Hebban bespreekt: Laura H. van Thomas Rueb

op 16 september 2019 door Hebban Crew

Elke dag wordt een Hebban-recensie uitgelicht in de rubriek 'Hebban bespreekt'. Vandaag 'Laura H' van Thomas Rueb, dat bekroond is met de Hebban Debuutprijs 2019.

Recensie: Intrigerend, boeiend en afgerond verhaal

Nederland leerde de Zoetermeerse Laura H. kennen als het IS- of kalifaatmeisje, dat op zestienjarige leeftijd samen met haar geradicaliseerde man Ibrahim I. en haar twee kleine kinderen naar Irak vertrok. Met de bedoeling zich in de Islamitische Staat te vestigen waar alles, zo werd hen voorgehouden, beter zou zijn. Ook verwachtte Laura dat haar man, die haar regelmatig mishandelde, dat daar niet meer zou doen. Zijn gedrag werd echter steeds psychopathischer en Laura kwam tot het besef dat ze moest vluchten. Om kans op succes te hebben, wist ze Ibrahim te overtuigen om met haar mee te gaan. In de zomer van 2016 was het zover, ze vluchtten, Laura werd in de woestijn van Irak door Koerdische militairen gearresteerd en later naar Nederland overgebracht. Over het lot van haar man bestaat nog steeds onduidelijkheid.

NRC-journalist Thomas Rueb werd door een oud-collega getipt dat Eugène H., de vader van Laura, zijn verhaal kwijt wilde. Hij voerde diverse gesprekken met hem en publiceerde een aantal artikelen voor zijn krant. Hij had echter het gevoel dat er meer in zat en dit leidde er uiteindelijk toe dat hij er een boek over schreef. Dat werd Laura H., dat in november 2018 is verschenen. Hierin vertelt hij, na vele interviews en grondig onderzoek, niet alleen het verhaal van Eugène, maar ook dat van Laura. In maart 2019 werd bekendgemaakt dat het boek wordt verfilmd en als serie wordt uitgebracht.

Het verhaal begint met een bladzijde uit het politiedossier waarin Eugène in september 2015 via Facebook Messenger een aantal oproepen aan Laura doet. Uit die korte berichtjes is zijn wanhoop heel erg merk- en voelbaar. Vervolgens is het boek in drie delen onderverdeeld, in het eerste maakt de auteur de lezer deelgenoot van Laura’s levensfase en hoe ze ertoe gekomen is moslima te worden, in het tweede over haar verblijf in Irak en in het derde wordt haar gevangenschap in de PI Vught beschreven. Rueb heeft ervoor gekozen om tussen al die persoonlijke verhalen zo nu en dan korte verslagen uit politieverhoren, whatsapp-gesprekken, kleine nieuwsberichten en korte interviews weer te geven. Soms is dat een bevestiging van zo’n eigen verhaal, soms is het een nuttige toevoeging. Dit alles zorgt er wel voor dat de lezer een vrij compleet beeld kan krijgen van hoe Laura zover gekomen is, wat er allemaal gebeurd is en welke impact dat alles heeft gehad

Rueb heeft Laura H. op een allesbehalve journalistieke manier geschreven. Het is een vlot lezend verhaal geworden waarin zakelijke opsommingen achterwege zijn gebleven. De ene keer is het verhaal aangrijpend, de andere keer is het verbazingwekkend. Eén ding is echter zeker, het is een verhaal dat zonder meer tot de verbeelding spreekt. De lezer kan zich met een aantal hoofdpersonen vereenzelvigen, en dan vooral – uiteraard zou je bijna zeggen – met Laura. Want wat heeft haar bewogen om zich tot de islam te bekeren en naar Irak te gaan? Was het haar naïviteit of misschien toch iets anders? In ieder geval wordt heel erg duidelijk gemaakt dat Ibrahim het haar niet gemakkelijk heeft gemaakt. Dus zal angst misschien ook wel een erg grote rol hebben gespeeld in haar overwegingen.

Het meest intense deel van het verhaal is dat in Irak. De slechte omstandigheden (bijna iedereen kent de journaalbeelden wel), de indoctrinatie van de kinderen (want ook de jongsten moeten in principe worden klaargestoomd om jihadist te worden), maar ook het geweld dat door Ibrahim gehanteerd wordt, is niet iets om vrolijk van te worden. Toch heeft het jonge gezin ook wel mooie momenten, die worden, en dat is terecht, ook in het verhaal aangestipt. Maar, en dat kan ook bijna niet anders, het negatieve overheerst. Want dat is in het hoofd en leven van Laura toch overheersend geweest. Laura H. is als geheel een intrigerend, boeiend en afgerond verhaal, maar desondanks zijn er nog wel wat onbeantwoorde vragen. Bijvoorbeeld wat er écht met Ibrahim is gebeurd? Maar het belangrijkste is dat Laura en haar vader hun verhaal hebben kunnen doen. En daarin zijn ze in dit door Rueb opgetekende boek zonder meer geslaagd.