Gemiste ontmoetingen
'Goedendag meneer, mag ik u wat vragen?'
Voor mij staat een oudere heer, minimaal tachtig, maar negentig zou zo maar kunnen. Ik zeg heer, want hij is alle opzichten verzorgd, kostuum met lange regenjas, glimmend gepoetste lederen schonen, de grijze haren strak gekamd, ik vermoed brylcreem, zijn zinnen, zijn woorden allemaal zeer welgemanierd, al verneem ik wel een lichte Amsterdamse tongval, niets mis mee. En deze oudere heer, hij noemt mij u op een wijze die je alleen bij mensen uit een andere tijd hoort.
'Goedendag meneer, mag ik u wat vragen?'
'Vanzelfsprekend mag u dat, daarvoor ben ik hier, mijnheer.'
Hij valt stil en kijkt naar mijn pols. Ik weet niet wat er aan de hand is, ik zie zijn adamsappel omhoog en weer omlaag gaan, een zachte zucht. Langzaam gaat zijn blik omhoog, ik zie de ogen vochtig worden.
'Kan ik iets voor u doen mijnheer, een glaasje water misschien?'
'Nee, dank je, jongen,' klinkt het opeens zacht, kwetsbaar. 'Weet je, jongen, dat klokkie om je pols.'
'Er valt weer een stilte, ik leg mijn hand op zijn hand, hij staat het toe, ik wil hem omarmen, het liefst de pijn wegnemen maar de balie staat in de weg.'
Ik kijk naar mijn horloge, een Seiko Kinetic, gekregen van mijn lief toen wij tien jaar samen waren.
'Dat klokkie, ik schrok ervan. Weet je …' Zijn stem valt weg … hij kijkt naar zijn handen. Ondanks de andere klanten in de winkel, staat de tijd voor mij even stil.
'Mijn zoon, mijn zoon had precies zo’n klokkie. Hij was er enorm trots op, verzorgde het goed. Hij had het om toen het gebeurde. Hij reed op zijn motor, je weet wel, de weg naar Amsterdam op, een vrachtwagenchauffeur lette niet op, een ongeluk, hij heeft het niet overleefd, onze enige zoon. We waren kapot, zo’n goede jongen, onze jongen.'
Er valt weer een stilte, ik leg mijn hand op zijn hand, hij staat het toe, ik wil hem omarmen, het liefst de pijn wegnemen maar de balie staat in de weg. De oude heer staat er verloren bij, de ogen zo verdrietig.
'Na het ongeluk kregen wij het horloge. Het liep nog, dat was zo’n mooi idee, dat het nog liep, je weet het, zo’n Kinetic blijft het doen zolang jij in beweging blijft, laad je de accu op, ik beweeg het horloge nog dagelijks, op die manier blijft dat klokkie de juiste tijd aangeven, en eigenlijk is het de beweging van onze jongen die nog steeds doorleeft in dat klokkie, begrijp je. En nu zag ik jouw horloge, en toen ...'
Al die tijd fluisterde hij bijna, zo zacht, zo ongelukkig, klein.
Dit gebeurde een jaar of drie, vier geleden. Hij kwam met regelmaat terug, we spraken dan even over het horloge, dat het nog steeds liep, hij noemde mij geen meneer meer maar Remco. Vorig jaar maart, de Boekenweek, hij kwam langs met een vriendin, zijn vrouw was inmiddels overleden. Hij zag er nog wat ouder uit, maar nog steeds verzorgd tot in de puntjes, de vrouw sprak mij aan toen hij even weg liep, hij is ziek, ernstig ziek, maar hij wil het niet weten, niet zeggen dat u het weet, dat wil hij niet.
Ik heb hem niet meer gezien. Ik maak mij zorgen om hem, die lieve man.
Zo zijn er legio ontmoetingen geweest, ontmoetingen die we nu missen, die we nog een maand gaan missen. Werken in een boekhandel brengt je in contact met allerlei mensen, van allerlei leeftijden, divers pluimage, en ik maak mijzelf wijs, dat ik in sommige gevallen het luisterende oor ben waar men ongegeneerd tegen kan praten, dat je als boekhandel detaillist van waarde bent op meer vlakken dan het aanbevelen van een volgend boek alleen.
'Dat je als boekhandel detaillist van waarde bent op meer vlakken dan het aanbevelen van een volgend boek alleen.'
Emotionele verhalen, een klankbord, opvoedkundig bij een jonge dief voor wie de Donald Duck te sterk lonkte, iemand die voor eerst een roman gaat lezen en dat als een hele grote stap ziet. Ik hoop met heel mijn hart dat ik de man van het horloge nog een keer mag ontmoeten, om nog een keer te praten over zijn zoon, het horloge, de passie voor Ajax.
Ik hoop dat de tijd er echt snel weer komt, dat mensen naar Libris Venstra of een andere boekhandel komen voor mijn boekentips of die van mijn collega’s. Dat boekhandel Libris Venstra weer die mooie ontmoetingsplek mag zijn. Want deze stilte, dit verstilde verhaal, daarvan wil ik snel de laatste bladzijde omslaan.
Wat mis ik het, boekverkoper zijn in een winkel vol smachtende lezers.
Remco Houtepen
Wil je helpen? Bestel je boeken bij Libris Venstra of je eigen lokale boekhandel.