Gevaarlijke vrouwen liggen op de loer: de Vrij Nederland Detective & Thrillergids is uit!
We beginnen deze analyse met enige opluchting; de uitermate bedroevende score van 0 sterren is auteurs uit binnen- en binnenland bespaard gebleven. Dat houdt wel in dat de VN-jury hun pennen geslepen heeft om ook de nodige kritiek te uiten in hun oordeel over de thrillers die dit jaar beoordeeld zijn. Lees en huiver.
Mannelijke auteurs met vrouwelijke helden
Een opvallende trend is zichtbaar bij de auteurs die het dit jaar tot de prestigieuze lijst van 5 sterren-thrillers geschopt hebben. Er staat geen enkele vrouwelijke thrillerschrijver in deze lijst, maar er wordt wel bijzonder veel geschreven vanuit een vrouwelijk perspectief.
VN Thriller van het Jaar De nachtploeg van de Amerikaanse schrijver Michael Connelly draait namelijk om Renée Ballard, een stoere rechercheur werkzaam in de nachtdienst van de politie van Los Angeles. Connelly kiest ervoor om zijn vertrouwde seriepersonages Harry Bosch en Micky Haller een keer links te laten liggen waarmee hij een frisse insteek verzon voor een spannende plot die hints heeft naar de actualiteit rond de #MeToo-kwestie. Renée Ballard ligt namelijk in de clinch met haar ex-leidinggevende die ze beschuldigt van seksuele intimidatie en haar ex-partner die haar daardoor laat vallen, maar ze tast ook in het duister door de machocultuur van de LAPD. 'De pagina's blijf je omslaan,' aldus de VN-jury die Connelly ook prijst voor zijn karakterschets van het hoofdpersonage.
Opnieuw is er een 5 sterren-notering voor Daniel Cole, die vorig jaar de lijst ook sierde met zijn debuut Ragdoll. In het vervolg, getiteld Marionet, verlegt de Britse thrillerschrijver zijn focus naar het vrouwelijke deel van het rechercheteam. Emily Baxter wordt opnieuw geconfronteerd met een seriemoordenaar die hints heeft naar de Ragdoll-moorden. Hoewel de VN-jury terecht opmerkt dat het altijd een klus is om met vervolgdelen te werken, wordt deze thriller beloond met een positie op deze lijst omdat de aandacht juist is verlegd naar de vrouwelijke rechercheur. Ook Hebban lezers zijn in de ban van dit boek; het verscheen snel na publicatie hoog in de Hebban Ranking en is inmiddels al door ruim 300 lezers beoordeeld met een gemiddelde van 4 sterren. Bovendien zijn er nog ruim 700 lezers van plan om het vervolg van Cole nog tot zich te nemen.
Duisterder dan de verhalen van Dennis Lehane zijn er bijna niet. Door zijn successen met verhalen als Shutter Island (Gesloten kamer) en Mystic River (Vuile handen) kreeg de lezer bijna altijd te maken met mannelijke criminelen. Maar Lehane gooide het over een compleet andere boeg met zijn laatst verschenen thriller De vrouw in de spiegel, waarmee hij een stevig staaltje psychologie vanuit het perspectief van (jawel) een vrouw neerzet. Het verhaal draait om Rachel Childs, ooit een succesvolle journaliste, tot ze live op tv een inzinking kreeg. Sindsdien komt ze haar huis niet meer uit. Thuis heeft ze gelukkig een comfortabel leven met een ideale echtgenoot. Tenminste, dat denkt ze, tot ze door een toevallige ontmoeting gedwongen wordt vraagtekens te zetten bij de oprechtheid van haar man. 'Een fijne openingsscène,' zegt de VN-jury, maar ook de opsplitsing van psychologische thriller versus actiethriller zorgt ervoor dat Lehane een hoop complimenten mag ontvangen.
Een tandje minder actie maar juist meer aandacht voor het machtsspel tussen personages vinden we in de 5 sterren thrillers Schitterende dieren van Lawrence Osborne, De belofte van Friedrich Dürrenmatt en Een erfenis van spionnen van John le Carré. Hoewel deze spannende boeken een wat traag of kabbelend begin hebben, doen ze je wel weer verlangen naar 'the good old days' van de misdaadroman. Ga je dan toch liever voor wapengekletter en actie? Dan zijn de thrillers Drie uur van Anders Roslund en Gangsterstaat van Tod Goldberg voor jou weggelegd. Vluchten voor de vijand, nieuwe identiteiten en huurmoordenaars gegarandeerd bij Roslund en Goldberg.
Vakantielezen
De campagne van de Spannende Boeken Weken staat dit jaar opnieuw in het teken van 'vakantielezen'. Want stiekem doen we niets liever dan over moord en doodslag lezen terwijl we op een ligbedje aan het strand of zwembad vertoeven. Niet alleen thrillers van eigen bodem werden besproken, het vizier werd ook op het buitenland gericht.
De Hebban redactie maakte een rekensom, en keek daarbij naar het land van herkomst van de auter. Maar liefst 86 thrillers in deze editie van de thrillergids komen uit de Verenigde Staten, op de voet gevolgd door Nederland met 79 boeken, Engeland was goed voor 57 thrillers, België voegt er 34 aan toe, waarna Zweden het laatste land is dat in de dubbele cijfers eindigt met 20 boeken. Noorwegen, Duitsland, Frankrijk, Italië, Ierland, Zwitserland, Denemarken en Spanje zijn de overige Europese landen die nog een handjevol spannende boeken hebben in de gids. Ook een aantal Canadese, Zuid-Amerikaanse, Aziatische en Afrikaanse auteurs vullen de lijst aan.
Het is dus de Amerikaanse thriller die de klok doet slaan. Toch scoren ze verhoudingsgewijs wat slechter dan de Engelsen die met een ruime marge in de 4 sterren hoek zitten met 24 boeken, ten overstaan van de Amerikanen die keurig met 32 boeken in de 3 sterren hoek belanden. De Engelsen hebben slechts twee boeken in de magere score van 1 ster, terwijl de Amerikanen er 15 stuks terecht zien komen. Hoe zit dat eigenlijk in Nederland en België?
Niet het beste jaar
Dat er slechts weinig boeken voorbij de 3 sterren grens wisten te komen in zowel Nederland als België, is opvallend. Ook de man/vrouw-verdeling spreekt boekdelen. Onder de Nederlandse 'toppers' vinden we slechts drie vrouwen: Corine Hartman met Het kwaad in ons, Mariska Overman met Voltooid, en Kirsten van Dissel (de helft van het auteursduo met Henk Apotheker) met Erfenis. Zelfs drie debutanten gooiden hoge ogen, te weten: Kasper van Beek met Vogelvrij, Erik Betten met Quarantaine en Chris Houtman met Akte van Berouw. Overige auteurs die een 4 sterren score binnen wisten te slepen, waren: Willem Asman (Exit), Peter Middendorp (Jij bent van mij) en Joop van Riessen (Baby vermist). In België vinden we maar drie auteurs terug met een 4 sterren beoordeling: Patrick Conrad (Diep in december), Peter Perceval (Clownkiller) en Raymond Rombout (Rosia Montana).
Gewild bij de lezer, maar niet bij de recensent
Het dilemma goede recensies versus hoge verkoopcijfers wordt regelmatig voorgelegd aan thrillerschrijvers. Want het liefst hebben ze natuurlijk beide. Bestsellerauteur Dan Brown kan voor Oorsprong rekenen op slechts twee sterren: 'Net als in zijn eerdere werk blijven de personages wat eendimensionaal. Niettemin heeft het boek ook tempo, spanning en een Enorm Complot. Alleen heb je Browns bekende truc nu wel snel door,' oordeelt de recensent van VN.
Simone van der Vlugt stond met haar laatstverschenen thriller De doorbraak 12 weken in de Bestseller 60. Het oordeel van de VN-recensent komt uit op twee sterren: 'Door de simplistische stijl, het onwaarschijnlijke verhaal en de ontknoping die je al heel snel ziet aankomen, lijkt De doorbraak meer op een Young Adult-roman dan op een volwassen thriller.'
Zoveel lezers, zoveel smaken
Natuurlijk komt het uiteindelijk neer op slechts één mening van een recensent tegenover zoveel andere lezers die juist wel (of niet) kunnen genieten van een spannend boek. Zo heeft de Hebban Thriller Club een Reading Challenge onderdeel opgestart waarbij ze alle 5 sterren-thrillers uit de VN Detective & Thrillergids gaan lezen. Vind je het leuk om mee te doen? Lees dan hier meer informatie en geef je op!
Welke thriller is volgens jou nu al de thriller van het jaar? Laat het weten in een reactie onder dit artikel; spannende leestips zijn altijd welkom. Fijne Spannende Boeken Weken!
Meer VN Detective & Thrillergids op Hebban:
- Smaken verschillen | Analyse van de VN Detective & Thrillergids in 2016
- Er vloeit weer bloed | Analyse van de VN Detective & Thrillergids in 2017
- Populariteit en sterren gaan niet altijd samen | 36 jaar VN Detective & Thillergids in cijfers
- Wat is er mis met de VN Detective & Thrillergids? (2009-2014)