverhalen schreef je in het Engels. Waarom ben je geswitcht naar Nederlands?
‘Veertig jaar geleden begon ik met sciencefiction en fantasy. Ik merkte echter dat er destijds niet echt markt was voor deze genres in Nederland. Een Amerikaanse vriendin raadde me toen aan om het in het Engels te proberen. Het is dan namelijk gemakkelijker om gepubliceerd te worden, omdat er veel meer websites, bundels en wedstrijden zijn. Het eerste verhaal dat ik in het Engels schreef, werd meteen verkocht. Toen kreeg ik het te pakken. Inmiddels zijn veertig van mijn verhalen gepubliceerd.’
En hoe is de switch gekomen van fantasy naar thriller?
‘Ik schreef altijd al allerlei genres, dus ik ben niet echt overgestapt. Van mijn fantasyverhalen zijn er redelijk veel gepubliceerd, maar dat wil niet zeggen dat ik niks anders schreef. Ik schreef ook horror, spanning en soms zelfs ontzettende romantiek. Vijf jaar geleden besloot ik een keuze te maken uit enkele ideeën voor langer werk. Aangezien ik het serieus wilde aanpakken, heb ik toen heel bewust de keuze gemaakt voor het genre dat in Nederland vatbaar zou zijn om op de markt te komen. Als je kiest voor een genre dat in Nederland graag gelezen wordt, dan is het eenvoudiger om een uitgever te vinden.’
Een bewuste keuze dus. Maar hoe kwam je op het idee voor de plot?
‘Eigenlijk kwamen een aantal dingen samen. Aan de ene kant werkte ik vroeger in een Cloverleaf-achtig bedrijf, soortgelijk aan het bedrijf waar hoofdpersoon Zorah werkt. Ik moet zeggen dat daar bij mijn weten nooit zulke schimmige dingen gebeurd zijn als ik nu in Klaverblad beschrijf. Maar een aantal dingen zijn wel écht gebeurd en die hebben me jaren geleden geïnspireerd. Een van die dingen is de vastgoedfraude. De hoofdfiguren in die fraudezaak zijn ontzettend schilderachtig en inspirerend, in het boek zie je mijn versie ervan. Ook las ik in die tijd over Nina Brink en wat er bij de beursgang van Worldonline allemaal niet door de beugel kon. Het leek me een hele spannende achtergrond voor een verhaal. Aan de andere kant had ik al eerder het personage van Zorah bedacht, met haar traumatische verleden. Die twee zaken kwamen heel mooi samen in dit verhaal.’
'Gelukkig heeft mijn vrouw een eerste versie gelezen en me feedback gegeven over Zorah. Ze vond dat ze in die versie enorm aan het bakvissen is, ook al is ze dertig, dus het advies om dat aan te passen heb ik ter harte genomen.'
Je koos met Zorah voor een vrouwelijk personage. Was het moeilijk om je in haar in te leven?
‘Ik heb met opzet een behoorlijk aantal vrouwelijke personages in het boek gestopt, omdat ik het raar vind als er alleen maar mannen door een thriller lopen. Ik kan niet zeggen dat het makkelijk was, maar ik kan ook niet lezen als een vrouw. Gelukkig heeft mijn vrouw een eerste versie gelezen en me feedback gegeven over Zorah. Ze vond dat ze in die versie enorm aan het bakvissen is, ook al is ze dertig, dus het advies om dat aan te passen heb ik ter harte genomen.’
Je eigen ervaring in het bedrijfsleven heb je wel gebruikt in dit boek. Kan je door deze verhalen – ook al is het fictie – ooit nog terug naar het bedrijfsleven?
‘Ik denk niet dat dit boek wat dat betreft problemen gaat opleveren. Ik kan oprecht zeggen dat niets van de schimmige zaken uit het boek op mijn eigen ervaring gebaseerd is. Bovendien heb ik nu een heel andere baan bij een fijne werkgever. Dat commerciële consultancywerk wil ik ook niet meer doen. Ik ben inmiddels vijftig en er zijn andere dingen waar mijn bloed sneller van gaat stromen, zoals schrijven. Al kun je moeilijk schrijvers vinden die van schrijven alleen hun brood verdienen.’
Klaverblad speelt zich op allerlei plekken in Nederland af, maar ook in Shanghai. Heb je overal ter plaatse onderzoek gedaan?
‘Op de gangsters na, is het hoofdstuk dat zich in Shanghai afspeelt honderd procent mijn eigen ervaring. Ik ben in dat hotel geweest, heb in die kamer geslapen en ik moet eerlijk bekennen dat ik ook in die McDonald’s ben geweest. Verder woont Zorah op een plek die ik goed ken, in alle beschreven horeca ben ik zelf geweest. Alleen Utrecht ken ik minder goed, daarvoor heb ik research gedaan met Google Streetview. Het was zo betrouwbaar, dat mijn redacteur – toen ze een bepaalde vluchtscène las – ervan overtuigd was dat ik zelf ter plaatse was geweest. Ik denk dat het voor de lezers leuk is om zoveel plekken uit het boek te kunnen herkennen.’
Klaverblad is nog maar net verschenen, maar ben je al aan een nieuw boek bezig?
‘Zeker. Het wordt weer een thriller, maar een totaal ander boek. Het idee is dat enkele personages terugkomen, maar een heel ander avontuur gaan beleven. In een andere context, met een andere misdaad. Om lezers én mezelf geboeid te houden, wordt het in ieder geval niet weer een corporate thriller!’
Auteursfoto © Jasper van Es via Meulenhoff Boekerij
De leestips van Floris Kleijne
Winactie
Ben je benieuwd geworden naar de debuutthriller van Floris Kleijne? Eerder kon je op Hebban al een sneak preview van het boek lezen, maar nu kun je het ook winnen! In samenwerking met uitgeverij Boekerij mogen we 5 exemplaren weggeven. Ga naar de winactie om te zien hoe je kans maakt!
