Hebban bespreekt: Sluit alle deuren van Riley Sager
Recensie: Klassieke horror in een modern jasje
Riley Sager is een pseudoniem voor Todd Ritter, die onder meer drie boeken in de Kate Campbell-serie heeft geschreven. Als Riley Sager schreef hij De laatste meisjes en Mijn laatste leugen.
Een onbekende vrouw wordt in een ziekenhuisbed wakker nadat ze door een auto is geschept. Ze herinnert zich weinig van wat er gebeurd is. Wanneer vervolgens het verhaal zes dagen teruggaat, blijkt al snel dat het om Jules Larsen gaat. Deze 25-jarige hoofdpersoon is op dezelfde dag haar baan en haar vriend kwijtgeraakt. Ze is berooid en ziet een advertentie in de krant waarin een oppas wordt gevraagd. Tijdens haar sollicitatiebezoek blijkt dat ze aan de slag kan als oppas van een appartement in het Bartolomew. Het is een prachtig appartement met uitzicht op Central Park. Jules kan er voor drie maanden terecht en zal er ook nog ruim voor betaald worden. Voorwaarden zijn wel dat ze geen bezoekers mag ontvangen, geen nacht ergens anders mag slapen en geen van de andere bewoners, die rijk of beroemd zijn, mag lastigvallen. Jules stemt in en raakt bevriend met een collega-oppas. Ze krijgt al snel het gevoel dat niet alles is zoals het lijkt bij het Bartholomew. Het blijkt geheimen te bevatten die Jules nooit had kunnen bevroeden.
Het verhaal is opgedragen aan Ira Levin en geïnspireerd door diens boek Rosemary's Baby en andere vreemdsoortige verhalen over onroerend goed uit die jaren. Het idee achter die verhalen wilde Sager omwerken en eigentijds maken door actuele problemen expliciet te maken. Daarbij gaat het vooral om het steeds groter wordende verschil tussen arm en rijk in de Verenigde Staten. De auteur maakte zelf vele moeilijke jaren door toen hij De laatste meisjes aan het schrijven was. Hij was ontslagen en kon een jaar lang geen baan vinden. Die ervaringen gebruikte hij bij het beschrijven van de benarde situatie waarin Jules verkeert.
Het Bartholomew kijkt uit op Central Park en is een luxueus gebouw met een chic interieur en fraaie waterspuwers aan de buitenkant. Het heeft nog ouderwetse liften met hekwerken, wenteltrappen, bijzonder behang en luxe meubels. Heel anders dus dan de banksurfende Jules de laatste tijd gewend was. Men hoeft er natuurlijk geen doorgewinterde horrorlezer voor te zijn om te snappen dat een dergelijk gebouw in een verhaal een geheimzinnige geschiedenis zal hebben. De auteur modelleerde het Bartholomew volledig naar de Dakota, het gebouw in New York City waarin Rosemary's Baby werd gefilmd.
Jules heeft haar overspelige vriend verlaten en daardoor geen permanent onderdak meer. Haar geld is nagenoeg op, waardoor ze moet worstelen om boven te blijven, maar ondanks haar geldproblemen en carrière-onzekerheid bezit ze veerkracht: van wanhopige vrouw ontwikkelt ze zich tot een moedige, zelfverzekerde vrouw. De auteur plaatst haar in een setting waaruit ze niet kan ontsnappen door haar verblijf aan regels te binden en haar financieel afhankelijk te maken. De schrijver introduceert een reeks van ondersteunende personages, alle omgeven door een waas van mysterie waardoor de lezer niet weet wie als verdachte geëlimineerd kan worden.
Het verhaal wisselt tussen het heden en Jules' aankomst in het gebouw een paar dagen eerder. De lezer krijgt een vaag idee van wat er gaat gebeuren, maar erg concreet is dit niet. De plot is zonder meer goed opgebouwd. Vrijwel alles gebeurt in het verhaal om een reden. Zelfs dingen die in het begin willekeurig lijken, blijken uiteindelijk relevant. De auteur weet alle aanwijzingen bij elkaar te brengen in een verrassende ontknoping. Sluit alle deuren is een geslaagde psychologische suspense-roman die klassieke horror met hedendaags suspense combineert. Zeker degenen die van de boeken van auteurs als Ira Levin, Stephen King en Gillian Flynn houden, mogen dit boek niet missen.
4 sterren, door Onno
Sluit alle deuren
Riley Sager
uitgeverij Ambo | Anthos
oktober 2019
