Hebban bespreekt: Geen uitweg van Taylor Adams
Recensie: Deceptie na goed begin
Het is een klassiek scenario dat het altijd weer goed doet: stop een stel mensen bij elkaar op een plek waar ze niet vandaan kunnen, strooi er een fikse dosis misdaad overheen en bij voorbaat gaan de rillingen van schuldig plezier door je heen. Wat voor vreselijks staat hen te wachten? Wie komt er goed vanaf en wie niet?
In Geen uitweg van de Amerikaanse auteur Taylor Adams gaat het om neef Ed en nicht Sandi, rattenkop Lars, knappe Ashley die graag grapjes uithaalt en studente Darby, die onderweg is naar haar doodzieke moeder. Zij zitten noodgedwongen een nacht op elkaars lip in een verlaten wegrestaurant tijdens een sneeuwstorm. Hulp kan pas de volgende ochtend komen en er is geen bereik voor hun mobiele telefoons. De ideale filmset; je ziet het gewoon voor je.
De vlam slaat in de pan wanneer Darby bij een poging toch haar telefoon te kunnen gebruiken, langs de minivan van één van de anderen loopt en ontdekt dat daarin een klein meisje, Jay, opgesloten zit. Na de eerste schrikreactie bijt Darby zich in de zaak vast: ze moet en zal hoe dan ook Jay bevrijden. Dat brengt een hele reeks ontwikkelingen op gang en voor de nacht om is, staat de wereld van alle betrokkenen volledig op zijn kop en komt niemand er zonder kleerscheuren van af.
Taylor Adams is zijn carrière begonnen als scenarioschrijver voor films en TV-series. Je mag daarom verwachten dat hij de verschillende karakters en de omgeving beeldend en levendig kan neerzetten. En daar gaat het na een goede start eigenlijk al heel gauw helemaal mis in Geen uitweg: de personages zijn flets en karakterloos. Rond het verlaten wegrestaurant hangt alleen een geur van bederf en troosteloosheid; er gaat geen enkele spanning van uit.
Het boek is een aaneenschakeling van ongerijmdheden en ongeloofwaardige acties waarmee de auteur de intelligentie van de lezer terzijde schuift en diens geduld op de proef stelt. Het is haast onmogelijk om zonder spoilers te vertellen waar het allemaal niet spoort. Praktisch elke bladzijde heeft iets wat niet klopt of wat ongeloofwaardig is. Een klein voorbeeld: de omstandigheden zijn zwaar (harde wind en sneeuwstorm) en toch banjeren zowel Darby als Ashley als Lars te pas en te onpas naar buiten en naar binnen zonder voorzorgsmaatregelen te nemen zoals het aantrekken van warme kleding. Het taalgebruik is simpel, de klungelige acties van Darby zijn simpel en onwaarschijnlijk, de plotontwikkeling is simpel en niet verrassend.
Van de gesprekken tussen de verschillende personen word je ook al niet heel veel wijzer: er wordt gesproken om de lezer achtergrondinformatie te geven over de personages (wie zijn ze, waarom en hoe zijn ze juist nu op die plek terechtgekomen) en niet om met elkaar te communiceren. Het komt allemaal statisch en onecht over en de personages blijven eendimensionaal. Er komt geen vlees op de botten. De rest van het boek is net zo onaannemelijk en clichématig. En wie volhoudt en tot het eind doorleest, staat nog een epiloog te wachten die hierbij past.
Eerlijk is eerlijk: als film zou dit verhaal waarschijnlijk een dikke voldoende scoren omdat je die met beeld en geluid kunt ondersteunen en daarmee de dreiging veel beter voor het voetlicht kunt brengen. Je krijgt sterk het idee dat Adams vergeten is dat hij nu alleen maar woorden tot zijn beschikking heeft om de lezer zijn wereld in te lokken. Heel jammer, want de plot had zeker potentie tot een mooie thriller uit te kunnen groeien.
1 ster, door Janneke
Geen uitweg
Taylor Adams
uitgeverij Luitingh Sijthoff
oktober 2019
