Freek de Jonge: 'Ik moet bekennen dat ik niet zo'n geweldige lacher ben'
Theatermaker, zanger en schrijver Freek de Jonge (1944) schreef met Kom verder! het eerste deel van zijn uiteindelijk vier delen tellende memoires. Hij vertelt hierin over zijn jonge jaren in Groningen, maar vooral ook over zijn vader en grootvader. Op Hebban las je al een sneak preview van het boek en kon je een video van De Jonge bekijken. In onderstaand interview lees je zijn antwoorden op de diverse vragen vanuit de Hebban community.
1.
Om welke cabaretier moet je zelf hard lachen?
Door Henk
Om te beginnen moet ik bekennen dat ik niet zo'n geweldige lacher ben. Ik ben een beetje misvormd door zelf leuk te moeten zijn, dan ben je voortdurend aan het afwegen en oordelen: is het wel goed of grappig genoeg. Dat is niet bevorderlijk voor de spontaniteit.
Ik heb in 2019 een improvisatieprogramma gedaan met Brigitte Kaandorp. De keuze voor haar was niet toevallig. Om haar kan ik lachen. Ze verrast me met haar ongegeneerde spontaniteit.
2.
Welke generatie vind je het makkelijkst om te vermaken? Gezien de oudere generatie en die van jezelf mogelijk minder gevoelig zijn voor zaken waar eerder nog makkelijk grapjes over gemaakt konden worden.
Door M.
Dat zijn twee vragen. Het liefst speel ik voor een goed gemengd publiek. Maar in de praktijk zie ik alleen maar witte bejaarden. Je spreekt in de taal van je generatie over de tijdgeest. Dat is het mooie van ouder worden, dat de beweging zich voor je ogen voltrekt. Daar speel ik op in. Je moet natuurlijk uitkijken te veel mee te gaan in de tijd, want dan begrijpt je eigen publiek het niet meer en als je verhalen over vroeger vertelt, heeft de jeugd geen idee waar je het over hebt.
Ik vind de nieuwe gevoeligheid erg goed. Het betekent dat iedereen op zijn woorden moet letten. Dat dit wel wat speelser kan lijkt me duidelijk. Maar we moeten als voormalige paternalistische imperialisten best eens een toontje lager zingen.
3.
Ik vind het prachtig en geweldig hoe je je inzet voor Groningen. Vanwaar nog steeds die verbondenheid? Zou je er zelf ook wel weer willen wonen?
Door Gerrit
Als je mijn boek leest vind je op een van de laatste pagina's mijn geboorte in de pastorie van Westernieland (op het Hogeland). Mijn vader was daar predikant van 1942 tot 1946. Hij heeft gestudeerd in Groningen bij prof. Van der Leeuw en heeft in die plaats mijn moeder leren kennen. De pastorie van Westernieland heeft een paar keer te koop gestaan, maar het is voor wie het hele land en Vlaanderen bespeeld een beetje te ver. Lees Kom verder! en begrijp mijn moeite om te kiezen.
4.
Zou je nog een keer een Oudejaarsconference willen doen?
Door Rebecca
Door de omroeppolitiek is de oudejaarsavond een VARA/BNN-claim. Ik ben verbannen naar Nederland 2. Ik heb inmiddels zo'n zes shows op 1 januari gedaan. Scheelt maar 1 dag. Ook niet slecht. Dit jaar staat er een show in de laatste week van december op de nominatie. Zo rond die tijd van het jaar vinden de mensen het prettig wat terug te kijken en je zult met me eens zijn na nog geen drie maanden: het zal een roerig jaar worden.
5.
Wordt er nog ooit een lied door je geschreven en gezongen? En wordt het dan een vrolijk lied of juist een beetje in de geest van 'Leven na de dood'?
Door Wilma
Ik schrijf met grote regelmaat liedjes, die kun je vinden op Spotify en YouTube, want op de radio worden ze niet gedraaid. Ik geef je een voorbeeld van een liedje dat, niet toevallig, op 'Leven na de dood' lijkt.
Freek in het kort
Wat staat er op stapel voor de Freek en Hella de Jonge Stichting na de pandemie?
Een project van het Allard Pierson Museum. Kinderen van de basisschool gaan samen met kinderen van het speciaal onderwijs naar het museum en leren elkaar kennen door samen naar bijzondere dingen te kijken.
Als je weg zou moeten uit je huidige woonplaats waar zou je dan heen verhuizen?
Amsterdam.
Welke boekentip zou je jouw jongere zelf geven?
Moby Dick van Herman Melville en De druiven der gramschap van John Steinbeck.
Vind je jezelf een optimist of een pessimist?
Ik ben somber over wat we er van bakken. Ik ben tevreden met wat ik heb.
Als je geen cabaretier (en schrijver en zanger) was geworden, wat dan?
Geen idee. Dit stond vanaf mijn dertiende vast.
Kunnen Hella en jij na al die jaren samen nog steeds lachen om dezelfde dingen?
Ja, en ook om verschillende dingen.
Jij en Hella waren goed bevriend met Toon Hermans. Word je in je dagelijks leven nog beïnvloed door Toon zijn manier van 'zijn'?
Er staat een beeldje van Toon op mijn bureau, dus ik zie hem dagelijks.
Wat is jouw dierbaarste herinnering aan Bram Vermeulen?
Dat we als peters (doopvaders) de zoon van een Vlaamse fan ten doop hielden in de kerk van Oostrozebeke.
Heb jij ooit op het punt gestaan om een show in een andere taal op te voeren?
Ik heb in Engeland, Schotland, de VS en Canada gespeeld met wisselend succes. Humor is zeer taalgebonden. Ik heb ook nog in Keulen en Berlijn opgetreden.
Wie was of is een voorbeeld voor jou en waarom juist deze persoon?
Ik denk Toon Hermans. Omdat hij van niets iets heel grappigs kon maken.
