Hebban bespreekt: Sneeuwblind van Ragnar Jónasson
Recensie: Mooie start van een nieuwe serie
IJsland, een land vol tegenstrijdigheden: ijskoude gletsjers en warme hotspots; een desolaat, leeg binnenland en een moderne hoofdstad met een prachtige, eigentijdse kerk als stralend middelpunt. Een bevolking die houdt van sagen en legenden maar die ook een open oog heeft voor de wereld om zich heen. De criminaliteitscijfers zijn laag, maar de politie zit niet helemaal zonder werk.
Dat merkt ook Ari Thór, politieman in opleiding en hoofdpersoon in Sneeuwblind. Hij is iemand die niet precies weet wat hij wil. Hij heeft filosofie en theologie gestudeerd, maar beide studies niet afgemaakt. Hij woont met zijn vriendin in een klein flatje in Reykjavík. Zonder haar te raadplegen, neemt hij een baan aan bij de politie in het kleine vissersdorpje Siglufjörður, in het noorden van IJsland. Het tekent de persoon Ari: zijn impulsiviteit, maar ook zijn continue wispelturigheid en onzekerheid: over zichzelf, over zijn omgeving, over zijn werk.
In Siglufjörður gebeurt nooit wat. Het werk is niet moeilijk en de collega's zijn vriendelijk. Dan doen zich opeens twee heel opmerkelijke dingen vlak na elkaar voor. Een oude man overlijdt na een val van de trap van het plaatselijke theater en een jonge vrouw wordt bewusteloos en halfnaakt bij haar huis in de sneeuw gevonden. Zij overlijdt een paar dagen later in het ziekenhuis. In beide gevallen rijzen er twijfels: is er sprake van een ongeluk, een moord of iets anders?
Ragnar Jónasson (IJsland, 1974) gebruikt veel tijd om alle poppetjes op hun plek te zetten. We maken met veel personen kennis. Zeker in het begin is het handig om een overzichtje van personages te maken en bij de hand te hebben, mede vanwege de vreemd ogende IJslandse namen. Tussendoor deelt de auteur speldenprikken uit door in cursieve stukjes de overval op een vrouw te vertellen, waarbij niet duidelijk is wanneer dit zich afspeelt en welk verband het heeft met de gebeurtenissen in Siglufjörður.
Het taalgebruik van Jónasson is mooi, helder en to the point. In een paar woorden typeert hij houdingen, gedrag of een gemoedstoestand. 'Hij gebruikte zijn wandelingen om oude herinneringen op te halen. Hij schreef zijn levensverhaal (wel) in de wolken'.
Sneeuwblind is een detective in een kenmerkende stijl, die begon met Agatha Christie maar die zijn effectiviteit nooit heeft verloren: het gaat om een moord in een kleine, gesloten en ogenschijnlijk vreedzame gemeenschap, waar van alles onder de oppervlakte broeit, waar iedereen elkaar kent maar waar zich geheimen schuilhouden die leiden tot een dramatische ontknoping.
De ontwikkeling van de personages is indrukwekkend. Bijvoorbeeld van politiechef Tómas, die ineens in een andere positie tegenover zijn dorpsgenoten en vrienden komt te staan en die rijpt van een weifelende superieur tot een solide leider. Ari zelf ontplooit zich van iemand die onzeker is over zijn positie als nieuwkomer in het dorp en die niet weet hoe hij zich moet opstellen tot een intelligente, goede speurder – en haalt daar zijn eigenwaarde uit. Ook hun privésores wordt zonder opsmuk en helder voor het voetlicht gebracht en brengt hen dichter bij de lezer.
Snjóblinda, de oorspronkelijke titel van Sneeuwblind, is in 2010 in IJsland verschenen als eerste deel in de Dark Iceland-serie, die zich afspeelt in het afgelegen vissersdorpje Siglufjörður. Inmiddels zijn er vijf delen verschenen plus een prequel over hoofdpersoon Ari Thór. Sneeuwblind is het eerste deel van de serie dat in het Nederlands is verschenen en de auteur heeft hiermee een goed visitekaartje afgegeven. Op de website van Ragnar Jónasson is onder andere achtergrondinformatie te vinden over Ari Thór en het dorp Siglufjörður.
Naast de Dark Iceland-serie heeft Jónasson de Hidden Iceland-serie geschreven, met een vrouwelijke detective als protagonist. Zijn boeken worden wereldwijd vertaald en uitgegeven. Een voor Nederland nieuwe loot aan de indrukwekkende stam van Scandinavische thrillerauteurs en zeker eentje om in de gaten te houden!
4 sterren, door Janneke
Sneeuwblind
Ragnar Jónasson
uitgeverij AW Bruna
januari 2020
