Algemeen /
Hebban Awards 2015: de beste romans
Beste roman (Nederlandstalig)
Voor de 58ste achtereenvolgende week staat de Vlaamse auteur Griet Op De Beeck (1973) nu in de Bestseller 60 met haar tweede roman Kom hier dat ik u kus. Vandaag wordt de bekroning met de Hebban Award aan deze succesreeks toegevoegd.
En alsof dat niet genoeg is: Op De Beeck is met haar roman, waarvan inmiddels 200.000 exemplaren zijn verkocht, ook genomineerd voor de NS Publieksprijs. Ze kende de prijs niet, bekende ze in een interview met het AD. ‘Maar toen mij de draagwijdte mij duidelijk werd, was ik ongelooflijk trots. Het is een hele eer ergens uitgelicht te worden. En het voelt alsof ik publiek toestemming krijg om te zijn wat ik al zolang wilde, maar niet durfde.’
Op de Beeck (1973) was tien jaar lang dramaturg in het theater. Vervolgens werkte ze als journalist voor het weekblad HUMO en dagblad De Morgen. Twee jaar geleden debuteerde ze met de roman Vele hemels boven de zevende, die werd genomineerd voor de AKO Literatuurprijs en de Bronzen Uil Publieksprijs 2013 won.
In haar debuut proberen vijf mensen van verschillende leeftijd zich de complexe kunst van leven eigen te maken. In Kom hier dat ik u kus worstelt Mona in verschillende levensfases met haar leven. Gaandeweg ontdekt de lezer wat er allemaal speelt in het gezing waarin ze opgegroeid is: een jong overleden moeder, een afwezige vader, een voortdurend verongelijkte stiefmoeder, een halfzus. Volgens de uitgever gaat de roman onder andere over kapotte mensen en hoe zij ongewild anderen ook kapotmaken. Over waar verantwoordelijkheid eindigt en schuld begint. En over de gevaren van sterk zijn.
De schrijfster noemt de reacties op haar roman ‘bijna belachelijk’. Ze vertelt in het AD: ‘Het boek is een jaar oud en nog steeds krijg ik dagelijks respons die druipt van enthousiasme, verbazing en ook dankbaarheid. (…)’. De allermooiste reactie kreeg ze van een vrouw die haar na een lezing aansprak. Ze vertelde dat ze zelfmoord had willen plegen, de afscheidsbrieven had ze al geschreven. Een persoon vroeg haar toen nog één ding te willen doen: de boeken van Op De Beeck lezen. En dat deed ze. ‘Nadat ze mijn tweede boek uit had, besloot ze hulp te zoeken bij een therapeut. Ze zag weer licht in het donker.’
Griet Op De Beeck – Kom hier dat ik u kus. Uitgave van Prometheus
Beste roman (vertaald)
Tien jaar lang schreef Anthony Doerr (1973) aan zijn roman All the Light We Cannot See. In april van dit jaar werd deze noeste arbeid beloond en bekroond met de prestigieuze Pulitzer Prize voor fictie 2015. Twee maanden later kwamen daar ook nog de Andrew Carnegie Medal for Excellence in Fiction én 5000 dollar bij. En als kers op de taart is er nu de Hebban Literatuur Award voor Als je het licht niet kunt zien. 2015 is het jaar van Anthony Doerr.
De jury van de Pulitzer Prize omschrijft Doerrs boek als ‘een fantasierijke en ingewikkelde roman, geïnspireerd door de verschrikkelijke gebeurtenissen van de Tweede Wereldoorlog en geschreven in korte, elegante hoofdstukken die de menselijke natuur en de tegenstrijdige kracht van technologie blootleggen.’
In Als je het licht niet kunt zien vertelt Doerr over de jonge Marie-Laure. Ze is blind en woont met haar vader in Parijs naast het natuurhistorisch museum waar hij werkt als curator. Als ze twaalf is bezetten de nazi’s Parijs en vader en dochter vluchten naar Saint-Malo in Bretagne. Ze hebben de grootste en meest waardevolle schat van het museum meegenomen.
Ondertussen groeit Werner Pfennig samen met zijn jongere zusje Jutta op in een weeshuis in een Duits mijnstadje. Werner belandt bij de Hitlerjugend en wordt vervolgens naar het front gestuurd. Via Rusland komt hij uiteindelijk in Saint-Malo terecht waar zijn verhaal en dat van Marie-Laure samenkomen.
Het medium dat Werner en Marie-Laure verbindt en samenbrengt is de radio. ‘Ik wilde een roman schrijven over een tijd waarin het horen van een stem van een vreemde in je oren nog aanvoelde als een soort wonder. Dus dat moest zich wel in het verleden afspelen’, zegt Doerr in een interview met Hebban.nl.
De Amerikaan koos echter niet zomaar een periode uit het verleden, maar juist een van de zwartste bladzijdes uit onze geschiedenis; de jaren voor en tijdens de Tweede Wereldoorlog. Doerr is nog steeds verbaasd dat zijn boek zo geliefd is geworden. ‘Er zit geen Amerikaan in, in het begin van het boek gaat het over trigonometrie en er zijn lange beschrijvingen van de natuur. Dat wil vast niemand lezen. Maar je moet lezers ook een beetje credit geven. Misschien missen ze dat juist en lezen ze er daarom graag over.’
Anthony Doerr – Als je het licht niet kunt zien. Uitgave van The House of Books. Vertaling: Eefje Bosch
